سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- حکم‌های کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال این هفته‌ها حکایت جالبی دارد، حکم‌هایی که قرار است به حواشی پایان بدهد اما برعکس، یک حاشیه و یک بحران جدید را رقم میزند. مانند حکم جریمه ۲۰ میلیاردی و محرومیت تعلیقی علیرضا بیرانوند پس از شکایت پرسپولیس به دلیل فسخ قرارداد غیرمجاز، حکمی که با واکنش دروازهبان تراکتور روبرو شد و او در مصاحبه‌ای تند، مدعی شد که نه تنها این جریمه را نمی‌دهد، بلکه ۵ میلیاردی که برخی مدیران پرسپولیس رشوه داده است را هم پس می‌گیرد.
همین صحبت‌ها کافی بود تا این بار پرونده رشوه دروازهبان سابق پرسپولیس به جریان بیفتد و امروز کمیته انضباطی در تازه‌ترین حکمش، بیرانوند را به ۲ میلیارد جریمه و محرومیت محکوم کند! حالا باید منتظر واکنش دوباره بیرانوند ماند که شاید سبب شود یک حکم دیگری روی حکم‌هایی که در ۲ هفته اخیر گرفته است بیاید.
البته پرونده بیرانوند تنها یکی از احکامی است که کمیته انضباطی با نیت کنترل جنجال و برخورد با تخلفی که صورت گرفته، وارد میدان شده اما با این حال کمتر حکم و برخوردی را از این کمیته را در این اواخر می‌توان نمونه آورد که به جای دامن زدن به حاشیه، فضای فوتبال را آرام کرده باشد. آن هم کمیته‌ای که در ۲ سال اخیر فعال‌تر از همیشه به حواشی ریز و درشت فوتبال واکنش نشان می‌هد و با احضار و قلمی کردن حکم‌های محرومیت و جریمه به دنبال زهر چشم گرفتن از اهالی فوتبال است.
البته که برخورد با تخلفات و ادعاهایی که بدون سند و مدرک بیان می‌شود، کمترین انتظاری است که از کمیته انضباطی می‌رود و این کمیته هم قطعا در این راستا، در حال بررسی پرونده‌های متعدد تخلفات اهالی فوتبال است. با این حال نگاهی به تاثیرگذاری که این حکم‌ها داشته است، به خوبی آشکار می‌کند که چنین رویکردی تاکنون نتوانسته به کاهش فضای آشفته فوتبال کمک کند و به عبارتی می‌توان گفت که بازدارنده نبوده است.
این در شرایطی است که یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که در برخورد با تخلفات باید صورت بگیرد، جنبه بازدارندگی آن است، هدفی که تاکنون کمیته انضباطی موفقیتی در آن نداشته و با افزایش حکم‌ها و احضارها، آشکار است که فضای فوتبال به سمت کنترل‌نشده‌تری پیش می‌رود.
عدم بازداردندگی حکم‌های کمیته انضباطی در شرایطی است ابتدای فصل پیش مهدی تاج با اعلام رویکرد جدید کمیته انضباطی در بررسی و برخورد سریع با تخلفات، سعی در کشتن گربه دم حجله داشت اما با گذشت بیش از یک سال از رویه جدید کمیته انضباطی به نظر می‌رسد با توجه به حکم‌هایی که در این مدت صادر شده است، فدراسیون فوتبال بیشتر از آن‌که کاهش تخلفات را دنبال کند، این کمیته را در خیلی از موارد به ابزاری برای کنترل مخالفان و منتقدان تبدیل کرده است. اگر چه این کمیته تبدیل به یک محل درآمدزایی هم با توجه به حکم‌های سنگین مالی، بدل شده است.
چنین نگاهی سبب شده حکم‌هایی که در بسیاری موارد صادر می‌شود، جلوی تخلف بعدی را نگیرد. شاید محمدحسین کنعانی‌زادگان، نمونه دیگری از بازیکنانی باشد که در چند سال اخیر با توجه حواشی غیراخلاقی یکی از مشتریان ثابت کمیته انضباطی و کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال است، با این حال برخوردهای کمیته‌های انضباطی و اخلاق، نتوانسته حواشی و جنجال‌های غیراخلاقی این بازیکن را کنترل کند.
در چنین شرایطی باید گفت فوتبال ایران در بخش برخورد انضباطی با ماشین صدور حکم‌هایی روبرو است که سنگینی و شدت آن با یک کلمه تعلیقی گرفته می‌شود و سبب شده که کمتر کسی چنین حکم‌هایی را جدی بگیرد، حکم‌هایی که اگر چه در حکم اولیه ممکن است سنگین باشد اما در ادامه با مماشات و تعارف و رودروایسی‌هایی که صورت می‌گیرد، تبدیل به یک حکم خنثی می‌شود و خاصیت بازدارندگی را از دست می‌دهد.
برای رسیدن به یک فوتبال کم‌حاشیه که جنجال‌های خارج از زمین آن بر اتفاقات داخل زمین آن سایه نیندازد، فدراسیون فوتبال به تغییر نگاه احتیاج دارد. باید در کمیته انضباطی، نگاه فوتبالی، محکم و بازدارنده که راه گریزی برای متخلفان باقی نمی‌گذارد، حاکم شود، نگاهی که با تبصره به دنبال راضی کردن همه نیست و بدون توجه به صداهایی که از گوشه و کنار، این کمیته را به تلطیف حکم وادار می‌کنند، اصل را بر برخورد با رویه‌ناصواب فوتبال قرار داده است. در چنین صورتی می‌توان به کارایی برخوردهای کمیته انضباطی امیدوار بود و گرنه ادامه مسیر فعلی به بیراهه رفتن است که مانند بنزین، نه تنها حواشی و جنجال‌ها را خاموش نمی‌کند، بلکه آن را شعله‌ورتر می‌کند.