سعید احمدیان/ روزنامه جوان- ملیپوشان شمشیربازی این روزها پس از وقفه چند ماهه در اردوها به دلیل کرونا، دوباره به تمرینات گروهی برگشتهاند تا برای المپیک آماده شوند. این رشته در سالهای اخیر با یک رشد خیرهکننده، نتایج فوقالعادهای را در مسابقات آسیایی، جهانی و جامجهانی گرفته است؛ موفقیتهایی که زمستان گذشته با کسب سهمیه المپیک ادامه پیدا کرد و حالا شاگردان پیمان فخری میخواهند با کسب مدال در توکیو افتخاراتشان را کامل کنند؛ افتخاراتی که با کمترین حمایتها و توجهها به دست آمده است تا جایی که این رشته حتی یک سالن اختصاصی هم برای تمرین هم ندارد. ملیپوشان شمشیربازی میگویند با چشم بستن روی تمام این کمبودها برای موفقیت در المپیک ۲۰۲۰ همقسم شدهاند تا پتانسیل بزرگ این رشته را بیشتر از قبل ثابت کنند. با علی پاکدامن، محمد رهبری و محمد فتوحی ملیپوشان شمشیربازی در حاشیه اولین اردویشان بعد از کرونا درباره شرایطشان، المپیک و گلایههایشان از بیاعتنایی مسئولان نسبت به موفقیتهای بزرگشان گفتگو کردهایم.
بعد از ۹ ماه که کرونا نگذاشت اردوها برگزار شود، دوباره دور هم در اردوی تیم ملی شمشیربازی جمع شده اید و کارتان را برای المپیک توکیو آغاز کردهاید. ابتدای صحبت بگویید این ماهها که از تمرین و اردو دور بودید چطور گذشت؟ حتماً برایتان روزهای سختی بوده است؟
علی پاکدامن: خیلی خوب بود که بعد از ۹ ماه توانستیم اردو برگزار کنیم و دور هم جمع شویم. اصلاً به اینطور تعطیلیها و وقفههای طولانی عادت نداشتیم. در شش، هفت سالی که در تیم ملی هستم، معمولاً بیشترین تعطیلی که داشتیم یک ماه بود؛ تازه اگر به یک ماه میرسید و بیشتر سه هفته بود و همیشه در حال اردو، تمرین و مسابقه بودیم و شرایطمان خوب بود. اما با شیوع کرونا، ما هم در شمشیربازی خارج از دایره اتفاقاتی که برای کل دنیا و همه بخشها رخ داد، نبودیم و همه اردوها و مسابقاتمان تعطیل شد. البته از یک نظر خوب بود، به خصوص برای خود من که از نظر ذهنی احتیاج به استراحت داشتم، اما خب دلمان برای تمرین، مبارزه و پیشرفت کردن تنگ شده بود و حالا خدا را شکر که توانستیم بعد از این همه مدت که از اردو و تمرین جمعی دور بودیم، دوباره تمرینات گروهی را از سر بگیریم.
محمد رهبری:۹ ماه خیلی سختی بود که سابقه نداشت. الان نزدیک به ۱۰ سال است که در اردوهای تیم ملی مستمر حضور دارم و در این مدت بیشتر از یک ماه استراحت نداشتیم و این تعطیلی طولانی به دلیل کرونا باعث شد که همه بچهها از آمادگی دور شوند و نتوانیم تمرینات خوبی را انجام دهیم. ما اسفندماه وقتی در مسابقات لهستان سهمیه را گرفتیم و به ایران برگشتیم، با ویروس کرونا روبهرو شدیم. واقعاً در مسابقات لهستان آماده بودیم و تنها هدفمان این بود که بتوانیم مرداد امسال در توکیو، بهترین نتیجه تاریخ شمشیربازی ایران در المپیک را ثبت کنیم. متأسفانه، اما کرونا باعث شد تا از تمرینات دور بمانیم، ولی حالا با شروع اردوها خوشحالم که تمریناتمان را دوباره شروع کرده و برای المپیک استارت زدهایم. اردوی خیلی خوبی بود، هم دلمان برای تمرین پرفشار و هم برای دوستانمان در تیم ملی تنگ شده بود.
محمد فتوحی: در این سالهایی که در تیم ملی شمشیربازی بودم، این تجربه را نداشتم که ۹ ماه از تمرینات دور باشیم، به خصوص اینکه این سالها اینقدر در اردوها و مسابقات با هم زندگی کردهایم که برایمان این مدت سخت گذشت. مقداری استرس المپیک را هم داشتیم که آیا میتوانیم با این وضعیت آماده بشویم یا نه که خدا را شکر بعد از این چند ماه دوری از تمرینات، دوباره اردو در حال برگزاری است. شرایطمان با توجه به اینکه در این مدت با برنامههای کادر فنی جلو رفتیم، شرایط خوبی است و خیلی خوشبین هستیم که هر چه زودتر به آمادگی مدنظرمان برای المپیک برسیم. دلمان در این مدت برای مسابقه و اردو خیلی تنگ شده بود. وقتی در فشار و کوران مسابقات هستیم از این همه فشار و استرس ورزشکار کلافه میشود، اما واقعاً ما عادت کرده بودیم و الان هم مشتاقم که هر چه سریعتر مسابقات شروع شود.
با توجه به حضورتان در المپیک، این فاصله طولانی در برگزاری اردوها و در حالی که مسابقهای هم برگزار نشد را چطور مدیریت کردید که بتوانید در بازگشت دوباره به اردو و تمرین، از شرایط آمادگی دور نباشید؟ به هر حال مسابقه مهمی مانند المپیک پیش رو دارید که همه حریفان در بهترین شرایط به این مسابقات میآیند.
علی پاکدامن: تمریناتم را هر روز یا یک روز در میان داشتم و سعی میکردم هفتهای ۳ تا ۴ جلسه را داشته باشم تا آمادگی بدنیام افت نکند، اما خب بخواهید یا نخواهید با دوری از اردو، از برنامهای که تنظیم کردهاید، عقب میافتید و این معضل برای همه است و با این مشکل روبهرو هستند. خدا را شکر که بعداز ۹ ماه دوباره برگشتیم به اردو و تمرینات منظم، حرفهای و خیلی خوبی را داریم و امیدوارم که بتوانیم نماینده خوبی برای ایران در رقابتهای پیش رو و به خصوص المپیک باشیم. از آمادگی خودم راضیام و تمریناتی که بعد از برگزاری دوباره اردوها داشتهایم به خودم و بقیه بچهها برای رسیدن به آمادگی کامل کمک کرده است.
محمد رهبری: در این ۹ ماه ما متأسفانه نتوانستیم زیاد در باشگاه تمرین کنیم، اما برنامههای تمرینی روزانهمان از آقای فخری و کمکشان آقای قربانی میگرفتیم و هر روز تمریناتمان توسط مربیان چک میشد و برنامه جدید به ما میدادند. از دور حواس کادر فنی به ملیپوشان بود و برنامه لازم را به ما میگفتند اینکه در طول روز در تمرین چه برنامهای را انجام بدهیم.
محمد فتوحی: ابتدای قرنطینه با توجه به اینکه پیش از آن زیاد در فشار مسابقات مختلف بودیم استراحت کردم و فکر میکردم که این شرایط کرونا خیلی زود تمام میشود، ولی خب بعد از اینکه دیدیم با اوجگیری این بیماری و طولانیمدت شدن آن امکان برگزاری اردو نیست، کم کم تمریناتم را مانند بدنسازی شروع کردم، اما این نمیتوانست جای تمرینهایی را که در اردو داریم، پر کند، ولی سعی کردم تا جایی که امکانش هست، آمادگی خودم را حفظ کنم تا هر زمان که اردوها شروع شد، شرایط خوبی داشته باشم. فکر میکنم طبق این برنامه خوب پیش رفتم و الان که اردوها دوباره شروع شده است، شرایط خوبی دارم. البته در این مدت با توجه به اینکه تمرین شمشیربازی باید به صورت گروهی انجام شود، خیلی نمیتوانستیم تمرین را انجام دهیم، اما خب تمرینات انفرادیمان را با توجه به برنامهای که مربیان داده بودند، انجام میدادیم و بیشتر تمرین بدنسازی کار میکردیم.
به اسفند سال گذشته برگردیم، زمانی که تیم ملی شمشیربازی توانست در رشته سابر سهمیه تیمی بگیرد و به نوعی موفقیتهای این رشته را بیشتر کند. راز این موفقیت چه بود؟ حضور در المپیک برای هر ورزشکاری میتواند هیجانانگیز باشد، از این هیجان هم برایمان بگویید.
علی پاکدامن: من شانس بزرگی داشتهام که توانستهام تا امروز دو بار سهمیه المپیک را به دست بیاورم و در مسابقات بزرگ شرکت کنم و امیدوارم که بتوانم این حضور را افزایش دهم و این برای خودم یک رکورد محسوب میشود، در رشتهای کسب سهمیه المپیک کردیم که اصلاً جزو رشتههای اول نبود و ما خودمان با تلاشی که کردیم شمشیربازی را به جمع رشتههای اول و رشتهای که امید کسب مدال است، رساندیم. تلاش همه بچهها بود و آقای فخری که به عنوان سرمربی نقش بزرگی در این موفقیت دارند. برای کسب سهمیه ۲۰۲۰ از پایان المپیک ۲۰۱۶ ریو استارت آن را زدیم. وقتی در مسابقات قهرمانی جهان که رقابت آزمایشی المپیک ریو بود، من با مجتبی عابدینی و فرزاد باهر شرکت کردیم و در آن مسابقات چهارم شدیم و تیم شمشیربازی ایران در رنکینگ جهانی به رده ششم رسید و از آنجا استارت کارمان خورد و سعی کردیم هم این رتبهمان را در ردهبندی حفظ کنیم و هم بتوانیم ارتقا بدهیم. روزی که در ردهبندی جهانی به رتبه چهار رسیدیم، میدانستیم اگر در این رتبه تا سال ۲۰۱۹ باقی بمانیم، سهمیه المپیک توکیو را گرفتهایم. این کار خیلی سخت بود، به خصوص که ما سالی ۱۰ مسابقه داریم و پشت سر ما در رنکینگ جهانی تیمهای روسیه، فرانسه، رومانی، آلمان، اوکراین و چین هستند که همه این کشورها مدال المپیک دارند و سهمیه داشتهاند، اما ما همیشه در ردهبندی ۲۳ یا ۲۴ جهانی بودیم. حالا شما فکر کنید تیم ایران از رتبه ۲۳ با نتایجی که میگیرد به رده چهارم برسد و تیمهای بزرگی مانند روسیه و آلمان پایین تیم ایران قرار بگیرند. همه تیمها دو سال بسیج میشدند که شمشیربازی ایران را از رده چهارم پایین بیاورند، چون هم از نظر روانی برایشان سنگین بود و هم نمیتوانستند در داخل کشورشان جواب هوادارانشان را بدهند که چرا ایران تیم چهارم است و روسیه تیم پنجم. حفظ رده چهارمی کار سخت و بزرگی بود و این اعتماد به نفس را داشتیم که میتوانیم آن را انجام دهیم. سرانجام هم این بود که در مسابقات لوکزامبورگ سهمیهمان قطعی شد و حتی این ۹ ماه هم اردوها تعطیل بود، خیالمان راحت بود که سهمیه داخل جیبمان است.
محمد رهبری: راز موفقیت آقای فخری هستند، استارت موفقیتهای شمشیربازی از زمانی شروع شد که آقای فخری سرمربی شدند و همه بچههایی که الان در تیم هستند، شاگردان ایشان هستند و یکی از عوامل اصلی موفقیت هستند. با تمام بچههای تیم همقسم شدهایم که نتیجه خوبی در توکیو بگیریم و فقط محدود به اینکه سهمیه گرفته و در توکیو حضور داریم، نشدهایم. بعد از اینکه سهمیه گرفتیم، در باد این موفقیت نخوابیدیم و آن را کاملاً فراموش کردهایم و تمام سعی و تلاشمان را میکنیم که بتوانیم در المپیک نتیجه قابل قبولی بگیریم. انتظار نداشتیم المپیک یک سال عقب بیفتد، اما این را به عنوان یک فرصت در نظر گرفتیم. تمریناتمان را با فشار بیشتری آغاز کردهایم و این چند ماه دوری از اردو هم باعث شد که برخی مصدومیتهای جزئی ملیپوشان برطرف شود و با آمادگی کامل برای المپیک کارمان را شروع کنیم تا بتوانیم بهترین نتیجه تاریخ شمشیربازی را بگیریم.
محمد فتوحی: شاید سالها پیش آرزوی ما این بود که شمشیربازی در المپیک تنها حضور پیدا کند، اما الان هدفمان مدال المپیک است و همه تلاشمان را برای رسیدن به آن میکنیم. سقف آرزوی هر ورزشکاری کسب مدال در المپیک است، به خصوص اینکه نتیجهای که در توکیو میگیریم ماحصل سالها تلاش است.
در حالی تابستان آینده در توکیو با حریفانتان مبارزه خواهید کرد که همه از شما با توجه به موفقیتهایتان انتظار مدال دارند. این انتظارات بالا برای شما فشار و استرس نمیآورد که کارتان سختتر شود؟
علی پاکدامن: درباره نتیجهمان در المپیک هم با خودم عهد بستم که راجع به آینده صحبت نکنم و وعده و وعید ندهم، اما سخت تمرین میکنم و تمام تلاشم را میکنم که به لطف خدا بتوانم نمایندهای شایسته برای کشورم باشم.
محمد رهبری: قبول دارم انتظارات از شمشیربازی بالا رفته و این به خاطر این است که پتانسیل بالای شمشیربازی را با توجه به موفقیتهایی که به دست آورده است، دیده و باور کردهاند. تمام هدفمان، برنامهریزیها و تلاشمان هم با این هدف است که بتوانیم در المپیک مدال بگیریم و مطمئناً هم به کمتر از این راضی نمیشویم، به خاطر اینکه در تیم ملی شمشیربازی همواره به دنبال بهترینها هستیم و برای آن هم زحمت میکشیم. زیاد به حواشی توجه نمیکنیم. ما مربی خوبی داریم که همیشه ما را رو به جلو هدایت میکند و نمیگذارد که در باد گذشته و مدالها یا مقامهایی که به دست آوردهایم، بخوابیم. همیشه سعی میکنیم یک پله بالاتر برویم و برای همین هم به این فکر نمیکنیم که اگر این کار بشود یا نشود، چه میشود. همیشه به بهترین نتیجه و حرکت رو به جلو فکر میکنیم.
محمد فتوحی: من خودم شخصاً نمیتوانم تصور کنم که از المپیک برگردم و مدال نگیرم. این روزها با رؤیای مدال المپیک سپری میکنم و امیدوارم به این رؤیا در تابستان آینده برسیم.
برخلاف محمد رهبری و محمد فتوحی، آقای پاکدامن شما دومین حضورتان در المپیک است. اشاره کردید که همچنان حسرت حذف از ریو را میخورید. با توجه به تجربهتان از ریو، حالا پختهتر و باتجربهتر برای توکیو آماده میشوید و قطعاً نمیخواهید این بار دیگر حسرت ریو تکرار شود.
علی پاکدامن: ورزش حرفهای هم حسرت و هم شادی دارد. در یک باخت، شما به حریفی میبازید که زورتان از نظر تکنیکی و بدنی به او نمیرسد، اما یکدفعه هست که به نفری میبازید که کفه ترازو برابر است و از نظر ذهنی و تمرکزی نتیجه را واگذار میکنید. برای من در المپیک ریو در مسابقه با حریف آلمانی این اتفاق افتاد و من حسرت این را میخورم که چرا از نظر فکری هنوز به آن بلوغ و بزرگی نرسیده بودم که بتوانم خودم را مدیریت کنم.
شمشیربازی در سالهای اخیر تبدیل به یک رشته مدالآور شده است که در هر مسابقهای چه آسیایی، چه جهانی و چه جامجهانی شرکت کرده، مدال کسب کرده و نشان داده است که پتانسیل و ظرفیت بزرگی برای موفقیت دارد. درباره این ظرفیت بیشتر صحبت کنید.
علی پاکدامن: شمشیربازی ایران قبل از این هم این ظرفیت را داشت و معتقدم که کشورمان در همه بخشها، ظرفیتهای بزرگی دارد، البته به شرطی که آدمها سر جای خودشان قرار بگیرند. ما در تیم ملی شمشیربازی یک مربی خوب داریم که فن موفقیت را به ما یاد میدهد. همیشه مثال بازی با یک شمشیرباز روس را میزنم که در مرحله گروهی مسابقات جهانی ایتالیا در سال ۲۰۱۳ مساوی بودیم که هر کدام از ما میبردیم، روز بعد استراحت میخوردیم و به جدول اصلی راه پیدا میکردیم. من در این مبارزه سه ضربه به ورزشکار روس زدم که این ضربات اختصاصی برای روسهاست؛ سه دفاعی که سبک روسهاست. ضربه سوم از این سبک را که زدم و برنده شدم، ماسکش را برداشت و با حالت تعجب به من نگاه میکرد و با زبان بیزبانی میگفت تو از کجا این فنها را یاد گرفتی و قرار نیست ایرانیها این را بلد باشند. پتانسیل سابر ایران که به اینجا رسیده است به خاطر یاد گرفتن این فنها و تکنیکهاست. در همه رشتهها اگر کار به کاردان سپرده شود و مربیای بالای سر تیم قرار بگیرد که فن پیروزی را آموزش دهد، هر رشتهای میتواند با توجه به پتانسیلی که داریم، پیشرفت کند.
محمد رهبری: صددرصد، پشتوانههای خیلی خوبی داریم. الان هم ملیپوشان تیم جوانان در تمرینات بزرگسالان حضور دارند و با هم تمرین میکنند و این باعث میشود هم در سطح آنها بالا بروند و هم به ما کمک کنند.
محمد فتوحی: اگر رقبایمان در دنیا، شرایط و امکانات ما را بدانند، شاید باورشان نشود که شمشیربازی ایران با این وضعیت امکانات، توانسته به این سطح از موفقیت برسد. شمشیربازی جزو رشتههایی است که اول حمایت نشدند که نتیجه بگیرند، اما با نتایجی که گرفتیم مسئولان را مجاب کردیم که از شمشیربازی حمایت کنند. الان هم فکر میکنم که باید حمایتها بیشتر شود، البته خیلی هم گلایه نداریم، چون اعتقاد داریم که میتوانیم با این وضعیت هم نتایج بهتری بگیریم و بیشتر مسئولان را برای حمایت ترغیب کنیم.
اما شمشیربازی با وجود این همه افتخار و پتانسیل بزرگی که برای موفقیت دارد، از نظر سختافزاری و امکانات حمایت نمیشود حتی سالن اختصاصی هم ندارد! این کمتوجهیها در حالیست که برخی رشتهها با وجود اینکه چند دهه از آخرین افتخارشان میگذرد، حمایتهای فوقالعادهای از آنها از نظر امکانات و پاداش میشود، اما رشتهای مانند شمشیربازی که از هر مسابقهای با مدال برمیگردد با کمترین حمایتها روبهروست، این نوع نگاه دلسردکننده نیست؟
علی پاکدامن: ما انتظار حمایت بیشتری داریم. وقتی در رنکینگ جهانی ۲۳ دنیا بودیم، انتظار نداشتیم سالن اختصاصی داشته باشیم، اما الان که چهارم هستیم و شانس چهار مدال در انفرادی و تیمی در المپیک را داریم و جزو سبد مدالآوران قرار گرفتهایم، معتقدم باید حمایتها بیشتر شود و سالن اختصاصی داشته باشیم. البته حمایتها بستگی به رشته دارد، اما خب معتقدم که از همه حمایت کنند، از شمشیربازی هم حمایت کنند، البته به شمشیربازی رسیدگی میشود، اما به اندازه تیم چهارم دنیا نیست و انتظارمان بیشتر است. به هر حال این حمایتها باید بیشتر شود و باید برسند، به خصوص که یک ورزشکار میتواند با مدالش همه دنیا را به صف کند تا سرود ملی کشورمان را گوش کنند. یک روزی به بچهها میگفتم اینقدر در مسابقات مختلف سرود کشور کره را شنیدیم، آن را حفظ شدهایم و هر مسابقهای میرفتیم میدانستیم کره قهرمان میشود و این چه افتخار بزرگی برای این کشور است. به همین خاطر برای رسیدن به این مرحله نیاز به حمایت و امکانات بیشتری داریم. شرایطمان در حال حاضر خوب است، اما دوست داریم این توجه از سوی مسئولان به شمشیربازی بیشتر شود.
محمد رهبری: سعی میکنیم با توجه به اینکه چند ماه به المپیک باقی مانده است، به این مشکلات فکر نکنیم و کاری به کمبودهایی که هست نداریم و در این مدت باقی مانده تمام فکر و ذکرمان این است که نتیجه بگیریم و دنبال هیچ چیز دیگری هم نیستیم.
محمد فتوحی: همانطور که معتقدم که در اعزامها و اردوها، فدراسیون، کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش حمایتهای لازم را انجام میدهند، اما در موضوع امکانات و لیگ، این سالن و نداشتن سالن اختصاصی در شأن رشتهای مانند شمشیربازی نیست. بحث سالن را هم در این سالها بارها تکرار کردهایم، اما خب من به عنوان ملیپوش تمام سعیام را برای رسیدن به بهترین نتیجه انجام میدهم و بقیه مسائل مانند سالن به مسئولان فدراسیون برمیگردد که اگر شرایطمان بهتر شود، روی نتیجهگیری هم تأثیر خواهد داشت. شاید بعضی مواقع این احساس دلسردی را کرده باشیم، اما آنقدر هدفمان برایمان مهم است که حتی به خودمان هم اجازه نمیدهیم که توجه به این مسائل باعث شود از هدف اصلی دور شویم. رؤیای مدال المپیک همه کمبودها را برای من حداقل میپوشاند و سعی میکنم به آن فکر نکنم. اگرچه این مشکلات حل شود، خیلی میتواند در روند کاریمان تأثیر بگذارد.
علاوه بر حمایتها برای مسابقات از نظر امکانات و اردویی، حمایتهای شغلی و معیشتی و برگزاری لیگ از دغدغههای اصلی بچههای شمشیربازی است. در پایان میخواهیم صحبتهایتان را در این باره بشنویم.
علی پاکدامن: یک اتفاق خیلی خوب افتاد که تصویب کردند قهرمانانی که مدال جهانی و بازیهای آسیایی دارند، استخدام شوند. البته نیاز به پیگیری و چند سال دوندگی دارد!
محمد رهبری: قطعاً برگزاری لیگ به ورزشکار خیلی میتواند کمک بکند، هم از لحاظ آمادگی و هم از لحاظ اینکه کمکخرجی برای ورزشکاران باشد.
محمد فتوحی: برگزاری لیگ هم اصلیترین دغدغه یک ملیپوش است که از نظر مالی در این مسابقات تأمین شود و امیدوارم در سال قبل از المپیک یک لیگ خوب داشته باشیم. الان شمشیربازی ایران جزو شانس مدال المپیک است و انتظار داریم که به اندازه همان جایگاهی که داریم حمایت هم صورت بگیرد، ولی طوری خیالمان راحت است که وقتی از المپیک با مدال برگردیم، آن موقع از شمشیربازی به عنوان یک تیم مدالآور در این مسابقات حمایت خواهد شد. انتظار داریم که در ۹ ماه باقیمانده نیز حمایت شود، البته کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش حمایتهایی داشتهاند، اما اگر بیشتر شود، میتوانیم به موفقیتهای بزرگتری برسیم و مدالمان در المپیک خوشرنگتر شود.