سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- کمتر از ۱۰ روز دیگر فصل جدید لیگ برتر فوتبال آغاز می‌شود و تیم‌های لیگ برتری، این روزها آخرین بازی‌ها و اردوهای آماده‌سازی‌شان را پشت سر می‌گذارند. مانند تمام یک دهه گذشته امسال هم شاهد بودیم که برخی از باشگاه‌ها که توان مالی لازم را داشتند، در دوران آماده‌سازی پیش فصل راهی اردوی خارجی شدند تا تمریناتشان را در خارج از کشور پیگیری کنند. مقصد اکثر باشگاه‌ها هم ترکیه بود و مانند تمام سال‌های قبل، امسال هم این کشور پذیرای تیم‌های ایرانی بود.
«امکانات بیشتر و حرفه‌ای» دلیلی است که مربیان تیم‌های لیگ برتری برای رفتن به اردوی خارجی عنوان می‌کنند، آن هم در شرایطی که در وضعیت فعلی با توجه به گرانی ارز، عملا برپایی یک اردوی خارجی نسبت به ۴ سال پیش با افزایش حداقل ده برابری روبرو شده و هزینه‌های سنگین‌تری را به باشگاه‌ها تحمیل می‌کند.
البته بالا رفتن هزینه اردوی خارجی، سبب کنار کشیدن برخی تیم‌ها از برپایی اردوی خارجی شده و نمونه آن دو تیم استقلال و پرسپولیس بودند که امسال برخلاف بیشتر سال‌های قبل اردوی خارجی‌شان کنسل شد. با این حال اگر این دو تیم بودجه لازم یا اسپانسر داشتند، به طور قطع برای برپایی اردوی خارج از کشور تردید نمی‌کردند.
در حالی ترکیه و امارات به عنوان دو مقصد مهم تیم‌های ایرانی در پیش فصل و نیم فصل شناخته می‌شود که کشورمان هم با توجه به چهارفصل بودن، از نظر آب‌‍وهوایی شرایط مناسبی برای برپایی اردو دارد. با این حال همواره گزینه اول تیم‌ها در صورت نداشتن مشکل مالی، انتخاب یک کشور خارجی بوده است؛ به طوری که در فصل تابستان، ترکیه و در فصل زمستان امارات به عنوان دو مقصد پرهوادار بین باشگاه‌های ایرانی برای برپایی اردو به حساب می‌آیند.
«نداشتن زیرساخت و امکانات حداقلی» مهمترین دلیلی است که مربیان از برگزاری کمپ‌های پیش فصل یا نیم فصل در کشورمان استقبال نمی‌کنند و اگر تیمی هم اردو را در تهران یا شهرهای دیگر برگزار می‌کند، از روی ناچاری و نداشتن گزینه دیگر است.
نداشتن کمپ‌های تمرینی استاندارد در حالی یکی از ضعف‌های مهم فوتبال ایران است که نمی‌توان این ضعف را با کمبود پول و بودجه توجیه کرد. گردش مالی فوتبال سالانه ۷ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود؛ مبلغی نجومی که بیش از ۹۰ درصد آن هزینه پرداخت مبلغ نجومی و خارج از ضابطه قرارداد بازیکنان و مربیان می‌شود.
با توجه به چنین گردش نجومی، مشکلات مالی نمیتواند توجیه خوبی برای عدم توجه به زیرساخت‌های تمرینی در فوتبال کشورمان باشد. مشکل فوتبال ایران به عدم مدیریت درست و به جای بودجه و پول برمی‌گردد. حضور مدیرانی ناکارآمد و رانتی که درکی از فضای حرفه‌ای فوتبال ندارند، سبب شده فوتبال ایران به قهقرا برود و هزینه‌ها به سمت اهداف کوتاه‌مدت سوق داده شود.
این در حالی است که توجه به زیرساخت‌های تمرینی و اردویی باید در بین اولویت‌های باشگاه‌ها و همچنین مسئولان وزارت ورزش قرار بگیرد. داشتن یک کمپ مجهز که حداقل‌های امکانات فوتبال حرفه‌ای را داشته باشد، از بدیهی‌ترین الزمات فوتبال باشگاهی و ملی است.
همان‌طور که اشاره شد، با توجه به چهارفصل بودن کشورمان، موقعیت‌های مناسبی برای برپایی کمپ‌های تابستانی و زمستانی وجود دارد. چنین ظرفیتی اما کمتر مورد توجه قرار گرفته و مسئولان ورزش و فوتبال برنامه‌ای برای استفاده از این پتانسیل که می‌تواند در بلند مدت حتی ارزش افزوده اقتصادی برای کشور داشته باشد، ندارند.
این در حالی است که پیش از جام‌جهانی قطر، مسئولان از احداث کمپ‌های تمرینی به روز در کیش برای میزبانی اردوهای پیش از شروع جام‌جهانی تیم‌های راه‌یافته خبر دادند، وعده‌ای که البته تنها روی کاغذ ماند و عملی نشد.
بیتفاوتی به چنین نیاز مهمی، سبب شده ظرفیت بالقوه‌ای که در کشور برای برپایی کمپ‌های تمرینی در نقاط مختلف ایران وجود دارد، بالفعل نشود و فوتبال ایران از داشتن کمپ‌های استاندارد محروم باشد. همچنین زمینه‌ای را فراهم کرده که سالیانه چند صد هزار دلار بابت برپایی اردوی خارجی از کشور ارز خارج شود. آن هم در شرایطی که در صورت وجود کمپ‌های مجهز حتی می‌شد به درآمدزایی رسید و ارز وارد کشور کرد.
این ظرفیت بزرگ اما با نگاه کوتاه‌مدت متولیان ورزش بدون استفاده مانده است، در حالی که با یک برنامه‌ریزی بلندمدت و هدفدار برای احداث کمپ‌های تمرینی و اردویی می‌توان یک زیرساخت مهم را به مجموعه امکانات سخت‌افزاری فوتبال اضافه کرد.
راه رسیدن به چنین هدفی همان طور که اشاره شد مدیریت هزینه‌ها در فوتبال است، وقتی فوتبال سالانه نزدیک به ۷ هزار میلیارد گردش مالی دارد و چنین هزینه فوق سنگینی روی دست بیت‌المال می‌گذارد، می‌توان با اختصاص یک ردیف ثابت از این پول برای توسعه زیرساخت‌ها، کمپ‌های تمرینی مجهزی را در کشور احداث کرد تا مانند امروز کمپ‌های ترکیه یا امارات با توجیه داشتن امکانات مناسب، قبله آمال مربیان ایرانی نباشد.