سعید احمدیان/ روزنامه جوان- «اطلاعی از نحوه انتخاب برترینهای فوتبال ایران ندارم.» این را رئیس فدراسیون فوتبال میگوید و به عنوان متولی اصلی فوتبال کشور اعتراف میکند که نمیداند چطور چهرههای برتر انتخاب میشوند، اعترافی که نشان میدهد چرا سال هاست ملاکهای انتخاب برترینها در فوتبال ایران مجهول مانده است و در این رابطه شفافسازی صورت نمیگیرد. مراسم شنبه شب برترینهای سال گذشته فوتبال ایران هم از این قاعده مستثنی نبود، رسم همیشگی چنین مراسمهایی در سالهای اخیر اینگونه بودهاست که مسئولان برگزار کننده میخواهند همه را راضی نگه دارند و همین است که در انتخابهایشان بیشتر از آنکه شایستگی بازیکنان مد نظر باشد، نگاه میشود در تقسیم عناوین بین تیمها عدالت برقرار شدهباشد و مدیر باشگاهی ناراضی از سالن مراسم بیرون نرود. چنین رویهای سبب شده تا در چند سالی که از انتخاب برترینهای فوتبال میگذرد اعلام نام برخی بازیکنان به عنوان چهره برتر خیلیها را متعجب کند، همان طور که انتخاب نشدن بعضی از فوتبالیستها خیلیها را بهت زده کرده است.
بازیکن ساز فراموش شده
«حالا که پیر شدهام و خانهنشین یادی از ما کردهاند.» این اعتراف تلخ محمد صلاحی یکی از مربیان بازیکنساز و استعدادیاب فوتبال ایران است که شنبه شب در بخشی از مراسم برترینهای فوتبال از وی تقدیر شد. محمد صلاحی را شاید خیلی از هواداران استقلال و فوتبال به اندازه نامهای پرسروصدای این روزهای فوتبال ایران نشناسند، اما او نماینده مربیان ردههای پایه و بازیکنساز است که بازیکنان زیادی را به فوتبال معرفی کردهاند، مربیانی که کمتر قدر آنها دانسته میشود و خیلیها از آنها با وجود خون دلهایی که برای فوتبال کشور خوردهاند فراموش و خانهنشین میشوند. البته این رسم فوتبال ایران است، فوتبالی که بیشتر مربیانی را تحویل میگیرد که با حاصل تلاشهای مربیان ردههای پایه و با لقمههایی آماده جامها را فتح میکنند. چنین نوع نگاهی سبب میشود مدیران فوتبال وقت پیری این مربیان در لابهلای مراسمهای این چنینی یاد چهرههایی مانند محمد صلاحی بیفتند!
مربی خارجی ایرانی!
«انگار در ایران متولد شدهام.» این را وینگو بگوویچ میگوید، مربی کرواتی که شنبه شب جایزه بهترین مربی لیگ دسته اول را به دلیل لیگ برتری کردن گل گهر سیرجان، در مراسم برترینهای لیگ دریافت کرد تا نشان دهد همچنان دود از کنده بلند میشود. بگوویچ حالا میتواند مدعی شود پرسابقهترین مربی خارجی فوتبال ایران است، مربی که کارش را با فولاد خوزستان در ۲۰سال پیش در ایران شروع کرد و رقصش با شال گردن قرمز در اوایل دهه ۸۰وقتی روی نیمکت پرسپولیس مینشست هنوز از خاطرهها نرفتهاست، او در حالی در لیگ برتر امسال روی نیمکت گل گهر مینشیند که ۲۱سال است که در ایران مربیگری میکند، بیش از دو دهه و با تجربه مربیگری در یک دوجین از تیمهای چهار طرف کشور، رکوردی که به نظر میرسد کمتر مربی خارجی در سالهای آینده بتواند آن را جابهجا کند.
نمونه یک باشگاه کامل
فولاد خوزستان در حالی شنبه شب عنوان برترین باشگاه در ردههای سنی را به خودش اختصاص داد که این تیم خوزستانی را میتوان به عنوان نمونه یک باشگاه موفق و البته کامل در ردههای پایه معرفی کرد. تیمداری در ردههای پایه و بازیکنسازی جهت تیمهای بزرگسالان از جمله فاکتورهایی است که در اکثر باشگاههای ایرانی نادیده گرفته میشود و تمام هم و غم مدیران باشگاهها روی تیم بزرگسالان متمرکز میشود. با این حال فولاد از آن جمله باشگاههایی است که با توجه به سرمایهگذاری در ردههای پایه، در رده بزرگسالان بیشتر از بازیکنانی که از تیمهای پایهاش بالا آمدهاند، استفاده میکند. چنین رویکری در باشگاه فولاد را باید ستود و امیدوار بود که در سایر باشگاهها هم با اهمیت دادن به ردههای پایه، پشتوانهسازی برای آینده فوتبال جدی گرفته شود.
تک جرقه داوری
در بخش برترین داور فوتبال ایران، انتخاب علیرضا فغانی قابل پیشبینی بود، برترین داور کشورمان در چند سال اخیر که توانسته است به بالاترین مدارج داوری در فوتبال دنیا برسد و از فینال المپیک تا رده بندی جام جهانی را سوت بزند. با این حال فغانی را اگر از داوری ایران کنار بگذاریم، فوتبال کشورمان نتوانسته است چند چهره بینالمللی مانند او رو کند، طوری که میتوان گفت امثال فغانی تنها یک جرقه در فوتبال ایران هستند که با سختکوشی و استعدادشان بالا آمدهاند. فقدان آموزش و برنامهریزی در بخش داوری سبب شده تا داوری فوتبال کشورمان تنها دلخوش به تک چهرههایی مانند فغانی باشد، مسئلهای که قطعاً در خور فوتبالی که به گفته رئیس فدراسیونش سال هاست در رنکینگ اول آسیاست، نیست!
نماد سختکوشی
علیرضا بیرانوند، نماد سختکوشی و رسیدن به قلههای موفقیت در فوتبال ایران است، دروازهبانی که شنبه شب هم عنوان بهترین دروازهبان را به خودش اختصاص داد و هم مرد سال فوتبال ایران شد. او که خاطره خوابیدنش در میدان آزادی در روزهای اولی که فوتبال را شروع کرده است، یکی از پربازدیدترین ویدئوهای شبکههای مجازی است، نماد ورزشکارانی است که از پایینترین سطح شروع کردهاند و پله پله بالا آمدهاند تا به جایی رسیدهاند که علی بیروی پرسپولیسیها شنبه شب در آن جایگاه ایستاد.