سعید احمدیان/ روزنامه جوان- عكس‌هاي فوتبال در شاليزارهايي پر از گل و فوتباليست‌هايي كه سر تا پاي‌شان گلي و خيس است از پربازديدترين عكس‌هاي خبرگزاري‌ها و شبكه‌هاي اجتماعي اين چند روزه بوده است. يك فوتبال متفاوت از انواع مسابقاتي كه تا امروز ديده‌ايد، هرچند در داخل كشور يا حتي داخل استان كمتر مسئولي به اين پديده جذاب اهميت داده است، اما آوازه بچه‌هاي روستاي کینچاه در آستانه اشرفيه استان گيلان جهاني شده است. يك روستاي 155 خانواري كه اواخر ارديبهشت هر سال ميزبان يك جام فوتبال هيجان‌انگيز است؛ فوتبال در شاليزار كه به آن لقب فوتچل داده‌اند، تركيبي از كلمه فوتبال و چل كه در زبان محلي گيلاني به معني گل قاطي با آب است. کینچاه، مهد فوتچل است، يك مسابقه تماشايي كه اين روستاي كوچك در گيلان را در روزهاي آخر ارديبهشت مشهورتر از هميشه مي‌كند و هر ساله جام فوتچل يادواره شهداي کینچاه و شهداي مدافع حرم آستانه اشرفيه برگزار مي‌شود. رقابت‌هايي كه امسال از 28 ارديبهشت با حضور 11 تيم، پنجمين دوره آن آغاز شده است و امروز با معرفي قهرمان پرونده‌اش آن بسته مي‌شود.
جامي براي نشاط جوانان روستا
جام فوتچل يا همان فوتبال شاليزار از پنج سال پيش كليد خورد، جامي كه حسن لفوتي، سرپرست و مسئول برگزاري مسابقات در گفت‌وگو با «جوان» شكل‌گيري آن را اینطور روايت مي‌كند: «پنج سال پيش بود كه با جوانان روستا كه بيشتر فوتباليست بودند، نشستيم و صحبت كرديم براي اينكه قبل از آغاز فصل نشا در شاليزارها براي اینکه يك نشاطي ایجاد کنیم چه اقدامي انجام دهيم. اين همفكري سبب شد در نهایت تصميم بگيريم كه مسابقات فوتبال در شاليزار را پايه‌ريزي كنيم و سال 96 اولين دوره آن برگزار شد تا اين مسابقات در سنت گيلان بماند. سال اول با چهار تيم مسابقات را برگزار كرديم. دوره اول يك تست بود كه ببینيم مي‌شود در شاليزار مسابقه برگزار كرد و بچه‌ها آمادگي دارند يا نه و آیا جذاب هست يا نه.»
جذابيت بالاي مسابقات باعث استقبال بيشتر مي‌شود، به طوري كه به گفته لفوتي در دومين دوره تعداد تيم‌ها دو برابر مي‌شود: «سال اول که این مسابقات برگزار شد، خيلي از روستاهاي اطراف استقبال كردند و سبب شد دوره دوم مسابقات را با هشت تيم برگزار كنيم و آمار تيم‌هاي شركت‌كننده دو برابر شد. بچه‌هايي كه بازي مي‌كنند از خود روستا هستند و در دوره‌هاي ديگر از آستانه اشرفيه و لشت‌نشا هم براي بازي آمدند.»
شبيه فوتبال ساحلي
بازي در شاليزارها كه پر از آب و گل هستند، سختي‌هاي خودش را دارد كه فوتچل را سخت‌تر از فوتبال‌هاي ديگر كرده است. علي تاواتا كه به عنوان دروازه‌بان بازي مي‌كند و عضو هيئت برگزاركننده نيز هست در گفت‌وگو با «جوان» به سختي‌هاي آن اشاره مي‌كند: «يك بازي خيلي سخت و در عين حال قدرتي و فني است و چیزی شبیه به فوتبال ساحلي است. حركت دادن توپ در گل کار سختی است كه باعث مي‌شود بازيكناني كه از نظر فني سطح بالايي دارند و از قدرت بدني زیادی برخوردارند، بازي كنند.»
به گفته تاواتا، فوتچل براي بچه‌هاي کینچاه از جام جهاني هم مهم‌تر است: «این ورزشي است كه در خون بچه‌هاي روستاي کینچاه است و قبل از اينكه براي اين بازي قانونگذاري و يك جام برگزار كنيم، بچه‌ها از كوچكي بازي مي‌كرده‌اند. اینجا مثل شهر نيست و بچه‌ها در مزرعه بزرگ شده‌اند و در مزرعه هم كار می‌کنند و هم بازي، به همين خاطر بازي در گل يك چيز عادي است. براي بچه‌هاي کینچاه، فوتچل حتي از جام جهاني هم مهم‌تر است و هر سال منتظرند كه موعد برگزاري جام برسد و بازي كنند.»
اين عضو هيئت برگزاركننده مسابقات، قوانين اين بازي تقريباً مانند فوتبال ساحلي عنوان می کند: «هر تيم پنج نفر ثابت و سه يار ذخيره دارد و دو داور بازي را قضاوت مي‌كنند كه از ساكنان روستا هستند. بازي در يك زمين شاليزار كه افراد روستا به برگزاركننده‌ها امانت مي‌دهند و ابعاد آن 25 در 40 متر است، برگزار مي‌شود. بازي در دو تايم 15 دقيقه‌اي مفيد برگزار مي‌شود، تعويض‌ها آزاد است و قوانين آن تقريباً شبيه فوتبال ساحلي است.»
لفوتي هم از الگوبرداري از مسابقات فوتچل و گسترش آن در ساير شهرها و استان خبر مي‌دهد: «هم در ساري از اين مسابقات الگوبرداري كرده‌اند و برگزار مي‌شود و هم در شيراز. همچنین از تيم روستاي ما کینچاه هم دعوت كرده‌اند كه به آنجا برويم و در شاليزارهايي كه در آن مناطق وجود دارد بازي كنيم، اما با توجه به نداشتن امكانات مالي برای عدم حضورمان معذرت خواهي كرديم.»
توجه خارجي‌ها، بي‌توجهي داخلي‌ها
امسال در شرايطي پنجمين دوره فوتبال در شاليزار برگزار شد كه به گفته مسئولان برگزاركننده، بازتاب آن در داخل و خارج از كشور كاملاً برعكس بوده است. لفوتي كه عضو شوراي محله روستاي کینچاه هم هست با اشاره به توجه شبكه‌هاي خارجي از بي‌مهري مسئولان و صداوسيما در بازتاب اين رقابت متفاوت انتقاد کرد: «سال گذشته شبكه‌هاي خارجي آمدند و گزارش تهيه كردند و بازتاب خوبي هم داشت. در آلمان و قطر نيز مستندي در اين باره پخش شد، اما در استان گيلان و شهرستان به اين مسابقات بها نمي‌دهند، آن هم بازي‌هايي كه واقعاً شاد است و تماشاچي لذت مي‌برد و بچه‌ها هم با عشق بازي مي‌كنند و تا زانو توي گل می‌روند و حتي در آب برگردان مي‌زنند. صداوسيما می‌آید گزارش 5 تا 10 دقيقه‌اي مي‌گيرد و مي‌رود، اما در قطر يك ساعت و نيم مستند درباره اين مسابقه از شروع تدارك تا پايان آن پخش مي‌كنند، ولی اينجا در ايران، حتي شبكه استاني گيلان هم این مسابقات را پخش نمي‌كند.»
سرپرست و مسئول برگزاري مسابقات از بي‌توجهي مسئولان هم دل پري دارد: «اسپانسرها متأسفانه استقبال نمي‌كنند و هزينه جوايز را در روستا از افراد مختلف مي‌گيريم. به هر حال جواناني كه در اين گل بازي مي‌كنند و اذيت مي‌شوند با در نظر گرفتن جايزه يك انگيزه‌اي پیدا می‌کنند و این سبب می‌شود سال آينده تيم‌هاي بيشتري بيايند. امكان افزايش 20 تيم وجود دارد، اما امكانات كافي نداريم. مسئولان هيئت فوتبال استان گيلان و حتي هيئت فوتبال شهرستان آستانه اشرفيه حالي هم از ما نمی‌پرسند. هيچ‌كس هيچ حمايتي از ما نكرده است، انتظار داريم كه از اين مسابقه پرنشاط حمايت كنند تا آن را در سطح شهرستان، استان و كشور برگزار كنيم و مسابقه‌اي را كه جهاني شده در سطح كشور هم معرفي و حتي بتوانيم ليگ برگزار كنيم.»