سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- هفته‌نامه اکومونیست در گزارشی تحلیلی به مقایسه توسعه فوتبال در عربستان و ژاپن به بهانه برگزاری فینال لیگ قهرمانان آسیا بین الهلال و اوراوا رد دایموندز پرداخته است.
در این گزارش آمده است: لیگ قهرمانان اروپا اوج فوتبال باشگاهی در دنیاست، مانند رقابت آینده منچسترسیتی و رئال مادرید که مصاف بهترین و چهارمین تیم برتر دنیاست. در طرف مقابل در آسیا، فینال لیگ قهرمانان بین الهلال و اوراوارد رقابت بین دو تیم ۱۰۱ و ۲۴۹ باشگاهی دنیاست. شکاف بین فوتبال اروپا و آسیا گسترده است، اما ژاپن و عربستان سعودی مصمم به کاهش آن هستند.
باشگاه‌های این دو کشور جزو بهترین‌های منطقه هستند. الهلال موفق‌ترین تیم لیگ قهرمانان آسیا است و چهار بار قهرمان این رقابت‌ها شده که آخرین بار سال گذشته بود. اوراوا رد هم دو قهرمانی در آسیا را در کارنامه دارد. تیم‌های ملی دو کشور هم به طور منظم به جام‌جهانی راه پیدا می‌کنند و در قطر نتایج فوق‌العاده‌ای کسب کردند. عربستان توانست آرژانتین قهرمان جام را شوکه کند و شکست دهد. ژاپن هم برابر اسپانیا و آلمان دو مدعی جام‌جهانی برتر ظاهر شد.
«راه ژاپن» نام برنامه توسعه فدراسیون فوتبال این کشور است، یک برنامه دقیق که بر اساس نمونه‌های اروپایی بر تقویت چهار ستون توسعه یعنی تیم ملی، فوتبال جوانان، کیفیت مربیان و رده‌های پایه استوار شده است.
در ژاپن، باشگاه‌ها موظف به راه‌اندازی آکادمی‌های جوانان هستند و حتی نسخه‌هایی برای بازیکنانی که باید پرورش دهند هم وجود دارد. بازیکنان ژاپنی که زمانی بیشتر به خاطر سخت کوشی خود شناخته می‌شدند، اکنون باید مهارت‌هایی مانند «تکنیک سطح بالا»، «مهارت پاس دادن با یک لمس» و«افزایش قدرت در حمله» را نیز داشته باشند.
آبی‌های سامورایی که چهار بار به یک هشتم نهایی جام‌جهانی رسیده‌اند، قهرمانی در سال ۲۰۵۰ را به عنوان هدف اصلی در برنامه توسعه‌شان قرار داده‌اند.
عربستان هم به توسعه فوتبالش شتاب داده و برنامه‌شان رسیدن به جمع ۲۰ تیم برتر دنیا در سال ۲۰۳۴ است. این کشور سرمایه‌گذاری در رده جوانان را افزایش داده است. البته عربستان از فوتبال به عنوان وسیله‌ای برای افزایش نفوذ خود در منطقه و جهان استفاده می‌کند.
صرف نظر از انگیزه، سعودی‌ها در حال هزینه میلیارد دلاری در این بخش هستند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۱، صندوق سرمایه گذاری دولتی عربستان، نیوکاسل را خریداری کرد و این تیم انگلیسی زیر نظر مالکان جدید خود روند صعودی را طی می‌کند.
عربستان سعودی همچنین برای نزدیک کردن فوتبال اروپا از راه‌های دیگر نیز پول خرج می‌کند. بهمن سال گذشته بارسلونا در حالی در فینال سوپرکاپ اسپانیا رقیب سرسخت خود رئال مادرید را شکست داد که این مسابقه در استادیوم بین‌المللی ملک فهد ریاض برگزار شد. سوپرجام ایتالیا هم دو روز بعد در همین استادیوم برگزار شد.همچنین النصر سالانه حدود ۲۰۰ میلیون دلار به کریستیانو رونالدو، فوق ستاره پرتغالی می‌پردازد که بالاترین دستمزد در فوتبال است.
ولخرجی به بازیکنان محدود نمی‌شود و در این ماه مایکل الیور داور انگلیسی، برای قضاوت در یک مسابقه در لیگ برتر عربستان سعودی به ریاض دعوت شد.
رویکردهای متمایز ژاپن و عربستان در زمین مسابقه قابل مشاهده است. لیگ عربستان غنی‌تر است و نام‌های بزرگ‌تری دارد و حدود ۲۵ درصد از بازیکنان آن خارجی هستند اما در لیگ J۱ ژاپن تنها ۱۵ درصد خارجی هستند
بر اساس آمار سایت transfermarkt.com، که قیمت فوتبالیست‌ها را در بازار تخمین می‌زند، میانگین ارزش بازیکنان در لیگ عربستان حدود ۷۰۰ هزار دلار است و ارزش متوسط بازیکنان در لیگ ژاپن ۵۰۰ هزار دلار است.
با این حال قراردادهای بالا در عربستان مانع توسعه بلند مدت است و اغلب ستاره‌هایی که راهی تیم‌های سعودی می شوند که سال‌های پایانی فوتبالشان را سپری می‌کنند، مانند رونالدو که ۳۸ سال دارد.
این نوع سرمایه‌گذاری سعودی‌ها سبب شده که تعداد کمی از بازیکنان این تیم برای ادامه فوتبال بتوانند در لیگ‌های خارجی بازی کنند، در شرایطی که از ۲۶ بازیکن ژاپنی حاضر در جام جهانی تنها ۴ بازیکن در لیگ کشورشان بازی می‌کردند.
رویکرد فوتبال ژاپن بر خلاف تیم‌های عربستانی که تمایل به جذب بازیکنان اسمی دارند، بیشتر صادرات محور است به عنوان نمونه بازیکنی مانند کائورو میتوما در برایتون انگلیس و لیگ برتر نگاه‌ها را به خودش جلب کرده، و تاکفوسا کوبو و دایچی کامادا به ترتیب در رئال سوسیداد اسپانیا و اینتراخت فرانکفورت آلمان درخشیده‌اند. همه اینها بازیکنان با استعداد فنی هستند که مطابق با برنامه و آرمانهای فدراسیون فوتبال ژاپن رشده کرده‌اند و کمک کرده‌اند تا این تیم به رده بیستم رده‌بندی فیفا برسد.
ژاپنی‌ها به دنبال عمق دادن به توسعه فوتبال در کشورشان هستند و در حال حاضر ۶۰ باشگاه حرفه‌ای در چهار سطح لیگ رقابت می‌کنند و تعداد زیادی هم باشگاه آماتور وجود دارد. آنها در حال ایجاد یک هرم فوتبالی شبیه اکثر کشورهای اروپایی هستند و جمعیت ۱۲۶ میلیونی ژاپن هم دست آنها را برای کشف استعداد باز گذاشته است.
آنها قصد دارند با ادامه این مسیر بازیکنان بیشتری را به اروپا بفرستند تا با منابع بیشتری که به لیگ داخلی این کشور تزریق می شود، تیم های ژاپنی مربیان بهتری جذب کنند و این سبب می‌شود تا بازیکنان مستعد بیشتری لیگ این کشور پرورش دهد، این مطمئن‌ترین راه برای بهبود کیفیت در یک برنامه بلندمدت است.