سعید احمدیان/ روزنامه جوان- در حالی کمتر از یک ماه و نیم دیگر فصل جدید لیگ برتر فوتبال آغاز میشود که یکی از مهمترین مشکلات لیگ برتر در سال گذشته، موضوع داوریهای جنجالی بود؛ سوتهای چالشبرانگیزی که به اعتراف حتی رئیس فدراسیون فوتبال، نقشی اساسی در تغییر نتایج و سرنوشت تیمها داشت. حال در فاصله شش هفته باقی مانده تا شروع فصل جدید، یکی از مهمترین موضوعاتی که باید مورد توجه فدراسیون قرار بگیرد، توجه به موضوع داوری برای تکرار نشدن مسائلی است که فصل گذشته، لیگ را وارد حاشیههای فراوانی کرد.
توجه به مسائل مالی و آموزشی داوران یکی از مهمترین فاکتورهایی است که میتواند به کاهش اشتباهات کمک کند و راه را برای شنیدن سوتهای کماشتباه در فوتبال ایران هموار سازد. سالهاست داوران ایرانی با دستمزدهای ناچیز قضاوت میکنند؛ حقالزحمهای که نسبت به سایر کشورها در حد پایینی قرار دارد و یکی از اصلیترین مطالبات داوران در سالهای اخیر درخواست توجه به مسائل معیشتی و حقوقی بوده است. البته این مطالبه کمتر مورد توجه مدیریت فدراسیون فوتبال قرار گرفته و تلاشهای ناچیزی برای رفع آن انجام شده و همچنان یکی از معضلاتی که داوران به عنوان یکی از ارکان فوتبال با آن درگیرند، حقوق و حقالزحمه پایینشان است. به طور قطع افزایش دستمزدها تا جایی که در توان فدراسیون فوتبال باشد، میتواند با کاهش دادن اضطرابها و دغدغههای داوران، سبب شود آنها با کمترین استرس و با آرامش بیشتری در رقابتهای لیگ سوت بزنند و این مسئله به طور قطع در کاهش اشتباهات تأثیرگذار خواهد بود.
علاوه بر این توجه به آموزش و آمادگی جسمانی داوران از دیگر مباحثی است که میتواند در رشد داوری ایران تأثیرگذار باشد؛ مسئلهای که کمتر در کشورمان مورد توجه قرار میگیرد. البته چنین معضلی تنها محدود به داوران نیست و خیلی از مربیان هم از اینکه با دانش روز دنیا آشنا شوند، ابا میکنند و این کوتاهی پیشرفت فوتبال در ایران را با یک حرکت لاکپشتی روبهرو کرده است. در زمینه داوری هم چنین مسئلهای صادق است؛ البته داوری مانند علیرضا فغانی که در داوری فوتبال دنیا به بالاترین مدارج میرسد، تنها یک استثناست. در صورت فاکتور گرفتن از نام فغانی و محمد منصوری و رضا سخندان به عنوان کمکداور، فوتبال ایران در زمینه داوری حرفی برای گفتن نه تنها در سطح جهان، بلکه حتی در سطح آسیا هم ندارد.
چنین شرایطی به نبود توجه به دانش روز دنیا و برگزاری کلاسهای آموزشی -که جدیدترین متدهای داوری روز دنیا را برای داوران ایرانی تشریح کند- برمیگردد و کوتاهی فدراسیون فوتبال برای بالا بردن دانش داوران با استفاده از دعوت مدرسان درجه یک فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا به تهران یکی از مواردی است که در پایین نگه داشتن سطح داوریها -که خروجی آن سوتهای جنجالی و پراشتباه است- مؤثر است. با این وضعیت برای بالا بردن سطح داوریها باید آموزش در اولویت برنامههای فدراسیون فوتبال قرار بگیرد تا داوران ایرانی با توجه به بالا رفتن سطح فنی و کاربردیشان با شرکت در دورههای آموزشی، در قضاوتهایشان در لیگهای کشوری، کماشتباهتر و مقتدرتر ظاهر شوند.
علاوهبراین باید حریم امنی برای داوران از سوی فدراسیون فوتبال لحاظ شود؛ حریمی که چه در زمین و چه در خارج از زمین مسابقه سبب شود تا مربی، بازیکن یا مدیری به خودش اجازه ندهد رفتاری پرخاشگرانه و طلبکارانه با داوران داشته باشد یا با مصاحبههایش در نشستهای خبری و گفتوگو با رسانهها هرگونه اتهامی را متوجه داوران کند. چنین رفتارهایی که در فصل گذشته با توجه به اشتباهات داوران، افزایش پیدا کرده بود، علاوه بر سلب آرامش و اعتمادبهنفس از داوران، آنها را در قضاوتهای آیندهشان دچار مشکلات عدیدهای میکند. با توجه به این مسائل فدراسیون فوتبال باید با چنین مواردی برخوردهای سخت انضباطی داشته باشد تا دیگر بازیکن، مربی یا مدیری به خود اجازه حرمتشکنی به داوری را ندهد؛ هرچند فدراسیون فوتبال باید هر هفته با ارزیابی کارنامه داوری مسابقات، داورانی را که اشتباهات تأثیرگذار داشتهاند با یک برخورد قاطعانه جریمه و محروم کند تا با این برخوردها، داوران نیز نسبت به عواقب اشتباهاتی که دارند، هزینه بدهند و داوریها با تدابیری که صورت میگیرد در فصل جدید لیگ برتر فوتبال مانند فصل پیش، با یک سوت اشتباه سرنوشت تیمها و باشگاهها -که با هزینههای چند ده میلیاردی وارد لیگ میشوند- را تغییر ندهند.