سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- سوت‌های اشتباه و تاثیرگذار داوری یکی از مشکلات اصلی فصل گذشته لیگ برتر بود؛ سوت‌هایی که در برخی دیدارها، جای برنده و بازنده را هم عوض کرد و سبب شد تا داوران تبدیل به یکی از بحران‌های اصلی فوتبال ایران شوند. با توجه به این مشکلات، ضرورت تجهیز ورزشگاه‌های فوتبال به فناوری کمک داور ویدئویی بیشتر از هر زمان دیگری احساس می‌شود، به خصوص که استفاده از این فناوری می‌تواند خیلی از چالش‌های داوری را برطرف کند. با توجه به مطالبه تیم‌های لیگ برتری برای استفاده از VAR، مسئولان فدراسیون فوتبال در ۲ سال اخیر بارها وعده تجهیز ورزشگاه‌ها به این سیستم را در آینده نزدیک تکرار کرده‌اند.
پیش از پایان فصل گذشته و در بحبوحه سوت‌های اشتباه داوری، مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال وعده داد که در فصل آینده، در بازی‌های لیگ برتر از کمک داور ویدئویی استفاده خواهد شد. حتی فدراسیون فوتبال از توافق با شرکت بلژیکی مورد تائید فیفا خبر داد تا قدم‌های اول برای ورود این سیستم به ایران برداشته شود. تابستان پارسال هم فدراسیون در نامه‌ای به باشگاه‌های لیگ برتری با معرفی نمایندگی این شرکت بلژیکی در ایران، از آنها خواست تا با عقد قرارداد با این شرکت نسبت به تجهیز ورزشگاه خانگی‌شان به VAR اقدام کنند.
فدراسیون فوتبال اعلام کرد که آنها تنها شرکت مورد تائید فیفا را به باشگاه‌ها معرفی می‌کنند و این باشگاه‌ها و مالکان ورزشگاه‌ها که بیشتر در مالکیت دولت هستند، وظیفه راه‌اندازی VAR را برعهده دارند. فدراسیون هم به موازات باشگاه‌ها، کار آموزش داوران را انجام می‌دهد.
عسگریان: تحریم‌ها مانع ورود شرکت‌های خارجی برای VAR است
حالا در فاصله یک ماه تا آغاز فصل جدید لیگ برتر فوتبال، به نظر می‌رسد که این بار هم قرار نیست وعده مسئولان فدراسیون فوتبال عملی شود و صحبت‌های جمعه‌شب سرپرست شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور در یک برنامه تلویزیونی حاکی از آن بود که در لیگ بیست و سوم هم خبری از استفاده از کمک داور ویدئویی نیست و باشگاه‌ها باید همچنان با اشتباهات تاثیرگذار داوری کنار بیایند!
مهیار عسگریان در برنامه «شب‌های فوتبالی» درباره آخرین وضعیت تجهیز ورزشگاه‌ها به کمک داور ویدئویی گفت: «به‌دلیل تحریم‌ها، امکان همکاری با شرکت‌های خارجی برای استفاده از VAR وجود ندارد و در جلساتی که دراین‌باره داشتیم عنوان شد که بتوانیم از پتانسیل شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی استفاده کنیم. در نامه‌ای به فدراسیون فوتبال اعلام کرده‌ایم که با توجه به شرایط فعلی، شرکت‌های دانش‌بنیان را به چرخه وارد کنیم و فدراسیون هم کمک کند تا این شرکت‌های داخلی بتوانند گواهی فیفا را دریافت و VAR را در استادیوم‌ها نصب کنند.»
تاج: می‌خواهیم قول‌مان را عملی کنیم اما مانع جلوی راه‌مان است
ساعاتی پس از صحبت‌های سرپرست شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی بود که رئیس فدراسیون فوتبال پیش از ظهر شنبه در نشست کارگروه نظارت بر قراردادها و سقف بودجه باشگاه‌ها، صحبت‌های عسگریان را تائید کرد و گفت: «آقای عسگریان درست گفته است و موانعی بابت تحریم‌ها داریم. فدراسیون ارتباطات خوبی دارد و همین الآن بد نیست بدانید ۲۰۰ هزار دلار باید برای هتل‌مان در قطر جهت حضور تیم ملی در جام ملت‌های آسیا بدهیم. سیستم VAR از این قاعده مستثنی نیست و دنبال این هستیم که به‌شکلی آن را وارد کنیم. در همین راستا در تلاش هستیم با فیفا مقدماتی فراهم کنیم و VAR را از یک جا بگیریم، کاری که کشورهای آفریقایی نیز انجام دادند. ما می‌خواهیم قول‌مان را عملی کنیم، اما موانع سر راه ما ساده نیست و خاص است. به ما نباید مانند بقیه کشورها نگاه کرد که راحت بتوانیم پول واریز کنیم یا فیفا به ما بدهد.»
مسئولان همه پای کار بیایند
علی خسروی، عضو کمیته داوران فدراسیون فوتبال در گفت‌وگو با ایرنا دراین‌باره گفت: در صورتی که ورزشگاه‌ها به سیستم کمک داور ویدئویی تجهیز نشوند، مجموعه فوتبال ضرر می‌کند. هم باشگاه‌ها، هم تیم ملی و هم داوران ضرر می‌کنند و فدراسیون جهانی هم دیگر به ما میزبانی نمی‌دهد.
عضو کمیته داوران فدراسیون فوتبال تاکید کرد: مسئولان همه باید پای کار بیایند و برای راه‌اندازی کمک داور ویدئویی کمک کنند، حالا که نمیتوانیم با توجه به تحریم، با شرکت‌های خارجی قرارداد ببندیم، همان طور که سرپرست شرکت توسعه و تجهیز اشاره کرده است، باید سراغ شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی برویم.
وی با اشاره به اینکه جوانان ایرانی فعل خواستن را صرف کرده‌اند و می‌توانند در این حوزه هم کمک حال فوتبال شوند، افزود: توجه و کمک گرفتن شرکت‌های دانش‌بنیان نباید فقط در حد حرف و مصاحبه تلویزیونی باشد، باید وزارت ورزش، فدراسیون فوتبال، وزارت امورخارجه و سایر نهادهایی که می‌توانند کمک کنند، یک کارگروه تشکیل بدهند و برای استفاده از ظرفیت و پتانسیل داخلی برای تجهیز استادیوم‌ها به VAR استفاده کنیم.
خسروی تاکید کرد: وقتی در صنعت هسته‌ای اینقدر می‌توانیم پیشرفت کنیم که دشمن به فکر ترور و به‌شهادت رساندن دانشمندان هسته‌ای میفتد، در مسئله کمک داور ویدئویی هم قطعا جوانان ایرانی می‌توانند دست به کار بزرگی بزنند و نمونه استاندارد و مورد تائید فیفا را تولید کنند. همان طور که در زمان کرونا، واکسن داخلی تولید کردیم الان هم می‌توانیم VAR داخلی تولید کنیم.
راهی سخت و طولانی در پیش است
در شرایطی استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی برای تجهیز استادیوم‌ها به کمک داور ویدئویی مطرح شده که این پیشنهاد برای عملی شدن با موانعی روبه‌رو است که حل شدن آن زمان زیادی را طلب می‌کند. فارغ از توانایی شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی که کارهای بسیار بزرگتر از VAR را نیز انجام داده‌اند، محصول این شرکت‌ها ابتدا باید تائیدیه فیفا را اخذ کند. در حال حاضر کمتر از ۱۰ شرکت در دنیا توانسته‌اند لیسانس مربوط به کمک داور ویدئویی را دریافت کنند و به همین خاطر پروسه گرفتن مجوز فیفا سخت و طولانی خواهد بود.
به همین دلیل، به نظر می‌رسد با توجه به شرایط پیش‌رو در فصل آینده هم به‌رغم وعده‌هایی که داده شده است، خبری از VAR نخواهد بود تا همچنان معضل داوران ادامه‌دار باشد؛ معضلی که با گذشت از مرحله اشتباهات، تبدیل به یک بحران و چالش بزرگ در فوتبال ایران شده است.