سعید احمدیان/ روزنامه جوان- حذف استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان، لیست بلند بدهیها و شکایت خارجیها در فیفا، فسادی که روز به روز بیشتر میشود، جولان دلالها و دستدرازی بیشتر هر سال فوتبالیها به بیتالمال به بهانه واهی ایجاد شور و نشاط در جامعه و میدانداری جادوگران تنها بخشی از چالشهایی است که فوتبال با حضور مدیران ناکارآمد و غیرمتخصص با آن روبهرو شده است. مدیرانی که به واسطه زدوبندهای مالی یا رانتهای سیاسی و باندی پایشان به فوتبال باز شده است. از حضور برجسازان و شرکای اقتصادی تصمیمگیرندگان بگیرید تا زدن حکم مدیریت برای دندانپزشک وزیر، افرادی که هر کدام کم و زیاد در اوضاع نامساعد فوتبال نقش داشتهاند. در دورانی که چنین افرادی برای حضور در مناصب باشگاهها و فدراسیون، سرودست میشکنند، کسانی هم هستند که وقتی با پیشنهاد یک پست در فوتبال روبهرو میشوند، نهتنها هول نشدهاند و با لابیهایشان برای رسیدن به صندلی مورد نظر سرعت ندادهاند، بلکه با سنجش تواناییهایی که دارند و مسئولیتی که به آنها پیشنهاد شده، وقتی دیدند حضورشان به صلاح نیست به پیشنهادات مدیریتی که داشتهاند نه گفتهاند و عنوان کردهاند حضورشان نمیتواند مفید باشد، چنین افرادی گمشده فوتبال ایران هستند.
صفرکیلومترهایی که بله گفتند
در دو دهه گذشته شاهد حضور مدیران اشتباهی زیادی در فوتبال بودهایم که فساد و وضعیت ناهنجار مالی، ثمره حضور چنین مدیرانی است. کسانی که بدون داشتن سابقه و تخصص به پستی که به آنها پیشنهاد شده، بله گفتهاند و وارد حوزهای شدهاند که پیش از آن به قول خودشان در آن صفر بودهاند.
صحبتهای حبیب کاشانی، عضو شورای شهر و مدیر یکی از مدارس تهران که سال ۸۶ به عنوان مدیرعامل پرسپولیس انتخاب شد در برنامه تلویزیونی دستخط که جمعه پخش شد، گویای همه چیز است: «وقتی من وارد باشگاه شدم، اطلاعاتی از باشگاه نداشتم. در یک حادثه مدیرعامل باشگاه پرسپولیس شدم. یک روزی در هیئت احمدینژاد بودیم، او گفت به پرسپولیس بروید. همه گفتند چرا اینطور بیان کردید، ولی واقعاً همین اتفاق افتاده بود. بعداً هم آقای علیآبادی گفت آقای رئیسجمهور به ایشان گفتند باید مدیرعامل پرسپولیس شوی. خب من آمدم و صفرکیلومتر بودم.» کاشانی در حالی به مدیریت پرسپولیس رسید که به گفته خودش هیچ آشنایی با حوزه کاریاش نداشت، اما قبول کرد، یک مدیر مدرسه که به صندلی شورای شهر رسیده بود و پس از آن وارد فوتبال شد.
درسی که خاکپور و کلانی به مدیران فوتبال دادند
در مقابل «کاشانی»ها که بدون هیچ تخصصی به پیشنهادهای حضور در فوتبال بله میگویند، افرادی مانند محمد خاکپور و حسین کلانی هم هستند که به پیشنهاد جایگاهی که تخصصی در آن ندارند، نه گفتهاند. در حالی هفته گذشته رضا درویش به عنوان مدیرعامل پرسپولیس انتخاب شد که از محمد خاکپور به عنوان یکی از گزینههای قائممقامی وی نام برده میشد. خاکپور که پیش از این در مقدماتی المپیک ۲۰۱۶ ریو، هدایت تیم زیر ۲۳ سال کشورمان را در اختیار داشت، پس از پایان این مأموریت از پستهای فنی و مدیریتی فوتبال دور بوده، اما با انتشار مطلبی از قبول مسئولیت در باشگاه پرسپولیس اجتناب کرد.
نامه او در این باره حاوی نکات قابل تأمل و قابل توجهی است که کمتر در فوتبال ایران جدی گرفته میشود. در نامه رد پیشنهاد قائممقامی پرسپولیس توسط خاکپور، او نوشته است: «پرسپولیس تیمی مردمی و باریشه است که حضور و عضویت در هر پستی در این باشگاه برای هر شخص باعث افتخار و مباهات است و عملکرد این تیم بزرگ و نتایجش تأثیری مستقیم در زندگی روزمره طرفدارانش دارد. امروز صحبتهایی مبنی بر لطف و عنایت مسئولان باشگاه و اراده آنها در گماردن بنده در یکی از پستهای مدیریتی باشگاه سؤالاتی را در اذهان عمومی و محافل ورزشی به وجود آورده است که لازم دانستم دیدگاه خود را به سمع و نظر علاقهمندان به این بحث برسانم. مدیریت یک امر کاملاً تخصصی و قابلیتی است و با توجه به اینکه انسان صاحب اختیار است و اختیار داشتن برای او مسئولیت ایجاد میکند، بنابراین انسان به علت اینکه در بسیاری از اعمال و کارهای خود اختیار دارد باید جوابگوی اعمال خود باشد و عواقب آن را بپذیرد. بنابراین همانطور که عرض کردم عملکرد تیم پرسپولیس تأثیر مستقیم در زندگی روزمره طرفدارانش دارد و شخصی که مدیریت این باشگاه را اختیار میکند باید متخصص، قابل و مسئولیتپذیر باشد که اینجانب خود را در این زمینه به اندازه کافی قابل نمیدانم. اگر امروز معیشت مردم و زندگی روزمره آنها دچار چالش و در معرض خطر است، به همین دلیل است که عده بیشماری از مسئولان به این امر توجه نکرده و پستهای مدیریتی را بدون تخصص و قابلیت اشغال کردهاند. امیدوارم این دیدگاه در جایجای بدنه مدیریتی کشور مورد نظر قرار گیرد تا از عملکرد ما عواقب مثبت و بهینهای عاید مردم عزیز شود.»
حسین کلانی، پیشکسوت تیم ملی و باشگاه پرسپولیس هم یکی از افرادی است که مانند خاکپور هفته گذشته وقتی شهابالدین عزیزیخادم به او پیشنهاد عضویت کمیته فنی و مسئول نظارت بر قراردادها در فدراسیون فوتبال را داد، آن را رد کرد. کلانی در پیامی دلایلش را اینطور توضیح داد: «بسیار خرسندم که با افتخار سالهای طولانی از عمر خود را به عشق ملت ایران، نهتنها در فوتبال ملی و باشگاهی، بلکه در تشویق جوانان در ردههای مختلف سنی برای اخلاق و ارتقای فوتبال ایران عزیزتر از جانم صرف کردهام و معتقدم تداوم این مسیر و پرهیز از ایفای نقش رسمی در فوتبال با علائق شخصی و اولویتهای زندگیم، سازگاری بیشتری دارد. از اینرو ضمن سپاس و تشکر از جنابعالی از پذیرش مسئولیت پیشنهادی معذورم.»