سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- فراتر از ورزش، بهترین توصیف برای فوتبال است. رشته‌ای که علاوه بر تبدیل شدن به صنعت پولساز، به یک تربیون در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هم بدل شده است و سیاستمداران و جامعه‌شناسان بر تاثیرات عمیق فوتبال بر جامعه معترف هستند. در ایران نیز، فوتبال در تار و پود بخش زیادی از جامعه ایرانی تنیده شده است. همین سبب شده تا ارسال پیام‌های غیر ورزشی از این رشته پرطرفدار اوج بگیرد و فوتبال بهانه‌ای شود تا یک پیام سیاسی، فرهنگی یا اجتماعی بیشتر دیده شود.
خیلی از باشگاه‌های فوتبال کشورمان هم در این زمینه پیشتاز هستند و در فصل جاری لیگ برتر، پوسترهای طراحی شده باشگاه‌ها قبل از مسابقات تبدیل به یک زمین برای ارسال پیام‌های فرهنگی و اجتماعی شده است. در فصول اخیر و با اوج‌گیری شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی، باشگاه‌های لیگ برتری سعی کرده‌اند به مناسبت‌های مختلف، ایده‌های خلاقانه‌ای را در پوسترهایی که به پیشواز مسابقه‌شان در لیگ می‌روند، به کار ببرند و یک پیام اجتماعی و فرهنگی را در این قالب به هواداران‌شان منتقل کنند.
پیام اجتماعی از فوتبال به جامعه
هفته بیست و ششم لیگ برتر فوتبال در شرایطی دیروز آغاز شد و امروز پیگیری می‌شود که برخی از باشگاه‌ها با طراحی پوسترهای جالب و قابل توجه که حاوی یک پیام ویژه و خاص غیر ورزشی بود، به استقبال مسابقه رفتند.
باشگاه گل‌گهر که امروز میزبان آلومینیوم اراک است، در پوستر پیش‌بازی به فرهنگ اهدای عضو پرداخت. پوستر رسمی باشگاه گل‌گهر به پاسداشت فرهنگ پسندیده اهدای عضو و به‌یاد یاسمن یاراحمدی نوجوان ۱۷ ساله و آسمانی‌ِ سیرجانی که اهدای اعضای او در روزهای ابتدایی امسال، جان تازه‌ای به سه بیمار نیازمند داد، طراحی شد.
باشگاه چادرملو هم برای بازی امروز با تراکتور، در پوستر پیش‌بازی یک پیام اجتماعی را برای آزادی زندانی‌های مالی برجسته کرده است. در این پوستر اشاره شده است که «آزادی یک فرد از زندان، نجات یک خانواده از گرداب سختی‌هاست.»
در هفته‌های گذشته از فصل جاری لیگ هم برخی پوسترهای باشگاه‌ها برای بازی‌های‌شان جالب توجه و خبرساز شده بود. از جمله می‌توان به پوستر باشگاه ذوب‌آهن برای بازی با سپاهان در هفته بیستم که سوم اسفند سال گذشته برگزار شد، اشاره کرد که با تصویری از یک زمین خشک و ترک خورده به بحران آب و لزوم صرفه‌جویی پرداخت.
باشگاه ذوب‌آهن برای بازی با چادرملو در هفته بیست و پنجم که ۱۵ فروردین برگزار شد، هم در پوستر قبل از مسابقه با تصویری از زاینده‌رود پر از آب که یک گاندو - نماد این باشگاه- در آن حرکت می‌کند، به بحران بی‌آبی کنایه زد.
یادبودی برای مشاهیر
علاوه بر ارسال پیام‌های اجتماعی، پوستر پیش‌بازی مسابقات لیگ برتر، به محلی برای ارسال پیام‌های فرهنگی و گرامیداشت چهره‌های برجسته تاریخی هم تبدیل شده است.
نمونه آن پوستر باشگاه گل‌گهر برای بازی با تراکتور در تبریز در هفته بیست و چهارم لیگ بود که ۲۶ اسفند برگزار شد. در این پوستر به بهانه سالروز تولد پروین اعتصامی، شاعر پرآوازه ایرانی که ۲۵ اسفند است، تصویری از او برای پوستر پیش‌بازی با تراکتور انتخاب شده بود.
همچنین می‌توان به پوستر باشگاه آلومینیوم برای بازی با سپاهان در هفته بیست و پنجم که روز ۱۶ فروردین برگزار شد، اشاره کرد. این پوستر با تصویر دو چهره برجسته تاریخی اراک و اصفهان یعنی امیرکبیر و شیخ بهایی منتشر شد.
استفاده از چهره‌های تاریخی در پوستر باشگاه تراکتور برای بازی با گل‌گهر در هفته بیست و سوم که روز ۲۳ اسفند برگزار شد، هم دیدنی بود. در این پوستر چهره ستارخان و باقرخان دو مبارز تبریزی در کنار حسین‌خان بچاقچی که از مبارزان منطقه جنوب شرق ایران بود و هم‌صدا با رئیسعلی دلواری در مقابل انگلیسی‌ها ایستاد، منتشر شد.
علاوه بر این برخی باشگاه‌ها از پوسترهای قبل از مسابقات‌شان در لیگ برتر، به معرفی اماکن تاریخی و همچنین داشته‌های فرهنگی‌شان می‌پردازند. یکی از این پوسترهای جالب توجه، طرح باشگاه سپاهان برای بازی این تیم مقابل ذوب‌آهن در هفته بیست و سوم که روز سوم اسفند سال گذشته برگزار شد، بود.
این پوستر با فرش به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی ایران و اصفهان و سه عکس از عالی قاپو، مسجد امام اصفهان منقش شده بود. همچنین در این پوستر عکسی قدیمی از دربی اصفهان در سال ۱۳۵۴ هم درج شده بود.
فرصتی برای ادای دین به پیشکسوتان
برخی باشگاه‌های لیگ برتری هم در پوسترهای پیش‌بازی خود، یاد پیشکسوتان و چهره‌های قدیمی و درگذشته باشگاه‌شان را زنده می‌کنند و گرامی می‌دارند. آخرین نمونه آن پوستر باشگاه مس رفسنجان است. مس رفسجان در پوستر پیش‌بازی مسابقه امروز با سپاهان در هفته بیست و ششم لیگ برتر فوتبال، یاد محمود حریری، موسس باشگاه شاهین اصفهان (سپاهان کنونی) را با انتشار تصویری از او گرامی داشت. حریری در رفسنجان متولد و به خاک سپرده شد.
همچنین باشگاه خیبر خرم‌آباد هم در ابتکاری جالب برای بازی امروز با ملوان، در پوستر پیش از بازی، تصویری قدیمی از بازی این تیم با ملوان در سال ۱۳۶۵ انتخاب کرده است. در این پوستر تصویر زنده‌یاد سیروس قایقران، فوتبالیست محبوب انزلی‌چی‌ها دیده می‌شود. در این تصویر محمد احمدزاده و زنده یاد سیروس قایقران و ایرج باباعباسی از خیبر دیده می‌شوند.
وقتی خارجی‌ها هم دست به کار شدند
به جز باشگاه‌های ایرانی، ابتکار عمل باشگاه النصر در طراحی پوستر قبل از بازی این تیم با پرسپولیس و استقلال در فصل جاری لیگ نخبگان آسیا هم از جمله مواردی بود که خبرساز شد و واکنش‌های زیادی را به همراه داشت.
باشگاه النصر برای پوستر پیش از بازی بازی با پرسپولیس در هفته پایانی لیگ نخبگان آسیا که ۲۹ بهمن سال گذشته برگزار شد، با یک حرکت فرهنگی، تصویر زنده‌یاد عباس کیارستمی، کارگردان شهیر ایرانی را با نشانه‌هایی از فیلم‌های معروفش مانند کلوزآپ، خانه دوست کجاست، زیر درختان زیتون و... منتشر کرد.
النصر دو هفته بعد برای بازی رفت با استقلال در مرحله یک‌هشتم نهایی لیگ نخبگان آسیا که روز ۱۳ اسفند سال گذشته در ورزشگاه آزادی برگزار شد، باز هم از با یک کار فرهنگی با المان‌های یک فیلم مشهور ایرانی استفاده کرد.
در این پوستر عربستانی‌ها از تصویر مشهوری از فیلم «درباره الی» به کارگردانی اصغر فرهادی الهام گرفتند تا با استفاده از محبوبیت این فیلم در بین مخاطبان ایرانی، نگاه‌ها را به سمت خودشان بیشتر جلب کنند.