سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- تری ونبلز، سرمربی مشهور انگلیسی ظهر امروز در ۸۰ سالگی در اسپانیا درگذشت؛ سرمربی شناختهشدهای که روزهای موفقی را روی نیمکت تیمهایی همچون کریستال پالاس، کوئینزپارک پیآر، بارسلونا و تاتنهام و البته تیم ملی انگلیس گذراند. او انگلیس را در یورو ۹۶ به نیمهنهایی مسابقات هم رساند اما با شکست برابر آلمان، ونبلز و شاگردانش در خانه در یک قدمی فینال، خداحافظی تلخی با جام داشتند.
سرمربی فقید انگلیسی برای هواداران ایرانی فوتبال هم نامی شناخته شده است. او با هدایت استرالیا در ۲ دیدار برابر ایران در انتخابی جامجهانی ۹۸ فرانسه، تبدیل به یکی از خاطرت فوتبالدوستان کشورمان از آن مسابقه تاریخی شد. مرد انگلیسی که دستی بر قلم هم داشت و در دوران بازی، رمان جنایی مینوشت و رمانهایش در دهه ۷۰ هم تبدیل به یک سریال تلویزیونی شد.
ونبلز فقید متولد منطقه داگنهام در شرق لندن بود و در مصاحبههایش در ۲۵ سال گذشته هیچگاه نتوانست تلخی حذف مقابل ایران و صعود نکردن به جامجهانی ۹۸ را پنهان کند؛ مسابقهای که یکی از غمانگیزترین لحظات تاریخ فوتبال استرالیا بود.
پس از ناکامی ایران برابر ژاپن در اولین مرحله پلیآف انتخابی جامجهانی، بازی با استرالیا، آخرین شانس ایران برای گرفتن بلیت فرانسه بود. دو تیم پس از ۲۰ سال دوباره به هم رسیده بودند. در انتخابی جامجهانی ۱۹۷۸، این ایران بود که توانست با شکست استرالیا راهی آرژانتین شود.
این بار اما استرالیا با تری ونبلز آماده ۲ بازی رفت و برگشت با ایران میشد تا هم انتقام شکست سال ۱۹۷۸ را گرفته و هم سیودومین تیم جامجهانی ۹۸ لقب بگیرد. ونبلز که یک سال قبل از رفتن به استرالیا، انگلیس را به نیمهنهایی یورو رسانده بود، از چند روز قبل از مسابقه، جنگ روانی علیه ایران را شروع کرد. به خصوص که او و هواداران استرالیا، انتظار یک برد راحت را میکشیدند.
۲۲ نوامبر ۱۹۹۷ مصادف با اول آذر ۷۶ ملاقات ایران و استرالیا در بازی رفت بود. ونبلز پیش از مسابقه در مصاحبهای جنگ روانی را علیه ایران با انتقاد از زمین تمرین کلید زد. او گفته بود «کیفیت زمین خوب نیست. این مسائل در این سطح از فوتبال جهان ضروری است. اگر یک چیز باید درست باشد، کیفیت چمن است. کاری که آنها با ما کردهاند، بسیار دور از ذهن است» او معتقد بود که به استرالیاییها بیاحترامی شده است!
با این حال او تصور نمیکرد در ورزشگاه آزادی، شاگردانش که اکثر آنها در لیگ برتر انگلیس بازی میکردند، برابر تیمی که تنها ۲ بازیکن در تیمهای درجه ۲ آلمانی داشت، متوقف شود. ونبلز و شاگردانش ایران را با تساوی یک بر یک ترک کردند.
۲۹ نوامبر ۱۹۹۷ یا همان ۸ آذر ۷۶ معروف خودمان، قرار بعدی ایران و استرالیا در بازی برگشت بود؛ مسابقهای که در پایان آن، سوت ساندرو پل یکی از دو تیم را برای رفتن به فرانسه آماده میکرد و تیم دیگر باید ۴ سال دیگر منتظر میماند و برای رسیدن به جامجهانی ۲۰۰۲ کره و ژاپن، تلاش میکرد.
حکایت آن روز تاریخی را هواداران فوتبال موبهمو میدانند؛ مسابقهای که در بهت و حیرت ونبلز روی نیمکت استرالیا، با تساوی ۲-۲ و صعود ایران به پایان رسید. لس شینفلوگ، دستیار ونبلز سالها پیش ، درباره واکنش مرد انگلیسی پس از باخت، به یک مجله انگلیسی گفته بود: «صادقانه باید گفت ونبلز خیلی بدشانس بود. وقتی ونبلز به رختکن آمد از من پرسید "لس! باید چهکار کنیم؟ باید ۴ بر صفر جلو میبودیم اما نتوانستیم توپها را گل کنیم!»
ونبلز فقید هم سالها پس از این بازی در مصاحبهای، آن مسابقه را «یکی از غمانگیزترین لحظات زندگی ورزشیاش» توصیف کرد و گفت: «ﻋﻠﯽ ﺩﺍﯾﯽ ﺩﺭ ﺑﯿﻦ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻭ ﻫﺮﺍﺱ ﺩﺍﺷﺘﯿﻢ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻧﻢ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﮐﻪ ﻣﺮﺍﻗﺐ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﺑﺎﻫﻮﺵ ﻭ ﻣﺘﻌﺼﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﭘﺎﺱ ﮔﻞ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩ ﺯﯾﺮﺍ ﺯﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﻭ حسابشدهترین ﭘﺎﺱ ﮔﻠﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻋﻤﺮم ﺩﯾﺪﻡ.»