سعید احمدیان- بهروز عطایی 52 ساله که مرداد سال گذشته پس از بازگشت والیبال از المپیک توکیو حکم مربیگری او امضا شد، پس از 8 ماه صبح دیروز در فدراسیون والیبال برای اولین بار با خبرنگاران روبرو شد تا در آستانه شروع فصل سنگین بازی‌های ملی در سال جدید، برنامه‌هایش را برای تیم ملی والیبال تشریح کند.به خصوص که او پس از موفقیت و کسب قهرمانی با یک تیم جوان‌شده در قهرمانی آسیا در سال گذشته در اولین ماموریت در تیم بزرگسالان، در سال جاری باید شاگردانش را آماده حضور در لیگ ملت‌ها، بازی‌های کشورهای اسلامی، قهرمانی جهان و بازی‌های آسیایی هانگژو کند و یک بهار و تابستان پرترافیک پیش روی او و والیبال است.
به من فرصت کافی بدهید
عطایی 18 مرداد گذشته بلافاصله پس از بازگشت والیبال از توکیو، جانشین سرمربی روس ایران شد تا پس از ده سال و پس از حضور مربیان خارجی مانند خولیو ولاسکو، اسلوبودان کواچ، رائول لوزانو، ایگور کولاکوویچ و ولادمیر آلکنو یک ایرانی روی نیمکت تیم بزرگسالان بنشیند.پس از سه باخت و تنها دو برد در توکیو و حذف در همان مرحله اول گروهی المپیک برای تیمی که به سکو فکر می کرد، تغییرات در کادرفنی والیبال اجتناب‌ناپذیر بود.با این حال در شرایطی عطایی خط شکن حضور مربیان ایرانی در تیم بزرگسالان شده است که موفقیت او می تواند ادامه حضور کادر داخلی را در تیم بزرگسالان هموار کند اما شکست او می تواند پروسه بازگشت به مربیان خارجی را کلید بزند.
عطایی درباره این مسئولیت سنگین اینطور توضیح می دهد:« برای رسیدن به جایگاه مربی تیم ملی بزرگسالان، تمام مراحل مربیگری را طی کرده ام. مربی تیم دسته اولی بودم و تیمم قهرمان شد، سرمربی تیم لیگ برتری بودم و تیمم قهرمان شد، تیمم در جام باشگاه های آسیا قهرمان شد، با تیمم پنجم جام باشگاه‌های جهان شدم، کمک مربی تیم ملی بزرگسالان قبل از حضور مربیان خارجی بودم و سرمربی تیم ملی نوجوانان وجوانان بودم.مرحله ای نبوده که در والیبال طی نکرده باشم. طبیعتا فشار روی ما هست و آن را احساس می کنیم اما استرسی اصلا ندارم، چون می دانم که می خواهم چه کار کنم و شرایط را می دانم. قطعا شرایط سخت هست و اگر موفقیت حاصل نشود، اتفاق‌های دیگری رخ خواهد داد.»
البته عطایی می گوید مانند تمام دنیا باید به مربیان فرصت کافی داده شود و او هم مستثنی نیست:«والیبال یک ورزش وارداتی در ایران است و ما می توانیم از الگوهای کشورهای دیگر استفاده بهینه ای داشته باشیم. دو سه تیم موفق دنیا مانند ایتالیا، برزیل و فرانسه، ثبات و قوام‌شان در حفظ کردن مربی‌شان بود. یعنی با دو شکست برای مربی این تیم‌ها اتفاقی نمی افتاد، وقتی آقای تیلیه مربی فرانسه شد، در 5 سال اول هیچ موفقیتی نداشت اما در آخرین سال حضورش، فرانسه را قهرمان المپیک کرد و همان تیم را تحویل آقای رزنده پرافتخارترین مربی والیبال دنیا می دهد و تیم با این مربی در اروپا حذف می شود! جامعه والیبال و فدراسیون باید حوصله و آستانه تحمل بالا برای ارتقای جایگاه والیبال داشته باشند.»
جوانان جایگزین ابرستاره‌ها شده‌اند
یکی از مهمترین هدف‌هایی که سرمربی والیبال دنبال می کند، تغییر نسل در تیم ملی است، ده سال پس از درخشش فوق‌العاده نسل طلایی والیبال که این رشته با آنها از تیم درجه دوی آسیا به سطح اول جهان رسید، حالا با بالا رفتن سن ستاره‌های این نسل، والیبال در آستانه یک جراحی سخت است. جراحی ای که اولین نشانه‌های آن را می توان به خوبی در اولین لیست دعوت شدگان به تیم ملی توسط عطایی برای لیگ ملت ها به خوبی مشاهده کرد. از جمع 20 بازیکن دعوت شده، از نسل طلایی والیبال تنها نام میلاد عبادی پور و مرتضی میرزاجانپور به چشم می خورد و بیشتر لیست تیم ملی را بازیکنان جوان و کم تجربه تشکل می دهند که قرار است جا پای بزرگان بگذارند.
لیگ‌ملت‌های 2022 که از 17 خرداد برای ایران با بازی با تونس آغاز می شود، شروع کار والیبال با پوست اندازی صورت گرفته است، تصمیمی که سرمربی تیم ملی از آن دفاع می کند و هدف از این تصمیم را المپیک 2024 پاریس عنوان می کند:«تیم را می خواهیم برای المپیک 2024 آماده کنیم، تغییراتی داده شد که سعی کردیم که تیمی شکل بگیرد که هدف نهایی المپیک پاریس باشد. یک سری از بازیکنان که تجربیات زیادی داشتند فعلا به صورت موقت در اردو نخواهند بود و در ادامه و در مسیری که پیش رو خواهیم داشت بر اساس نیازمان از بازیکنانی که در کنارمان نیستند، قطعا استفاده خواهد شد ولی زمان استفاده از این بازیکنان و دعوت از آنها به تشخیص کادر فنی است.»
سرمربی تیم ملی درباره غیبت ستاره‌ها هم توضیحات بیشتری داد تا به نوعی از دلشان هم در بیاورد:«جا دارد یک تشکر ویژه از کاپیتان بزرگ والیبال سعید معروف داشته باشم که خدمات شایانی به والیبال کشور داشت و منشا اثر بسیار بالایی برای والیبال ایران بود و می شود گفت تمام موفقیت‌هایی که والیبال در طی سال های اخیر داشت، بخش عمده ای از این موفقیت‌ها سهم سعید معروف بود که در کار گروهی بیشترین نقش را داشت. بازیکنی مانند محمد موسوی که خیلی زحمت کشید و جزو بازیکنان بزرگ دنیا بود. هم امیر غفور و بقیه ملی پوشانی که در لیست دعوت شدگان حضور ندارند، هم زحمات زیادی برای تیم ملی کشیده اند.تعدادی ابرستاره را فعلا در کنار خودمان نداریم. سعید از تیم ملی والیبال خداحافظی کرد و بازیکنی است که بسیار عاقل است و درک و شعور بالایی از محیط اطراف خود دارد. برای او در هر بخشی از والیبال که هست آرزوی موفقیت داریم.امیدوارم والیبال مسیر خودش را این مقطع بدون بازیکنان بزرگ پیش ببرد و ما در این مسیر کنار همدیگر باشیم و والیبال را به سرمنزل مقصود که خوشحالی مردم است، برسانیم.»
مانند نسل طلایی به جوانان هم فرصت بدهیم
با توجه به آغاز تغییر نسل در والیبال و جایگزینی بازیکنان جوان با ستاره‌های پا به سن گذاشته، اولین شکست می تواند موجی از انتقادها را به سوی عطایی روانه کند، مسئله ای که سرمربی ایرانی والیبال می گوید خودش را برای آن روزها آماده کرده است:«روزی که به عنوان مربی تیم ملی معرفی شدم، یک زره محکم پوشیدم و پیش بینی انتقادات را حتما می کنم.»
با این حال عطایی می گوید پای تصمیمش ایستاده و اعتقاد دارد باید چنین شرایطی برای والیبال رقم می خورد:« موضوعی که اهمیت دارد این است که باید با چارچوب‌ها و استانداردهای بین المللی حرکت کنیم. فکر می کنم تیم ملی ایران، ثابت‌ترین تیم ملی دنیا در ده سال اخیر بود. در ده سال اخیر ترکیب تغییر نمی کرد و اگر تغییری بود اجباری بود. در صورتی که ما این اتفاق را در دیگر تیم های بزرگ دنیا نداریم. در مسابقات لیگ جهانی که از سال 2013 وارد شدیم تا سال گذشته که شرکت کردیم، هیچ کشوری به اندازه ایران از یک سری بازیکن ثابت استفاده نکرد. در مسابقات لیگ ملت ها رکورد بازی ها در دست سعید معروف و محمد موسوی است، در صورتی که این اتفاق در کشوری مثل برزیل، روسیه، آمریکا، فرانسه و لهستان نمی افتد.»
سرمربی تیم ملی والیبال معتقد است که با روش قبلی فقط و فقط بازیکنانمان را فرسوده کرده ایم:« نگاه ما اینگونه است که اگر قرار است بازیکنان باتجربه ما بازی کنند، بازیکنی مانند محمد موسوی در طول سال در تیم ملی باید تنها در یک تورنمنت مهم بازی کند. نیازی نیست که بازیکنی مانند موسوی در رقابتی مانند قهرمانی آسیا، کشورهای اسلامی یا لیگ ملت ها شرکت کند. امیر غفور و سایر بازیکنان هم اینگونه هستند. ما به شدت بازیکنان را فرسوده کردیم و فشار غیرمتعارف به بدن و روح بازیکنان آوردیم. به هر حال اما مردم و جامعه ما نتیجه گرا هستند و اگر درست به قضیه نگاه نکنیم همه دلشان می خواهد که یک سری بازیکن بالای 30، 32 سال برای تیم ملی بازی کنند اما ما باید روش استفاده از بازیکنان را به درستی یاد بگیریم.»
عطایی هدفش از فرصت‌دادن به بازیکنان جوان را حضور یک تیم آماده و نه پیر در المپیک پاریس عنوان می کند:«در سال 2017 تیم ملی نوجوانان قهرمان جهان شد، در 2019 تیم ایران قهرمان جوانان جهان شد، در 2015 تیم های‌های جوانان ونوجونان در قهرمانی جهان نتایج خوبی گرفتند. 10 تن از 14 بازیکنی که در قهرمانی آسیای سال گذشته به میدان رفتند از این تیم‌ها بودند.به هر حال یک جایی باید به این بازیکنان فرصت داده شود و تا آخر نمی شود از یک سری بازیکن ثابت استفاده کرد. احساس می کنم این یک موضوع خیلی مهمی است، سعی می کنیم از نیروهای جوان استفاده کنیم، چون هدف‌مان المپیک است و امیدواریم ملی پوشانی که برای المپیک انتخاب می شوند، میانگین سنی مناسبی داشته باشند. ترجیح من این است که در المپیک آینده، یک تیم پیر نداشته باشیم و تیمی باشد که بتواند به ما کمک کند.»
سرمربی تیم ملی والیبال البته اشاره می کند که در مسیر پوست‌اندازی باید به بازیکنان جوان فرصت داد:«عدم موفقیت تیم فعلی با تیم گذشته مقایسه نشود، تیم قبلی بازیکنان بسیار باتجربه و باکیفیت داشت که موفقیت‌های خیلی خوبی را هم کسب کردند اما الان بازیکنان بی تجربه‌ای به تیم ملی اضافه شده اند که باید به آنها فرصت داده بشود. این تغییرات را باید تحمل کرد، همان طور که به بازیکنانی مانند سعید معروف، محمد موسوی، امیر غفور، شهرام محمودی، عادل غلامی و ... فرصت داده شد که خودشان را پیدا کنند، الان هم به این فرصت را باید به یکسری بازیکن جوان داد تا خودشان را بازیابی کنند و با آنها مسیر سخت والیبال را در آینده پیش بیریم.»