سعید احمدیان/ روزنامه جوان- هفت باخت و چهار پیروزی، ۱۲ امتیاز و قرار گرفتن در رده هشتم، کارنامه والیبال در پایان جام جهانی ۲۰۱۹ بود. والیبالیست‌های کشورمان دیروز در روز پایانی هم در یک بازی یک‌طرفه مقابل لهستان ۳ بر صفر نتیجه را واگذار کردند تا رقابت‌هایی را که والیبال با شکست مقابل تیم جوان شده و بدون ستاره روسیه آغاز کرده بود با شکست مقابل تیم پرستاره لهستان به پایان برساند.
تاوان نه به جوانان
از تیم خسته ایران انتظاری بیش از این در جام جهانی نمی‌رفت، تیمی که با استفاده از یک ترکیب ثابت در شش ماه گذشته تقویم فشرده‌ای داشت و نتیجه آن هم حضور یک تیم فرسوده و بدون توان در ژاپن بود. در حالی والیبال کشورمان تا پیش از جام جهانی در چهار ماه اخیر در رقابت‌های لیگ ملت‌ها، انتخابی المپیک در روسیه و قهرمانی آسیا در تهران شرکت کرده بود که کولاکوویچ با استفاده از یک ترکیب اصلی و ثابت کمتر مجالی به بازیکنان جوان تیمش داد. این در شرایطی بود که در لیگ ملت‌ها و قهرمانی آسیا فرصت مناسبی برای والیبال فراهم بود تا به بازیکنان کم‌تجربه و جوان‌تر میدان داده شود تا هم آن‌ها به تجربه بین‌المللی‌شان اضافه شود و هم بازیکنان اصلی نفسی تازه کنند و با حضور پی‌درپی در مسابقات خستگی در تن‌شان نماند.
با این حال سرمربی مونته‌نگرویی تیم ملی والیبال در حالی که اکثر تیم‌های شرکت‌کننده در لیگ ملت‌ها یا همین مسابقات جام جهانی با بازیکنان جوان و ترکیب‌های دوم‌شان حضور پیدا کرده بودند با استفاده از ترکیب اصلی، عملاً فرصت استراحت و ریکاوری را از ستاره‌های تیم ملی والیبال گرفت تا جایی که در لیگ ملت‌ها، کولاکوویچ آنقدر اصرار به استفاده از یک ترکیب داشت که بازیکنان اصلی تنها روی برانکارد و در صورت مصدوم شدن جایشان را به بازیکنان ذخیره و جوان می‌دادند!
چنین رویکردی سبب شد والیبال در خسته‌ترین حالت ممکن راهی جام جهانی شود، آن هم در شرایطی که کولاکوویچ اعتراف کرده است که خودش اعتقاد داشته تیم با یک ترکیب جوان به ژاپن برود، اما بازیکنان اصلی نظرش را تغییر داده‌اند. صحبت‌های معروف در پایان جام جهانی گویای همه چیز است: «ما خیلی خسته هستیم و اکثر بازیکنان بابت فشار‌هایی که وجود داشت با مصدومیت بازی کردند. با این‌حال، از اینکه بهترین نمایش ممکن را با وضع موجود ارائه دادیم، راضی هستیم.»
پرفرازونشیب بودیم
خستگی بازیکنان و کم‌تجربگی بازیکنان جوان و نیمکت‌نشین سبب شد تیم ملی والیبال در جام جهانی ۲۰۱۹ روند پرفرازونشیبی را تجربه کند، یک روز فراتر از تصور نتیجه گرفت و روز دیگر به تیمی که تصور نمی‌شد باخت. هرچند در گذشته هم والیبال ایران گرفتار چنین روند سینوسی شده، اما این مسئله در جام جهانی ژاپن عیان‌تر از هر زمانی بود. به عنوان نمونه تیم ملی کشورمان در حالی برزیل قهرمان جام جهانی را به دردسر انداخت و حتی تا پای پیروزی مقابل این تیم پیش رفت که پس از آن به تیم درجه سه‌ای مانند مصر نتیجه را واگذار کرده بود.
روند پرفرازونشیب والیبال علاوه بر کمبود تجربه برخی بازیکنان جوان و نیمکت‌نشین که پس از چند ماه فرصت ثابت بازی کردن برای چند بازی متوالی را پیدا کرده بودند به خسته بودن بازیکنان اصلی هم برمی‌گشت که با توجه به اصرار کولاکوویچ فرصتی برای استراحت پیدا نمی‌کردند.
سرمربی پاسخ دهد
در چنین شرایطی سرمربی مونته‌نگرویی باید پاسخگوی نتایج والیبال در جام جهانی باشد، کولاکوویچ در ژاپن هرچند نسبت به قهرمانی آسیا و لیگ ملت‌ها بیشتر به بازیکنان جوان میدان داد، اما چنین تصمیمی را باید بیشتر به پای خستگی و فشار بیش از حد به بازیکنان اصلی و مصدومیت برخی ملی‌پوشان گذاشت که در صورت بازی کردن در همه مسابقات باید با برانکارد از زمین مسابقه خارج می‌شدند!
علاوه بر نقش کولاکوویچ در رفتن یک تیم خسته و فرسوده به جام جهانی نباید از اشتباهات این مربی در جریان رقابت‌ها هم گذشت؛ اشتباهاتی که سبب شده برخی از کارشناسان، این مربی را برای نیمکت ایران کوچک بدانند.
علاوه بر اصرار به تعویض نکردن در جریان مسابقه، کولاکوویچ در گرفتن تایم‌اوت برای برگشت جریان بازی در حین مسابقات، همواره خساست به خرج می‌داد و در جنگ تاکتیکی مربیان بیشتر یک مربی بازنده بود. نمونه آن بازی ایتالیا بود که تیم کشورمان بازی ۲ بر صفر برده را ۳ بر ۲ واگذار کرد و سرمربی مونته‌نگرویی برابر سرمربی ایتالیا خلع سلاح شد. حال با نمایشی که تیم ملی والیبال در جام جهانی داشت و روند صعودی تیم‌های آسیایی همچون ژاپن، نگرانی‌ها درباره صعود به المپیک بیشتر شده است. اگرچه ژاپن با توجه به میزبانی سهمیه گرفته است، اما تیم‌های چین، کره و استرالیا در مسابقات انتخابی المپیک در منطقه آسیا که دی‌ماه برگزار می‌شود، می‌توانند تیم کشورمان را به دردسر بیندازند.
خروجی فدراسیونی که رئیس ندارد
البته نباید از نقش اداره فدراسیون والیبال با سرپرست و نداشتن رئیس هم در وضعیتی که والیبال گرفتار شده است گذشت، به خصوص که وزارت ورزش با دلایلی که بیشتر از آنکه منفعت والیبال در آن دیده شود، منافع افراد در آن لحاظ شده می‌خواهد انتخابات والیبال را با بیشترین تأخیر ممکن برگزار کند. پیچیدن چنین نسخه‌ای برای مدیریت والیبال باعث شده والیبالیست‌های کشورمان شرایط سختی را تجربه کنند و صعودشان به المپیک به خطر بیفتد. این در حالی است که در صورت تعیین تکلیف مدیریت والیبال، این رشته با توجه به اینکه یک رئیس بالای سرش بود، قطعاً با شرایط بهتری روبه‌رو می‌شد و راه المپیکی شدنش اینقدر سخت نمی‌شد.