سعید احمدیان/ روزنامه جوان- حسن تفتیان یکی از تک ستاره‌های دوومیدانی ایران است؛ رشته‌ای که با وجود پر مدال بودن برنامه‌ای برای استعدادیابی و توجه به این رشته در سیستم مدیریتی ورزش ایران دیده نمی‌شود. تفتیان که رکورددار دوی صد متر ایران و سریع‌ترین مرد ایران است، تابستان امسال سهمیه المپیک توکیو را کسب کرد. تفتیان در گفتگو با «جوان» درباره آخرین شرایطش و برنامه‌های آماده‌سازی جهت حضور در المپیک توکیو صحبت کرده است.
هشت‌ماه به المپیک مانده، اوضاع حسن تفتیان چطور است، گویا هنوز نتوانسته‌اید طبق برنامه‌ای که برای آماده‌سازی تنظیم کرده‌اید، تمرین کنید. این نگرانتان نمی‌کند؟
یکی از اردو‌هایی که در برنامه داشتم لغو شد و یک اردوی دیگر را هم با توجه به اینکه مربی نداشتم، تنها در مشهد تمرین کردم و حالا از اول بهمن طبق برنامه‌ریزی‌ها اردوی من شروع می‌شود تا با توجه به مسابقات مهم دوومیدانی قهرمانی داخل سالن جهان که اسفند ماه برگزار می‌شود، همه چیز به خوبی پیش برود. در این زمینه سه‌شنبه هفته گذشته جلسه‌ای با مسئولان فدراسیون دوومیدانی داشتم که جلسه مثبتی بود و صحبت‌هایی درباره مربی‌ام، برنامه‌های آماده‌سازی و همچنین مسابقاتی که باید تا المپیک شرکت کنم، مطرح شد.
لغو یک اردو و برگزاری اردوی دیگر بدون مربی به نظر می‌رسد سبب شده است از برنامه آماده‌سازی‌تان برای المپیک عقب بیفتید.
قطعاً، این اتفاقات خیلی در روند آماده‌سازی من تأثیر دارد، به خصوص که اولین برنامه‌ای که برای آماده‌سازی باید مشخص می‌شد، تکلیف مربی بود و این مربی بود که باید برای اردو‌ها و مسابقاتی که شرکت می‌کنم، برنامه‌ریزی می‌کرد. هر چند اردو‌ها عقب افتاد و دیر شد، اما با توجه به شرایطی که وجود دارد، نمی‌شد دست روی دست بگذاریم و هیچ کار نکنیم، ترجیح دادم فعلاً تنها تمرین کنم، مطمئناً آن کارایی و کیفیت لازم را نسبتاً پایین می‌آورد، اما اتفاقی بود که افتاد و امیدوارم پس از این شرایط بهتری برای آماده‌سازی تا المپیک داشته باشم.
درباره اونتانون گای مربی فرانسوی‌تان صحبت می‌کنید؟ مربی‌ای که گویا خیلی به او اعتقاد دارید و در مصاحبه‌تان به او لقب کی‌روش دوومیدانی داده بودید.
ایشان یکی از بهترین مربیان در دو‌های سرعت است و کارنامه درخشانی دارد و رکورد ۹ ثانیه و ۸۶ صدم ثانیه را شاگرد وی ثبت کرده که رکورد اروپاست. نزدیک به ۲۵ سال است در سطح قهرمانی جهان و المپیک در سطح تیم ملی فرانسه مربیگری می‌کند و یک مربی کاملاً رزومه‌دار است. شش ماه بعد از المپیک ریو همکاری‌ام را با این مربی شروع کردم و در این مدت نتایج خیلی خوبی گرفتم، این در حالی بود که به صورت مقطعی زیر نظر ایشان کار و زمان زیادی را در طول سال دور از این مربی و تنها تمرین کردم. با این حال در همین مقطع کوتاه خیلی چیز‌ها یاد گرفتم و خیلی چیز‌ها عوض شد و شرایط بسیار خوبی پیدا کردم و این مسئله از نتایج و رکورد‌هایی که در چند سال اخیر به دست آوردم کاملاً مشخص است. با این مربی برای المپیک هم هدف و برنامه مدون و مشخصی دارم که البته ابتدا باید شرایط قرارداد این مربی مشخص شود تا ایشان بتواند کار را پیش ببرد.
مرداد امسال در مسابقات لیگ الماس در پاریس توانستید سهمیه المپیک بگیرید، مسابقاتی که با هزینه شخصی هم شرکت کرده بودید، این در حالی است که فدراسیون دوومیدانی از شما حمایت نکرد، چرا این اتفاق افتاد؟
بعد از مسابقات قهرمانی آسیا که اردیبهشت امسال برگزار شد و آسیب دیدم متأسفانه فدراسیون دوومیدانی یک جبهه کاملاً منفی در قبال من گرفت و تصمیم‌گیری‌شان بر این بود که من مربی خارجی و نه اردوی خارجی داشته باشم. دلیلشان این بود که نیازی به اردوی خارجی نیست و من در سطح کسب سهمیه المپیک نیستم و با وجود رزومه و کارنامه‌ای که داشتم متأسفانه مسئولان وقت فدراسیون، بحث‌های غیرحرفه‌ای داشتند. من هم تصمیم گرفتم به این مسائل حاشیه‌ای ورود نکنم و چند جلسه هم گذاشتیم، اما دیدیم مدیران وقت فدراسیون اهداف دیگری را دنبال می‌کنند. من هم ترجیح دادم کارم را انجام دهم و تمریناتم را با مربی فرانسوی در این کشور با هزینه شخصی برگزار کردم، در این اردو در چند مسابقه تدارکاتی شرکت کردم و هر مسابقه رکوردهایم بهتر می‌شد. در دومین اردو توانستم یک سال قبل از المپیک، کسب سهمیه کنم.
با وجود چنین مسائلی با توجه به کسب سهمیه حضور در توکیو، دومین حضورتان در المپیک محسوب می‌شود، رؤیا و هدف حسن تفتیان در المپیک ۲۰۲۰ چیست؟
المپیک میدان خیلی بزرگی است و نتیجه گرفتن در این رقابت‌ها بسیار سخت است و احتیاج به یکسری امکانات و هزینه دارد و این کار من را در رشته صدمتر دوومیدانی بیشتر می‌کند. توجهات به این رشته با توجه به اینکه مهم‌ترین مسابقه المپیک است، زیاد است و برای همین کار من سخت‌تر شده است. همین که ورودی را کسب کرده‌ایم و جزو کشور‌هایی هستیم که سهمیه این رشته پرتوجه را به دست آورده‌اند، خیلی خوب است. در المپیک ریو یک مرحله جلوتر رفتم و برای اولین بار بود که یک دوومیدانی‌کار ایرانی به نیمه نهایی می‌رسید. این اتفاق خوبی بود که هم من و هم دوستانم را خوشحال کرد. با این حال هم خودم و هم دوستداران دوومیدانی انتظار ندارند که صعود دوباره به نیمه نهایی رشته صد متر المپیک پایان کار من باشد و انتظار هست که یک اتفاق جدید در توکیو بیفتد و نتیجه بهتری از المپیک ریو کسب کنم. تمام تلاشم را می‌کنم که این اتفاق بیفتد.
در صحبت‌هایی که بعد از پایان کارتان در المپیک ریو داشتید، انگار از نتیجه‌ای که به دست آورده بودید راضی نبودید و اشاره کرده بودید که جو ورزشگاه تمرکزتان را به هم زده است. حال با توجه به تجربه المپیک گذشته، به نظر می‌رسد در توکیو راحت‌تر و با تمرکز بیشتری مسابقه بدهید.
داشتن تجربه المپیک و اینکه سختی کار در این مسابقات بزرگ را درک کرده‌ام خیلی خوب است. البته وقتی شما یک دوره در المپیک یک نتیجه خوب گرفته‌اید، در دوره بعد انتظارات از شما بیشتر است و این کار من را سخت‌تر می‌کند.
علاوه بر تجربه‌تان در المپیک، در کنار یوسین بولت، ستاره دوی صد متر جهان هم دویده‌اید. چه درس و تجربه‌ای از رقابت در کنار بزرگان دوومیدانی دنیا گرفته‌اید که به روند موفقیت‌تان کمک کرده است؟
مسابقات زیادی اعم از جهانی و المپیک را در حضور بولت تجربه کرده‌ام، اما در سه مسابقه بود که در یک خط استارت کنار بولت دویدم، در ورلد چلنگ چک کنار هم دویدیم که بولت اول شد و من سوم. اتفاقی که خیلی برای من تأثیرگذار بود و خیلی وقت است به آن فکر می‌کنم و از آن درس گرفتم مربوط به مسابقات جهانی ۲۰۱۵ چین بود که من به نیمه نهایی صعود کردم. در نیمه نهایی بولت در خط استارت تعادلش را از دست داد و نزدیک بود زمین بخورد و ممکن بود حتی به فینال صعود نکند. این فشار روانی و جسمانی خیلی زیادی روی بولت آورد، از طرفی جاستین گاتلین هم آماده‌تر بود، اما در نهایت این بولت بود که برنده مسابقه شد و توانست با وجود قدرت بیشتر جسمانی حریفانش مانند گاتلین از نظر ذهنی و روانی طوری عمل کند که نفر اول شود و این یک درس بزرگ برای من بود که ذهن برنده، نفر برنده را مشخص می‌کند و این را بولت در این مسابقات ثابت کرد.
بحث را به دوومیدانی ایران ببریم، دوومیدانی یکی از رشته‌های پر مدال در المپیک و بازی‌های آسیایی است، اما در ایران توجهی چه از نظر زیرساختی و چه نرم‌افزاری به این رشته نمی‌شود و این سبب شده است تنها تک ستاره‌هایی مانند شما و احسان حدادی در دوومیدانی چهره شوند. چه‌کار کنیم که از تک ستاره‌ها خارج شویم و به سمت ستاره‌سازی برویم؟
پاسخ به این سؤال جای بحث زیادی دارد که از استعدادیابی گرفته تا حفظ سرمایه‌های فعلی دوومیدانی را دربرمی‌گیرد. بخواهم منطقی‌تر صحبت کنم باید بگویم ما حتی نتوانسته‌ایم المپیکی‌های دوره قبل و قهرمانان تیم ملی را به مدت چهار سال حفظ کنیم تا دوباره بتوانند سهمیه به دست آورند و برای ایران مسابقه بدهند. امیدوارم با توجه به پتانسیل بالایی که در ایران است، اهمیت بیشتری به رشته‌های پرمدال داده شود و سرمایه‌گذاری در این رشته‌ها قطعاً جواب می‌دهد.
با توجه به حضورتان در مسابقات متعدد جهانی، آسیایی و المپیک و آشنایی با سیستم دوومیدانی در کشور‌های صاحب سبک، چه‌کار باید کنیم تا با یک برنامه بلند‌مدت بتوانیم در این رشته پرمدال در یک دهه آینده سهم بیشتری داشته باشیم؟
دوومیدانی یک رشته کاملاً زمانبر است و مانند برخی رشته‌ها نیست که یک ورزشکار با یکی دو سال کار بتواند به یک سطح برسد. من نزدیک ۱۴ سال است دوومیدانی کار می‌کنم و یک عقبه طولانی از تمرینات و مسابقات را سپری کرده‌ام تا به جایگاه امروز برسم. زیرساخت‌های دوومیدانی خیلی خیلی ضعیف است، در خیلی از شهرستان‌ها پیست تارتان نداریم، در شهر بزرگی مانند تهران ما تنها یک مجموعه دوومیدانی داریم که آن هم سالن وزنه مجهز را ندارد. دومین مورد که خیلی مهم است سرمایه‌گذاری روی مربیان ایرانی است و باید با انتقال دانش مربیان کشور‌های صاحب سبک دنیا به مربیان داخلی و به روز شدن علمشان، بتوانیم از پتانسیل آن‌ها در جهت تربیت دوومیدانی کاران استفاده کنیم. این می‌تواند در رده‌های پایه و در شهر‌های دیگر که در تیم ملی نیستند، تأثیرگذار باشد. مورد دیگر دوومیدانی ایران برنامه مدون برای تربیت ورزشکار ندارد و در این مبحث در صنعت باشگاه‌داری با ضعف روبه‌رو هستیم و باشگاه‌ها وظیفه اصلی‌شان که جذب علاقه‌مندان دوومیدانی است را انجام نمی‌دهند، چون نظام باشگاه‌داری در دوومیدانی ایران اشتباه است و مدیران باشگاه تصور می‌کنند باید برای یکی دو ماه چند نفر را برای حضور در لیگ جمع کنند و بعد کارشان تمام می‌شود. باشگاه‌ها نه دفتر ثابتی دارند، نه در طول سال فعال هستند. تا وقتی این سیستم حاکم باشد، کارمان خیلی سخت است و مجبوریم روی تک ستاره‌ها و کسانی که خودشان به جایگاهی رسیده‌اند، حساب باز کنیم.