سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- «من هم میتوانستم فریاد بکشم و اعتراض کنم اما ساختم و کنار آمدم که شاید هم اشتباه کردم!» این اعتراف دراگان اسکوچیچ پس از کنار گذاشته شدن از نیمکت تیم ملی فوتبال ایران گویای همه چیز بود. گویای اینکه چرا او سال گذشته از تیم ملی فوتبال با وجود یک کارنامه فوقالعاده کنار گذاشته شد و حسرت نشستن روی نیمکت تیمی که به جامجهانی برده بود، روی دلش ماند.
اسکوچیچ یکی از چهرههای ویژه سال ۱۴۰۱بود، مربی ۵۴ ساله متولد رییکای یوگسلاوی سابق که کنار گذاشتهشدن او از هدایت تیم ملی فوتبال در اواخر تابستان گذشته سرو صدای زیادی به همراه داشت و خیلیها این حرکت مهدی تاج را «ناجوانمردانه» دانستند. با این حال اسکوچیچ همان طور که انتخابش خیلیها را در بهمن ۹۸ شگفت زده کرد، برکناریاش در شهریور ۱۴۰۱ هم موجب تعجب شد.
نام اسکوچیچ ۱۰ سال پیش در ایران سر زبانها افتاد. ابتدای دهه ۹۰، روزهایی که او پس از بازگشت به کرواسی و مربیگری در تیم زداگاهش رییکا، راهی ایران و شهر انزلی شد و به عنوان سرمربی ملوان کارش را در فوتبال ایران آغاز کرد تا در سالهایی که مربیان کروات در فوتبال ایران برای خودشان اسم و رسمی پیدا کرده بودند، او هم به جمع کرواتهای شاغل در لیگ ایران اضافه شود.
با این حال کمتر کسی پیش بینی میکرد، مربیای که در کارنامهاش در لیگ ایران هدایت تیمهایی مانند ملوان، فولاد خوزستان، خونه به خونه بابل و صنعت نفت آبادن دیده میشد، یک هفته پس از آنکه با بهانه کردن بیماری و هوای آبادان چمدانهایش را بست که راهی زاگرب شود، در فرودگاه تهران، بلیط برگشتش را کنسل کند و به خیابان سئول جنوبی تهران برود و در یکی از روزهای بهمن ۹۸ پای برگه سرمربیگری تیم ملی فوتبال ایران را در فدراسیون فوتبال امضا کند. این در حالی بود که خیلیها پس از رفتن کارلوس کیروش انتظار داشتند، سرمربی بزرگتری روی نیمکت ایران بنشیند و با این انتخاب حیدر بهاروند سرپرست وقت فدراسیون فوتبال انگشت به دهان ماندند.
با این حال در شرایطی که با توجه به کسب دو باخت و دو برد با مارک ویلموتس که صعود ایران به جامجهانی قطر را به خطر انداخته بود، هیچ مربی ایرانی حاضر به نشستن روی نیمکت تیم ملی نشد، اسکوچیچ این ماجراجویی را قبول کرد تا در یکی از حساسترین دوران تیم ملی روی نیمکت ایران بنشیند. آن هم تیمی که از ۴ بازی باقی مانده ۴ برد برای صعود به مرحله دوم انتخابی میخواست و حتی یک تساوی هم میتوانست رزرو بلیط دوحه را برای تیم ملی به خطر بیندازد.
انتقادها از انتخاب اسکوچیچ با این عنوان که از «سرمربی رئال مادرید به سرمربی خونه به خونه رسیدیم» بالا گرفت اما او در ماه پایانی بهار ۹۹ در منامه همه معادلات را بر هم زد و تیم ملی با این مربی توانست نتایج خیره کنندهای کسب کند. برد ۳ بر یک مقابل هنگ کنگ، ۳ بر صفر مقابل بحرین، ۱۰ بر صفر مقابل کامبوج و در نهایت یک بر صفر مقابل عراق، حکم صدرنشینی و صعود ایران از این مرحله را امضا کرد. در مرحله نهایی هم همه چیز با اسکوچیچ فوق العاده پیش رفت و تیم ملی که با تیمهای کره جنوبی، امارات، عراق، سوریه و لبنان هم گروه شده بود و از هشت دیدار انجام شده خود در این مسابقات به هفت پیروزی و یک تساوی دست یافت و در هفته هفتم، صعودش را به قطر قطعی کرد تا سریعترین صعود ایران به جامجهانی ثبت شود.
در نهایت ۱۵ برد، یک مساوی و ۲ باخت در ۱۸ بازی و رقم زدن سریعترین صعود به جامجهانی کارنامه اسکوچیچ در تیم ملی فوتبال بود، کارنامهای که فوقالعاده بود. در شرایطی که همه در انتظار حضور تیم ملی فوتبال با این سرمربی در جامجهانی قطر بودند، ناگهان ورق برگشت.
«مربی کوچک»، «تیم ملی مربی بزرگ می خواهد» توجیهاتی بود که سبب شد مسئولان وقت فدراسیون فوتبال به دنبال تغییر این مربی باشند. در خرداد ۱۴۰۱ اما با وجود اینکه کمیته فنی فدراسیون رای به برکناری اسکوچیچ داد اما میرشاد ماجدی سرپرست وقت فدراسیون و هیئت رئیسه با وتوی نظر کمیته فنی، رای به ابقای اسکوچیچ تا جامجهانی دادند.
با این حال از ابتدای تابستان سال گذشته و با مطرح شدن ثبت نام مهدی تاج برای انتخابات فدراسیون فوتبال در شهریورماه، زمزمهها درباره اینکه با بازگشت رئیس سابق، کیروش هم به تیم ملی بر میگردد، دهان به دهان چرخید. شایعهای که با نزدیکتر شدن انتخابات، پررنگتر شد و شکل گرفتن دودستگی در بین بازیکنان تیم ملی بر سرماندن یا رفتن اسکوچیچ در مردادماه در فاصله ۳ ماه تا جامجهانی، وضعیت تیم ملی را بغرنج کرد.
پس از مطرح شدن برکناری اسکوچیچ و زمزمههایی که درباره بازگشت کیروش به گوش میرسید، برخی ملی پوشان مانند سردار آزمون، علیرضا بیرانوند، محمدحسین کنعانیزادگان، وحید امیری، شجاع خلیلزاده، علی قلیزاده، احمد نوراللهی، امید نورافکن، صادق محرمی، سروش رفیعی و میلاد سرلک با انتشار یک استوری مشترک خواهان عدم تغییر در کادر فنی تیم ملی شدند.
استوری حمایتی این ملی پوشان اما به مذاق برخی بازیکنان با تجربه تیم ملی که در جبهه مخالف اسکوچیچ بودند، خوش نیامد و بازیکنانی مانند مهدی طارمی، علیرضا جهانبخش، سعید عزتاللهی، احسان حاج صفی، مرتضی پورعلی گنجی، کریم انصاری فرد، مجید حسینی، سامان قدوس و امیر عابدزاده در یک استوری مخالفتشان را با ماندن اسکوچیچ نشان دادند و نوشتند:«استوری امروز که تحت عنوان بازیکنان تیم ملی منتشر شده بدون موافقت، هماهنگی، اطلاع و برخلاف میل ما بوده و بیاحترامی به مجموعه تیم ملی است. صدور بیانیههایی غیر واقعی به نام تیم ملی که براساس منافع شخصی برخی بازیکنان تیم ملی صورت گرفته و باعث دو دسته شدن تیم می شود. ما همه سرباز مردم ایران و پرچم خوشرنگ کشورمان هستیم و قابلیتهایمان را با تمام وجود در زمین نشان میدهیم و برای نشاندن یک لبخند روی لبان این مردم از جان مایه میگذاریم. انکار وضعیت بغرنج تیم ملی که با آن مواجه است فقط کوه مشکلاتمان را بزرگتر میکند.»
بالا گرفتن دو دستگی در تیم ملی و همچنین چراغ سبز کیروش برای بازگشت به تیم ملی، در نهایت کار را به جایی رساند که اسکوچیچ روز ۱۶ شهریور ۱۴۰۱ و تنها یک هفته پس از انتخاب دوباره تاج، از هدایت تیم ملی کنار گذاشته شد و سرمربی پرتغالی پس از سه سال و نیم دوری دوباره به ایران بازگشت. اتفاقی که ماجدی عضو هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال که در خردادماه در زمان سرپرستیاش رای به ابقای اسکوچیچ داده بود، آن را «دور از معرفت ایرانی» عنوان کرد.
با این حال پرونده اسکوچیچ پس از دو سال و نیم نشستن روی نیمکت ایران با این توجیه که مربی بزرگی نیست و با توجه به همگروهی تیم ملی با تیمهایی مانند انگلیس، آمریکا و ولز، او نمیتواند کار را در قطر برای تیم ملی در بیاورد بسته شد، مربیای که برخی میگویند آه او در جامجهانی دامن تیم ملی را گرفت!
با تمام این تفاسیر اسکوچیچ که تابستان ۹۲ با امضای قرارداد با ملوان وارد فوتبال کشورمان شد و پس از ۹ سال و در تابستان ۱۴۰۱ به عجیبترین شکل ممکن به کارش در ایران پایان داد. مربیای که با وجود عملکرد فنی قابل قبول، از نظر مدیریتی نتوانست موفق عمل کند، ضعفی که پس از رفتن از ایران به آن اعتراف کرد و گفت: «من هم میتوانستم فریاد بکشم و اعتراض کنم اما ساختم و کنار آمدم که شاید هم اشتباه کردم!»