سعيد احمديان/ روزنامه جوان- محرومیت شوکهکننده عیسی آلکثیر به دلیل شادی بعد از گلش مقابل پاختاکور که نژادپرستانه تشخیص داده شد، تنها چند ساعت مانده به بازی پرسپولیس - النصر عربستان در نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا بار دیگر پرونده قدیمی نداشتن کرسیهای بینالمللی را باز کرده و سبب شده است تا این سؤال مطرح شود که تا چه زمانی قرار است فوتبال ایران از این ضعف ضربه بخورد. سالهاست برخی کشورهای عربی منطقه تا جایی که توانستهاند شکستهای داخل زمین بازی را در بیرون زمین با پولهای نفتی و لابیهای سیاسی پوشاندهاند و چه باشگاهها و چه تیم ملی کشورمان را با مشکلات زیادی روبهرو کردهاند.
این در شرایطی است که با وجود چنین مصائبی که از حضور نداشتن مدیران ایرانی در پستهای تأثیرگذار کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا سرچشمه میگیرد، تلاشی برای کسب کرسیهای تأثیرگذار صورت نمیگیرد و تنها به کسب پستهای تشریفاتی که نقشی در تصمیمهای کنفدراسیون فوتبال آسیا یا فیفا ندارد، بسنده شده است. پستها و عناوینی که اگر چه برای فوتبال باشگاهی و ملی دستاوردی نداشته، اما برای این مدیران منفعتهای شخصی فراوانی داشته است، از حق جلسهها و حقوقهای چند هزار دلاری تا پروازهای بیزینس که سبب شده است تا چنین افرادی حتی نیمنگاهی به استفاده از همان تأثیرگذاری شاید اندکشان هم برای جلوگیری از بیعدالتی در صدور رأیهای سیاسی در فوتبال نداشته باشند!
وقتی کشور امن را ناامن جلوه میدهند
زمستان ۹۴ یکی از سیاسیترین رأیهای کنفدراسیون فوتبال آسیا صادر شد، حمله برخی از عناصر تندرو به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد در دی ماه آن سال، به بهانه اعتراض به اعدام شیخ نمر از رهبران شیعیان این کشور سبب شد تا عربستانیها بار دیگر پای سیاست را به ورزش باز کنند. چند هفته پس از این حمله قرار بود مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا در فصل ۲۰۱۵- ۲۰۱۶ از چهارم اسفند ۹۶ کلید بخورد و نمایندگان ایران مانند سالهای گذشته در گروهی قرار گرفته بودند که یک تیم عربستانی هم حضور داشت. الهلال با تراکتورسازی هم گروه بود، النصر عربستان با ذوبآهن، فولاد با الاتحاد و الاهلی هم در صورت برنده شدن نفت برابر الجیش، با این تیم ایرانی هم گروه میشد.
در آستانه شروع مسابقات بود که فدراسیون فوتبال عربستان در اقدامی سیاسی، حمله به سفارت این کشور را در تهران بهانه کرد و به دلیل واهی نداشتن امنیت و امن نبودن ایران، به درخواست باشگاههای الهلال، النصر، الاتحاد و الاهلی نامهای به کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) ارسال کرد تا بازیهای این تیمها مقابل تیمهای ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا در زمینی بیطرف برگزار شود. عربستانیها هر چند سعی کردند دیگر کشورهای عربی را نیز در این حرکت سیاسی با خودشان همراه کنند، اما این تنها امارات بود که در کنار سعودیها قرار گرفت و در نامهای به AFC خواهان این شد که بازیهای نمایندگان این کشور هم مقابل تیمهای ایرانی در کشور دیگری برگزار شود.
بهانه ناامن بودن کشورمان در شرایطی بود که برگزاری مسابقات بینالمللی با حضور تیمهای زیادی از کشورهای مختلف، واهی بودن ادعای سعودیها را نشان میداد. با وجود واضح بودن حرکت سیاسی سعودیها، کنفدراسیون فوتبال آسیا با این توطئه عربستانیها همراه شد. بهمن سال ۹۴ در شرایطی که فدراسیون فوتبال ایران تأکید کرد که ایران امنترین کشور منطقه است و هیچ مشکلی متوجه برگزاری مسابقات نخواهد بود. سعود المهندی، رئیس کمیته مسابقات کنفدراسیون فوتبال آسیا و نایب رئیس فدراسیون قطر در اظهارنظری عجیب اعلام کرد که آرای اکثر اعضای حاضر در جلسه بررسی تقاضای عربستانیها، برگزاری مسابقات در زمین بیطرف است.
رأی سیاسی کنفدراسیون فوتبال آسیا که حق باشگاههای ایرانی را از میزبانی زیر پا گذاشت، بار دیگر واقعیت حضور نداشتن مدیران کشورمان در کرسیهای مهم در سطوح مدیریتی فوتبال آسیا و جهان را پیش رویمان گذاشت. با گذشت پنج سال از تصمیم سیاسی کنفدراسیون فوتبال آسیا، این رأی همچنان پابرجاست و تیمهای کشورمان در چهار سال اخیر با توجه به این رأی از حق میزبانیشان محروم شدهاند، مسئلهای که در صورت حضور یک مدیر قوی از کشورمان در فوتبال آسیا یا رخ نمیداد یا سبب نمیشد تا پنج سال بعد از حمله گروهی اندک به سفارت عربستان، سعودیها با یک بهانه واهی همچنان کشورمان را ناامن نشان دهند و AFC هم با آنها همراه شود.
باز هم امنیت بهانه شد
چهار سال پس از رأی سیاسی کنفدراسیون فوتبال آسیا و برگزاری بازیهای تیمهای ایرانی و عربستانی در زمین بیطرف، زمستان گذشته سرنگونی هواپیمای اوکراینی بهانه دیگری شد تا اینبار AFC تصمیم بگیرد، باشگاههای ایرانی را به صورت کامل از میزبانی در آسیا محروم کند و تیمهای کشورمان در زمین بیطرف بازیهایشان را برگزار کنند. اینبار هم دلیل تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا، ناامن بودن کشورمان عنوان شد و بهانه شان هم سرنگونی هواپیمای اوکراینی به دلیل خطای انسانی بود. اگرچه تیمهای استقلال، پرسپولیس، سپاهان و شهرخودرو پس از این اقدام سیاسی اعلام کردند که در صورت عملی شدن چنین تصمیمی در لیگ قهرمانان شرکت نمیکنند، با این حال در ادامه مشخص شد که این تهدید با توجه به تبعاتی که میتوانست برای فوتبال باشگاهی کشورمان در رقابتهای لیگ قهرمانان داشته باشد، یک شعار بیشتر نبوده است.
در شرایطی کنفدراسیون فوتبال آسیا با لابی سعودیها، بر ناامن بودن آسمان ایران تأکید داشت که روزانه صدها پرواز داخلی نیز با امنیت کامل در آسمان ایران در حال انجام بود و نامه ریاست سازمان هواپیمایی کشور به AFC ارسال شد که در این نامه نیز قید شده بود، خطوط هوایی ایران از امنیت کامل برخوردار است.
با این حال همانطور که پیشبینی میشد کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم سیاسیاش را گرفته بود و در این راستا در اولین گام بازیهای پلیآف تیمهای دو نماینده کشورمان که به جای ایران در کشور ثالث برگزار شد و استقلال و الکویت و شهرخودرو با نماینده بحرین در زمین بیطرف به مصاف هم رفتند. سیاسیکاریهای کنفدراسیون فوتبال آسیا با شروع مرحله گروهی هم ادامه پیدا کرد و با وجود رایزنیهای مختلف، طبق حکم AFC، چهار نماینده ایران در لیگ قهرمانان آسیا قرار شد در بازیهای رفت مرحله گروهی از میزبانی محروم شوند و مهمان باشند و تصمیمگیری درباره میزبانی نمایندگان ایران در بازیهای برگشت به پایان دور رفت بازیها موکول شد.
هرچند در ادامه کرونا سبب شد که شکل بازیهای لیگ قهرمانان کاملاً عوض شود، اما با این حال رأی سیاسی AFC که حتی میزبانی بازیهای تیم ملی کشورمان در انتخابی جامجهانی را هم تهدید کرد، نشان میداد که لابیها و دلارهای نفتی سعودیها حرف اول را در چنین تصمیمگیریهایی میزند و کشورمان با توجه به نداشتن یک مدیر صاحب نفوذ در سیستم مدیریتی فوتبال آسیا قربانی چنین رأیهایی میشود.
مدیرانی که بود و نبودشان فرقی نمیکند
در حالی کشورمان به دلیل نداشتن کرسی تأثیرگذار در فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا ضربات زیادی خورده است که در یک دهه اخیر علی کفاشیان و مهدی تاج به عنوان نایب رئیس AFC فعالیت داشتهاند. با این حال همانطور که گفته شد این پستهای تشریفاتی که تنها برای تاج و کفاشیان آورده دلاری و سفرهای مختلف داشته، برای فوتبال کشورمان فایدهای نداشته است و این دو رئیس سابق فدراسیون فوتبال نتوانستهاند حضور تأثیرگذاری در سیستم تصمیمگیری فوتبال آسیا برای جلوگیری از صدور رأیهای ناعادلانه علیه کشورمان داشته باشند. این در شرایطی است که که با توجه به ادامه رأیهای ناعادلانه کنفدراسیون فوتبال آسیا علیه فوتبال کشورمان که با مقاصد سیاسی صورت میگیرد، کسب کرسیهای بینالمللی در AFC و فیفا در اولویت برنامههای مدیران فوتبال قرار بگیرد تا مانند امروز به بهانههای واهی مانند ناامن بودن یا یک شادی گل، حق باشگاههای کشورمان زیر پا گذاشته نشود.