سعید احمدیان/ روزنامه جوان- پروندههاي تلنبار شده از شكايتهاي بازيكنان خارجي در فيفا سالهاست يكي از بزرگترين چالشهاي فوتبال ايران است؛پروندههايي كه كم دردسر براي باشگاههاي كشورمان نداشته است، از جريمههاي سنگين گرفته تا محروميت از نقل و انتقالات. استقلال يكي از همان باشگاههاي پرشكايت در كميته انضباطي فدراسيون جهاني فوتبال است و هر سال كه ميگذرد پروندههايش بيشتر ميشود. مانند امروز كه چندين پرونده شكايت بازيكنان خارجي سابق اين تيم، آبيها را در وضعيت سختي قرار داده است، بازيكناني كه پس از اينكه از رسيدن به پول در ايران دستشان كوتاه ماند، راه زوريخ و مقر فيفا را در پيش گرفتند و با تنظيم شكايتي از باشگاه استقلال، خواهان تمام حق و حقوقشان شدهاند. حالا هم حكمهاي فيفا عليه باشگاه استقلال هر چند وقت يكبار به ايميل باشگاه فرستاده ميشود تا مديران اين تيم كه براي پرداخت درصدهاي معوقه قرارداد بازيكنان فعليشان كاسه چه كنم چه كنم دست گرفتهاند، با بحران بزرگتري روبهرو شوند. هر چند در نهايت چشمشان به دست وزير ورزش است كه انگشت بچرخاند و با امضايي زير درخواستهايشان، دستور پرداخت جريمهها را از بيتالمال بدهد!
با اين حال هر سال پرونده روي پرونده ميآيد و چنين شكايتهايي كه ضررهاي هنگفتي را به باشگاههايي مانند استقلال ميزند، براي مديران تيم درس عبرت نميشود. همين است كه با وجود ناتواني در پرداخت قراردادهاي سنگين و سبك خارجيها، باز هم ابتداي هر فصل ليست مورد نظر سرمربي تيم پر از نام بازيكن خارجي است و درصدهاي دلالي كه در اين بين به برخي مربيان و مديران تيمهاي ميرسد، سبب ميشود تا همچنان اين چرخه ادامه داشته باشد تا جايي كه با بازيكن چند هزار دلاري، قرارداد چند صد هزاري دلار قرارداد بسته ميشود و وقتي باشگاه از پرداخت عاجز ميماند، نتيجهاش ميشود اضافه شدن يك شكايت ديگر در فيفا تا مانند امروز كه استقلاليها به صورت همزمان درگير چند پرونده از شكايت بازيكنان و مربيان خارجي شان در فدراسيون جهاني فوتبال هستند. با نگاهي به ليست بدهيهاي خارجي استقلال، آبيها بايد مبلغي حدود 2ميليون و 507 هزار دلار كه با دلاري 16 هزار تومان مبلغي حدود 40 ميليارد و 120 ميليون تومان ميشود را براي صاف كردن اين بدهيها پرداخت كنند.
آندره استراماچوني: يك ميليون و 102 هزار دلار
آندره استراماچوني سرمربي ايتاليايي ديگر شاكي استقلال است، استرا ابتداي فصل جاري به استقلال آمد و توانست اين تيم را پس از هزار و 310 روز به صدر جدول ليگ برتر برساند و محبوبيت فوقالعادهاي روي سكوهاي آبي كسب كند. با اين حال در ادامه مشكلات آبيها براي پرداخت پول قرارداد اين مربي به خاطر تحريم و همچنين سنگ اندازي برخي از داخل باشگاه سبب شد تا استرا دي ماه 98 و تنها پس از شش ماه از استقلال جدا شود. گفته ميشود استراماچوني هم با توجه به قرارداد دو سالهاش، اواخر اسفند از باشگاه استقلال به فيفا براي دريافت مطالباتش شكايت كرده است.
قرارداد استراماچوني با آبيها سالي 820 هزار دلار بود كه روي هم براي دو فصل يك ميليون و 640 هزار دلار ميشد. استقلاليها تاكنون رقمي حدود ۴88 هزار دلار به اين مربي پرداخت كردهاند و در صورت محكوميت در فيفا بايد براي همين فصل جاري رقمي نزديك به 332 هزار دلار ديگر به استرا پرداخت كنند. در صورت بيكاري و در خانه ماندن استراماچوني در فصل آينده، استقلال بايد 820هزار دلار ديگر نيز به اين مربي پرداخت كند.
وينفرد شفر: 550 هزار دلار
سرمربي آلماني فصل گذشته استقلال يكي از شاكيان اين تيم در فيفاست، شفر مهر سال 96 در حالي به عنوان سرمربي جديد استقلال جانشين عليرضا منصوريان شد كه آبيها يكي از بدترين نتايج دورههاي حضورشان در ليگ برتر را ثبت كرده بودند و در بين تيمهاي پايين جدول قرار داشتند. استقلال در ادامه اما با شفر توانست تبديل به يك تيم مدعي شود و در پايان در رده سوم ليگ قرار بگيرد و در جام حذفي فصل 96- 97 هم با شكست تيم خونه به خونه در فينال قهرمان شود.
در ليگ هجدهم اما اوضاع آنطور كه مديران باشگاه استقلال انتظار داشتند، پيش نرفت و حذف از جام حذفي، دور شدن از قهرماني در ليگ برتر و نتايج ضعيف در ليگ قهرمانان سبب شد تا پرونده اين مربي بسته شود. ارديبهشت 98 و در هفتههاي پاياني ليگ هجدهم، وقتي استقلاليها با توجه به اختلاف 9 امتيازي با صدر از قهرماني نااميد شدند، عذر اين مربي كه حاشيههاي فراواني داشت را خواستند و فرهاد مجيدي جانشين شفر شد.
در حالي كارنامه شفر در يك فصل و نيم حضور در استقلال تنها يك جام بود كه درباره قرارداد اين مربي حرف و حديثهاي فراواني به گوش ميرسد. شفر سال 96 با يك قرارداد 360 هزار دلاري به استقلال آمد اما ارديبهشت 97 پيش از بازي فينال جام حذفي در حالي قراردادش را براي دو سال تمديد كرد كه مقرر شد سال اول 750 و سال دوم 900 هزار دلار دريافت كند. شفر اما يك سال بعد از تمديد قراردادش از سوي باشگاه استقلال به واسطه نتايج ضعيف كنار گذاشته شد تا اين مربي كه همچنان يك سال ديگر با آبيها قرارداد داشت، با شكايت به فيفا خواهان مطالباتش شود. فيفا نيز پس از بررسي پرونده باشگاه استقلال را به مبلغ 550 هزار دلار جريمه كرد.
شفر در شكايت خود از باشگاه استقلال، چيزي نزديك به يك ميليون و 700 هزار دلار درخواست كرده بود. سرمربي آلماني يك ميليون و 100 هزار دلار براي فصل جاري به اضافه آپشنهاي قراردادش شامل پاداشها و حضور در ليگ قهرمانان آسيا را خواسته بود كه فيفا آن را رد كرده است. با توجه به اينكه شفر براي پس از بركناري از استقلال به باشگاه بنياس امارات رفت، فيفا مابهالتفاوت قراردادش با اين باشگاه و استقلال را محسوب كرد و به سرمربي آلماني گفته كه تنها ميتواند 325 هزار دلار از استقلال غرامت بگيرد. همچنين او 225 هزار دلار نيز حقوق عقب افتاده داشته است كه با احتساب 325 هزار دلار قرارداد امسالش، مجموع 550 هزار دلار از باشگاه استقلال طلبكار خواهد بود.
بويان نايدنوف: 300 هزار دلار
طلبكار ديگر استقلال بويان نايدنوف مقدونيهاي است، او يكي از خريدهاي خارجي استقلال بود كه بهمن ماه سال 96 با درخواست شفر با قراردادي يك و نيم ساله به استقلال پيوست اما در نيم فصل حضورش در استقلال تنها ۲۷۰ دقيقه به ميدان رفت و بيشتر فصل را با توجه به مصدوميت روي سكوها نشست. گفته شد بويان در يك جلسه تمريني، به علت استفاده نادرست از بارفيكس مصدوم شد و فصل را از دست داده بود. بويان با توجه به عملكرد ضعيفش تنها نيم فصل در استقلال حضور داشت و خرداد سال 97 از استقلال جدا شد. هر چند بويان پس از اينكه در ليست مازاد شفر قرار گرفت از مسئولان باشگاه خواسته بود با پرداخت قراردادش در نيم فصل به همكارياش با استقلال پايان دهد، اما اين اتفاق نيفتاد تا اكنون اين بازيكن با شكايت به فيفا، مبلغ سال دوم قراردادش را نيز بخواهد.
اين بازيكن پس از جدايي از استقلال به خاطر فسخ قراردادش از اين تيم به فيفا شكايت كرد و حالا فيفا به نفع او رأي داده است. طبق گفته خليلزاده، استقلال بايد به اين هافبك كه در مجموع تنها سه بازي هم براي آبيها به ميدان رفته است، 300 هزار دلار به اضافه هزينه ديركرد پرداخت كند، آن هم هافبكي كه گفته ميشود پس از جدايي از استقلال يك قرارداد 40 هزار دلاري با تيم جديدش بسته است اما در استقلال با او قراردادي 10 برابر ارزش واقعياش بسته شده بود!
باشگاه پاختاكور: 125هزار دلار
يكي ديگر از بدهيهاي خارجي آبي پوشان به باشگاه پاختاكور بابت حق انتقال ايسما به استقلال است. ايسما گونكالوس بازيكن گينهاي با نظر شفر ششم بهمن سال 97 با قراردادي 800 هزار دلاري به استقلال پيوست، مهاجمي كه پس از زدن 16 گل براي پاختاكور در ليگ ازبكستان به تهران آمد تا ضعف خط حمله آبيها را پوشش دهد. اميرحسين فتحي مديرعامل وقت استقلال پس از قرارداد با ايسما در مصاحبهاي گفته بود: «همانطور كه به هواداران بيشمار و ميليونيمان قول داده بودم اين بازيكن مليپوش كه سابقه عضويت در تيم ملي جوانان پرتغال و تيم ملي بزرگسالان گينه را در كارنامه خود دارد و همچنين در ليگهاي معتبر و بزرگ اروپا نظير لوشامپيونه فرانسه، ليگ برتر پرتغال، اسكاتلند، يونان، قبرس و... بازي كرده و فقط در دو سال اخير حدود 35 گل به ثمر رسانده است به خط حمله تيم محبوبمان اضافه و وارد خانواده استقلال خواهد شد.»
با وجود تعريفهاي فتحي اما ايسما با وجود قرارداد يك و نيم سالهاش، به دليل عملكرد ضعيفي كه داشت، پس از تنها يك نيم فصل حضور در استقلال، در تاريخ 11 خرداد 98 از اين تيم جدا شد. او در نيم فصل حضورش در استقلال تنها سه گل به ثمر رساند.
پس از اين جدايي سايت باشگاه استقلال نوشت ايسما در فضايي صميمانه و دوستانه از جمع آبي پوشان جدا شد تا احتمال شكايت اين بازيكن از استقلال براي دريافت مطالباتش به صفر برسد. با اين حال بهمن سال گذشته خبري در رسانهها منتشر شد كه باشگاه پاختاكور بابت انتقال ايسما از استقلال طلبكار است و به همين خاطر ميخواهد به فيفا شكايت كند.
ماجرا از اين قرار است كه باشگاه پاختاكور در نامههايي به باشگاه استقلال خواستار پرداخت پول حق انتقال ايسما گونكالوس به استقلال شده بود. باشگاه ازبكستاني در نامه آخر خود كه دي ماه 98 ارسال كرده بود، تهديد كرد در صورت پرداخت نشدن 125هزار دلار از حق انتقال ايسما، از استقلال به فيفا شكايت خواهد كرد. البته استقلاليها كه فعلاً پولي در حساب ندارند، به نظر ميرسد ميخواهند زمان بخرند و طلب باشگاه پاختاكور را پس از شكايت اين تيم ازبك به فيفا پرداخت كنند. به خصوص كه به گفته يكي از مسئولان استقلال، اگر اين شكايت انجام شود حداقل سه الي چهار ماه طول ميكشد تا رأي نهايي فيفا صادر شود.
لئوناردو پادواني:100 هزار دلار
مدافع بلند بالاي برزيلي در حالي پس از آسيب ديدگي در استقلال اين روزها روي ويلچر مينشيند كه با وجود وضعيت نامساعد جسمي از استقلال طلبكار است و پس از امروز و فردا كردنهاي مديران تيم براي رسيدن به طلبش به فيفا شكايت كرده است. لئوناردو پادواني شهريور سال 95 از سپاهان به استقلال آمد تا تجربه جديدي را پشت سر بگذارد. حضور پادواني در استقلال اما براي اين مدافع برزيلي خوش يمن نبود و يك سال و نيم بعد از حضورش در استقلال با مصدوميت از ناحيه نخاع گردن پايان فوتبالش رقم خورد. 5 اسفند 96 استقلال در اهواز به مصاف فولاد رفت و در حالي كه آخرين دقايق نيمه اول بازي سپري ميشد، پادو بر اثر برخورد از ناحيه سر با بازيكن خودي (آرمين سهرابيان) از ناحيه جمجمه و گردن آسيب جدي ديد تا اين نه تنها آخرين بازي پادو براي استقلال، بلكه آخرين بازي فوتبال در زندگي او باشد. پادواني پس از آن اتفاق با توجه به ضربه خوردن نخاعش ويلچرنشين شد و پس از مدتي فيزيوتراپي در ايران براي ادامه درمان راهي برزيل شد.
با وجود مصدوميت شديد پادواني در زمان حضورش در استقلال اما مسئولان اين تيم حتي در پرداخت بدهيهاي اين بازيكن هم اهمال كردند تا جايي كه حالا خبر ميرسد اين مدافع برزيلي در نهايت پس از بدقولي استقلاليها با شكايت به فيفا به دنبال حق و حقوقش است و با توجه به حكم فيفا باشگاه استقلال بايد صدهزار دلار طلب پادواني را پرداخت كند. صحبتهاي مدافع برزيلي سابق استقلال در يكي از آخرين مصاحبههايش نشان از دل پر او دارد: «انتظار زيادي ندارم. طلبم را ميخواهم چون آنها ميدانند من شرايط خوبي ندارم. زماني كه به من نياز داشتند براي موفقيت تيم تلاش كردم و زماني كه من به آنها نياز داشتم من را رها كردند. اين رفتار اصلاً درست نيست. شرمآور است كه من را ناديده گرفتند.»
سرور جباروف: 93هزار و 500 دلار
هافبك مشهور ازبكستاني ديگر شاكي استقلال است، هافبكي كه بازيهاي درخشان و گلهاي ديدنياش هنوز از خاطره آبيها نرفته است. دي ماه سال 95 بود كه جباروف كه عنوان بازيكن سال آسيا را در كارنامه افتخاراتش دارد، به استقلال پيوست و يكي از ستارههاي استقلال در ليگ هفدهم بود. جباروف كه توانسته بود خيلي زود تبديل به يكي از مهرههاي تأثيرگذار آبيها شود، مرداد 97 از استقلال جدا شد و تلاش مديران اين تيم براي تمديد با اين بازيكن به نتيجهاي نرسيد تا او راهي ليگ قزاقستان شود.
در حالي جباروف از استقلال جدا شد كه آبيها 133 هزار و 500 دلار به سرور بدهكار بودند. با اين حال در ميانه ليگ هجدهم با درخواست شفر، بازگشت جباروف به استقلال كليد خورد و مقرر شد تا ابتدا اقدامات براي تسويهحساب با اين هافبك گلزن و طراح ازبكستاني صورت بگيرد و سپس اين بازيكن براي حضور در تمرينات و انجام تستهاي پزشكي راهي تهران شود. در همين راستا دو حواله 20 هزار دلاري به حساب جباروف از سوي باشگاه استقلال واريز شد اما مابقي اين مبلغ به خاطر بدعهدي برخي از واسطههاي باشگاه هرگز به جباروف پرداخت نشد.
ستاره سابق تيم ملي ازبكستان در حال حاضر 93هزار و 500 دلار از استقلال طلبكار است، 90هزار دلار از اين مبلغ بابت قرارداد اصلي و 3 هزار و 500 دلار بابت آپشنهاي قرارداد بايد به اين بازيكن پرداخت شود. جباروف مهر ماه سال 98 بود كه با شكايت به فيفا، خواهان مطالبتش شد و اسفند ماه حكم فيفا براي پرداخت 93 هزار دلار به باشگاه استقلال رسيد و گفته ميشود مسئولان اين تيم ارديبهشت امسال براي پرداخت اين پول از سرور مهلت گرفتهاند.
گادوين منشا:68هزار دلار
مهاجم سيه چرده فصل گذشته استقلاليها هم از ديگر بازيكناني است كه با توجه به عدم پرداخت مطالباتش توسط باشگاه استقلال توانسته با شكايت به فيفا عليه آبيپوشان حكم بگيرد. منشا بهمن سال 97 در حالي پيراهن آبي را پوشيد كه انتقال او از پرسپوليس به استقلال براي جنجالي شدن اين مهاجم كافي بود. منشا در حالي به استقلال آمد كه در مدت يك فصل و نيم حضورش در پرسپوليس نتوانست براي قرمزها بدرخشد و در نيم فصل اول ليگ هجدهم تنها يك گل به ثمر رسانده بود. مهاجم نيجريهاي در استقلال هم نتوانست آن مهاجم گلزن باشگاه پيكان باشد كه چشم خيليها را گرفته بود. حضور منشا در استقلال به شش ماه هم نرسيد و اين مهاجم در پايان ليگ هجدهم در ليست مازاد قرار گرفت و پروندهاش در جمع آبيها با تنها زدن يك گل بسته شد.
منشا كه در ليگ نوزدهم پيراهن گل گهر سيرجان را بر تن كرده است و از باشگاه استقلال ۶۸ هزار دلار طلب دارد به فدراسيون بينالملي فوتبال شكايت كرده و شكايت رسمي منشا به باشگاه استقلال رسيده است و مسئولان اين تيم تا چهارم فروردينماه ۹۹ فرصت داشتند تا مطالبات اين بازيكن را پرداخت كنند. منشا كه پس از درگيرياش با خطير معاون وقت باشگاه استقلال مدعي شده بود او را در باشگاه زنداني كرده بودند تا زير برگه پولي كه دريافت نكرده را امضا كند، پس از رسيدن حكم فيفا به باشگاه استقلال گفته است يك دلار هم به اين تيم تخفيف نميدهد.
وكلاي خارجي: 55 هزار دلار
علاو بر بازيكنان و مربيان خارجي، نام دو وكيل هم در بين بدهكاران استقلال ديده ميشود. ماجراي شكايت يكي از اين وكلا به پرونده شكايت استقلال درباره نتيجه سوپرجام سال 97 برميگردد. پس از عدم حضور استقلال در بازي سوپرجام مقابل پرسپوليس به دليل حضور در اردوي تركيه، سازمان ليگ فوتبال رأي به برتري 3 بر صفر قرمزها داد. پس از اين رأي آبيها به دادگاه عالي ورزش يا همان CAS شكايت كردند، آن هم در شرايطي كه خيليها معتقد بودند اين شكايت راه به جايي نميبرد و فقط هزينه كردن بيفايده است.
همانطور كه پيشبيني ميشد شكايت استقلال رد شد و يك بدهي ديگر هم روي دست استقلال ماند. استقلال كه براي اين پرونده يك وكيل ايتاليايي- استراليايي به نام جيمز كيچينگ را استخدام كرده تا امروز حق الوكاله 30 هزار دلاري او را پرداخت نكرده است. مسئلهاي كه سبب شده است اين وكيل به دادگاه عالي ورزش شكايت كند. علاوه بر اين گفته ميشود استقلاليها با شكايت 25 هزار دلاري يكي ديگر از وكلاي خارجيشان در ماجراي دفاع از پروندههاي شكايتي خود در فيفا نيز روبهرو هستند تا در مجموع 55هزار دلار به دو وكيل خارجي نيز بدهكار باشند.
رابسون جانواريو: 46 هزار دلار
ديگر طلبكار استقلال هم يك مدافع برزيلي است، رابسون جانواريو كه تير ماه سال 95 با نظر عليرضا منصوريان با استقلال قرارداد بست اما با وجود عملكرد درخشانش در خط دفاعي آبيها در ليگ شانزدهم، تابستان 96 از جمع آبي پوشان جدا شد و به تيم بوآويشتاي پرتغال پيوست. جانواريو هم يكي ديگر از خارجيهايي است كه نتوانست پس از جدايي از استقلال، تمام مطالباتش را دريافت كند، او هم پس از وعدههاي بيسرانجام آبيها، مرداد سال گذشته براي دريافت طلب 46 هزاري دلارياش به فيفا شكايت كرد. فدراسيون جهاني فوتبال هم اسفند ماه در نامهاي به باشگاه استقلال حكم به پرداخت طلب جانواريو داده است.
مارتين فوركل: 18هزار دلار
مارتين فوركل ديگر طلبكار آبيهاست، او كه يكي از دستياران وينفرد شفر در استقلال بود، نيم فصل ليگ هجدهم به جمع كادر فني آبيپوشان پيوسته بود. اين مربي با اخراج شفر در ارديبهشت 98 از استقلال جدا شد و براي گرفتن مطالباتش به فيفا شكايت كرد. شكايت فوركل به باشگاه استقلال رسيده است و گفته ميشود باشگاه بايد مبلغ 18 هزار دلار از طلبهاي مربي پيشين خود را پرداخت كند.
پروندههايي كه درس عبرت نشد
استقلاليها در شرايطي اين روزها با بدهي دو میلیون و 507 هزار دلاری به بازيكنان و مربيان خارجيشان روبهرو هستند كه پيش از اين بابت پرداخت نكردن قرارداد خارجيهايشان تاوان زيادي دادهاند. يكي از مهمترين شكايتهاي بازيكنان خارجي از استقلال مربوط به عادل شيحي هافبك مراكشي- آلماني بود كه اسفند 94 با امضاي قراردادي به استقلال پيوست اما پس از تنها يك نيم فصل و مصدوميت طولانياش تابستان 95 از ليست آبيها كنار گذاشته شد. با اين حال طلب 47 هزار دلاري شيحي سبب شد تا استقلال بهمن 95 توسط فيفا از دو پنجره نقل و انتقالات محروم شود. ماجرا از اين قرار بود كه فيفا به استقلال تا 23 آذر 95 مهلت داد تا مطالبات شيحي را پرداخت كند. استقلال اما به جاي پرداخت ۴۷ هزار دلار طلب عادل شيحي نهايتاً تا اين تاريخ، اين پول را دو هفته ديرتر و 7 دي 95 واريز كرد، همين تأخير سبب شد تا استقلال با چنين محروميت سنگيني روبهرو شود.
يكي ديگر از پروندههاي قابل تأمل شكايت بازيكنان خارجي از استقلال، مربوط به پرونده پروپيچ مهاجم آلبانايي سابق استقلال است. پروپيچ سال 94 و در روزهايي كه پرويز مظلومي سرمربي استقلال بود به جمع آبيها اضافه شد اما پس از نمايش ضعيف و زدن تنها دو گل، با آمدن منصوريان در سال 95 در ليست خروج باشگاه قرار گرفت. در ادامه پروپيچ كه يك سال از قراردادش با استقلال باقي مانده بود، حاضر بود با دريافت 30 هزار دلار از استقلال جدا شود اما اهمال مديران استقلال در پرداخت اين مبلغ سبب شد تا اين مهاجم به فيفا شكايت كند و فيفا هم سال گذشته رأي به پرداخت 430 هزار دلار به پروپيچ بدهد. شكايت پروپيچ هم ميرفت استقلال را با محروميت از دو فصل نقل و انتقالات روبهرو كند كه پرداخت طلب اين مهاجم از محل پولهاي باشگاه استقلال در فيفا كه مربوط به پاداش حضور مليپوشان اين تيم در جام جهاني بود، سبب شد تا اين پرونده بسته شود.