سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- کسب مجوز حرفه‌ای برای حضور در لیگ قهرمانان آسیا، یکی از دغدغه‌های سال‌های اخیر باشگاه‌های کشورمان بوده است؛ مجوزی که خبر می‌رسد کنفدراسیون فوتبال آسیا(ای‌اف‌سی) در فصل آینده شرایط سخت‌گیرانه‌تری را برای صدور آن اعمال کند. اجرایی شدن فیرپلی مالی اتحادیه فوتبال اروپا(یوفا) در آسیا یکی از آخرین تصمیماتی است که گفته می‌شود AFC برای فصل آینده اتخاذ کرده است. قانون فیرپلی مالی که از سال ۲۰۱۱ در فوتبال اروپا اجرا می شود، به طور کلی به منظور جلوگیری از بالا رفتن هزینه‌کرد باشگاه‌های فوتبال اروپا نسبت به درآمد آنها وضع شده تا از ایجاد مشکلات مالی برای تیم‌ها جلوگیری شود.
قانون فیرپلی مالی از طریق الزام باشگاه‌ها به برآوردن تعهدات مالی‌شان و اجبار آنها به ارائه صورتحساب سود و زیان از بروز بدهی‌های غیرقابل مهار جلوگیری می‌کند. براساس این قانون باشگاها از منظر الزامات سود و زیان نیز مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند که این مسئله باشگاه‌ها را وادار می‌کند تا هزینه‌های خود را با درآمدشان متوازن کنند و باشگاه‌ها را در حوزه انباشت وام محدود می‌کند.
براساس این قانون، مالک باشگاه حق تزریق پول بیشتر یا برابر با منابع درآمدی را به تیم ندارد و دارایی و پول تزریقی مالک باشگاه نباید در فهرست درآمدهای باشگاه لحاظ شود. اجرایی شدن چنین قانونی در فوتبال آسیا به خصوص برای باشگاه‌های ایرانی که از منابع درآمدی بالایی برخوردار نیستند و هزینه‌هایشان توسط مالک تامین می‌شود، خبر ناگواری است و کسب مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌های کشورمان با توجه به بسته بودن راه‌های اصلی درآمدزایی مانند حق پخش تلویزیونی سخت‌تر از قبل و حتی ناممکن خواهد کرد.
در گفت‌وگو با مصطفی زارعی، رئیس دپارتمان صدور مجوز حرفه‌ای فدراسیون فوتبال، اجرایی شدن قانون فیرپلی مالی یوفا را در فوتبال آسیا بررسی کرده‌ایم.
آقای زارعی! رسانه‌های سعودی از اجرای قانون فیرپلی مالی یوفا در آسیا برای فصل آینده لیگ قهرمانان خبر داده‌اند. به نظر می‌رسد در صورت اجرای این قانون که با سخت‌گیری‌های مالی بیشتری همراه است، مصیبت‌های باشگاه‌های کشورمان بیشتر خواهد شد!
- یکی از آیتم‌هایی که برای صدور مجوز اهمیت دارد و بحث زیادی درباره آن می‌شود، قوانین مالی است. این قوانین در حال حاضر هم وجود دارد اما مثل آیتم‌های دیگر کسب مجوز، این قانون هم قرار است سخت‌گیرانه‌تر شود. با قوانین مالی موجود، اگر تراز مالی یک باشگاه منفی باشد، باشگاه‌ها می‌توانند با ارائه یک برنامه برای سال آینده، اعلام کنند که قصد دارند ترازشان را مثبت کنند و مجوز می‌گیرند. در سال آینده اما سخت‌گیری‌ها بیشتر خواهد بود و باشگاه باید اعلام کند که منبع آورده و درآمدی که دارد کجاست. در جلسات مختلف با کنفدراسیون فوتبال آسیا در این‌باره صحبت شده و فعلا در حد گمانه‌زنی است اما AFC نظرات فدراسیون‌های مختلف را گرفته و مصمم است که این اتفاق رخ بدهد.
در فیرپلی مالی فوتبال اروپا، در صورت تخلف باشگاه‌ها، مجازات‌هایی مانند کسر امتیاز، سقوط به دسته پایین‌تر و جریمه‌های نقدی سنگین در نظر گرفته شده است؛ با اجرایی شدن این قانون در آسیا هم شاهد چنین مجازات‌هایی خواهیم بود؟
- در مراحل اول اجرای فیرپلی مالی در آسیا، چنین مجازات‌هایی در نظر گرفته نشده است و فعلا فقط این تیم‌ها از گرفتن مجوز حرفه‌ای و حضور در آسیا محروم می‌شوند.
در مجموع به نظر می‌رسد که کنفدراسیون فوتبال آسیا در اجرایی کردن این قانون مصمم و البته جدی است.
- قطعا اما بحث فیرپلی مالی در فوتبال آسیا به آن سخت‌گیری که در فوتبال اروپا اجرا می‌شود، رخ نخواهد. در صورت اجرایی شدن در حدی خواهد بود که منابع مالی ورودی و خروجی مشخص باشد و نسبت پولی که وارد باشگاه و از آن خارج می‌شود، متعادل باشد. همچنین نسبت پول و بودجه‌ای که برای تیم اول نسبت به سایر تیم‌ها هزینه می‌شود باید متعادل باشد. اینها مهم‌ترین آیتم‌هایی است که درباره آن صحبت شده و قرار است سال آینده مدارک ارسالی تیم‌ها با ابراز دقیق‌تری بررسی شود.
همچنین در حال حاضر صورت‌های مالی که از باشگاه‌ها گرفته می‌شود، خیلی درباره اینکه از کجا این منابع پولی تامین و چگونه خرج شده است، سخت‌گیری نمی‌شود. با این حال اگر به صورت خلاصه درباره قوانین جدید بگویم، قرار است شرایط دراین‌باره سخت‌گیرانه‌تر شود.
و این قطعا برای باشگاه‌های کشورمان که اوضاع مالی آشفته‌ای دارند، خبر خوبی نخواهد بود!
- نه؛ اتفاقا برعکس؛ من این مسئله را مثبت می‌بینم و به بقا و پیشرفت فوتبال کشورمان کمک می‌کند. به عنوان مثال درباره توجه به بخش آکادمی‌ها، شاهد هستیم به جای اینکه منابع مالی به سمت آکادمی‌ها حرکت کند، از آکادمی‌ها گرفته می‌شود و به تیم اول و بزرگسالان داده می‌شود و این خیلی خوب نیست.
وقتی قوانین سخت‌گیرانه‌تر اجرا شود، ما هم مجاری کنترلی بیشتری در اختیار داریم. وقتی قوانین درستی وجود نداشته باشد، سلیقه‌ها حاکم می‌شود، به همین خاطر تغییرات قوانین مالی را اتفاقی مثبت می‌دانم و معتقدم که فوتبال ایران باید اول با فوتبال آسیا و در ادامه فوتبال دنیا خودش را انطباق دهد و این به بقای باشگاه‌ها کمک می‌کند. این سبب می‌شود که باشگاه‌ها برای اینکه هزینه‌شان را از محل درآمدها تامین کنند برنامه داشته باشند.
صحبت از درآمدزایی کردید اما یکی از راه‌های اصلی کسب در آمد در فوتبال جهان، موضوع حق پخش تلویزیونی است اما با توجه به قوانین موجود باشگاه‌ها در ایران، درآمدی از این بخش ندارند و صداوسیما پولی به فوتبال نمی‌دهد.
- این مسئله‌ای است که دولت و صداوسیما باید درباره آن تصمیم بگیرند. به هر حال حق پخش یکی از محل‌های درآمدزایی است و باید چاره‌ای اندیشیده شود و راه دیگری وجود ندارد.
علاوه بر این، مالکیت مشترک باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس هم که می‌تواند مانع کسب مجوز حرفه‌ای شود، حل نشده است و روز شنبه هم مزایده فروش بلوک ۵۱ درصدی این دو تیم به دلیل نداشتن مشتری لغو شد!
- با صحبتی که با مسئولان خصوصی‌سازی و سایر بخش‌های مسئول داشته‌ایم، اقداماتی که باید صورت بگیرد، به آنها یادآوری شده است و همه باید بدانند که چه کاری باید انجام شود و نحوه انجام بستگی به دولت دارد و باید مالکیت دو باشگاه تفکیک شود.
سال گذشته پروسه کسب مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌ها از دی‌ماه آغاز شد و امسال این پروسه زودتر آغاز شده است. شرایط کار با توجه به اتفاقات چند سال اخیر در بحث کسب مجوز، چطور پیش می‌رود؟
- الان نزدیک به ۲ ماه است که کار دریافت مدارک آغاز شده است و باشگاه‌ها در حال بارگذاری مدارک هستند. با توجه به اینکه امسال زودتر شروع کردیم، باشگاه‌ها زمان بیشتری برای ارسال مدارک در اختیار دارند. باشگاه‌ها باید تا ۲۰ دی‌ماه مدارک پرسنلی را بارگذاری کنند و در ادامه مدارک سایر بخش‌ها دریافت می‌شود. ارزیابی‌ها و برگزاری دوره‌های آموزشی آغاز شده است. جلسات با باشگاه‌ها هم در حال برگزاری است و با چند باشگاه جلسات مجددی داریم. در این راستا نظارت و بازدید صورت می‌گیرد و امسال همه باشگاه‌ها پیگیر هستند که مجوز بگیرند. خلاف سال گذشته که تیم‌های محدودی توانستند مجوز بگیرند، امسال تا اینجا، همه باشگاه‌ها برای دریافت مجوز اقدام کرده‌اند.
مهم‌ترین فاکتور در بحث کسب مجوز، موضوع بدهی‌ها است. مسئله‌ای که سال گذشته سبب شد تا استقلال برای دومین دوره از آسیا حذف شود. در این بخش باشگاه‌ها تا چه زمانی فرصت دارند؟
- باشگاه‌ها باید بدهی تمام پرونده‌هایی که تا ۱۱ دی تعیین تکلیف می‌شود و حکم قطعی دارد را تا ۱۱ فروردین سال آینده تسویه کنند. این شامل بدهی‌های داخلی از جمله احکام کمیته وضعیت فدراسیون فوتبال و خارجی می‌شود. یکی از باشگاه‌های مطرح، تعداد زیادی بدهی معوق دارد که باید در فرصتی که تعیین شده است، تسویه کند.
شاید بیشتر از همه، هواداران استقلال دغدغه مجوز حرفه‌ای را داشته باشند؛ به خصوص که پارسال و امسال باشگاه‌هاشان مجوز نگرفت و آنها نگرانند که مبادا این اتفاق برای سومین بار بیفتد. با توجه به این سابقه کابوس‌وار استقلال در کسب مجوز، هشدارهای لازم به این باشگاه داده شده است که در صورت گرفتن سهمیه لیگ قهرمانان، در حذف از آسیا، هت‌تریک نکنند؟!
- چندین بار به باشگاه استقلال اعلام کرده‌ایم که آماده هستیم هرگونه آموزش و کاری که از دستمان بربیاید برای کسب مجوز به آنها ارائه بدهیم. دوست نداریم اگر آنها سهمیه لیگ قهرمانان را گرفتند حذف از آسیا برای سومین بار برایشان رخ بدهد. البته این مسئولان تیم هستند که باید قضیه را جدی‌تر بگیرند و به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که حذف از آسیا رخ ندهد.