سعید احمدیان/ روزنامه جوان- مسئولان کمیته بدوی مجوز حرفهای فدراسیون فوتبال دیروز در یک نشست خبری مدعی شدند ۹۵ درصد مشکلات باشگاهها حل و بدهیهای آنها صاف شده و مشکلی فوتبال ایران را تهدید نمیکند. البته وقتی هر روز خبر جدیدی از شکایت بازیکنان خارجی شاغل در لیگ ایران رسانهای میشود یا پرونده تحقیق و تفحص مالی دو باشگاه لیگ برتری زیر تیغ مجلس میرود نباید زیاد صحبتهای مسئولان کمیته بدوی فدراسیون فوتبال را جدی گرفت و تصور کرد که همه مشکلات مالی و بدهکاری باشگاههای کشورمان یکشبه حل شده است، به خصوص که در همین چند هفته گذشته از لیگ برتر برخی از باشگاهها با توجه به مشکلات عدیده مالی، دچار تغییرات مدیریتی یا فنی شدهاند.
در چنین شرایطی ادعای اینکه ۹۵ درصد بدهیها و مشکلات باشگاهها حل شده، تنها شاید برای خوشامد کنفدراسیون فوتبال آسیا مطرح شده باشد تا آنها با توجه به قوانین سختگیرانه مالی و حرفهای که برای دادن مجوز حرفهای به باشگاهها وضع کردهاند، حساسیتی نسبت به مشکلاتی که باشگاههای کشورمان دارند، نداشته باشند، اما این ادعا تنها مصرف خارجی دارد و در داخل کمتر کسی در بین اهالی فوتبال چنین ادعاهایی را باور میکند. برخلاف گفتههای مدیران این کمیته در جمع خبرنگاران که قصد داشتند همه چیز را آرام نشان دهند، فوتبال ایران با وجود گذشت ۱۹ سال از حرفهای شدن خود تنها پسوند حرفهای را یدک میکشد و کمتر باشگاه ایرانی را میتوان مثال زد که فاکتورهای یک باشگاه کامل را داشته باشد. مسئلهای که سبب شده در ایران بیشتر از آنکه باشگاهداری کنیم، تیمداری میکنیم و کمتر تلاشی برای رفتن به سمت باشگاهداری واقعی میشود.
حرکت لاکپشتی فوتبال در مسیر حرفهای شدن در شرایطی است که فوتبال کشورمان تنها در رقم قراردادها حرفهای شده است، طوری که باشگاههای آماتور به بازیکنان و مربیانشان پول حرفهای میدهند. سایر فاکتورهای حرفهای شدن مانند آکادمی و تیمهای پایه، ساخت ورزشگاه و زمین تمرین و فعالیتهای فرهنگی و اخلاقی که با توجه به شأن باشگاه برای بازیکنان در نظر گرفته میشود، فراموش شده و مدیران دولتی با توجه به تخصص نداشتن در حوزه کاریشان، تعریف و برنامهای برای ساختن یک باشگاه واقعی نیز ندارند.
چنین رویکردی سبب شده حرفهایگری در فوتبال ایران تنها در تعداد صفرهای قراردادها تعریف شود. به همین خاطر هر سال که میگذرد تنها فاکتوری که مورد اهمیت یک مدیر باشگاه یا یک بازیکن قرار میگیرد، رقمهای ردوبدل شده است. در حالی هر سال رقم قراردادها بدون هیچگونه ضابطه و معیاری بالاتر میرود که با توجه به تغذیه اکثر باشگاه از منابع مالی دولت، کمتر دغدغهای هم از سوی مدیران باشگاه یا بالادستیهایشان برای درآمدزایی دیده میشود.
چنین جهتگیری در تعیین سیاستهای باشگاههای دولتی سبب شده در روزهای سخت اقتصادی دولت و کشور، باشگاههای دولتی با دستدرازیشان به بیتالمال باز هم نتوانند به صورت کامل به تعهداتشان عمل کنند و این مسئله باعث میشود باشگاههای دولتی هر سال که میگذرد لیست بدهیشان طویلتر شود. با وجود بدهیهایی که هر ساله بر گردن باشگاهها میماند، مدیران این تیمها بدون توجه به ارقام بدهی که جلوی رویشان قرار گرفته، همچنان در نقش یک ماشین بدهیساز عمل میکنند و با حیفومیلهایی که صورت میگیرد، تعهدات بیشتری را به گردن دولت میاندازند.
در چنین شرایطی توجه صرف به قراردادها و افزایش بیمتر و معیار دریافتی بازیکنان و مربیان سبب شده کمتر باشگاه دولتی طلبکار نداشته باشد، از بازیکنان و مربیان خارجی گرفته تا داخلی. با وجود بدهیهای هنگفت باشگاهها که در نهایت از بیتالمال پرداخت میشود، مسئولان کمیته بدوی فدراسیون فوتبال در ادعایی غیرقابل باور مدعی شدهاند که ۹۵ درصد مشکلات حل شده است. البته با توجه به سابقه مسئولان فوتبال که سالهاست با سندسازی سعی در تطهیر چهره باشگاههای ایرانی در آسیا دارند به نظر میرسد امسال هم چنین نسخهای پیچیده شده است.
با این حال دود لاپوشانی و آرام نشان دادن همه چیز فدراسیون فوتبال برای عبور باشگاهها از صافی کنفدراسیون فوتبال آسیا در نهایت به چشم باشگاهها و مجموعه فدراسیون فوتبال خواهد رفت و فوتبال باشگاهی با ورشکستی بیشتر نسبت به آنچه با آن گرفتار است، روبهرو خواهد شد.