سعيد احمديان/ روزنامه جوان- وزارت اطلاعات و وزارت ورزش پای کار آمدهاند و خبرهایی که از هفته گذشته به گوش میرسد، نشان میدهد فاز تازه مبارزه با فساد در ورزش آغاز شده است. بیشتر نگاهها هم متوجه فوتبال است، رشتهای که با توجه به گردش سالانه بیش از هزار میلیاردی که از بودجه عمومی کشور و بیتالمال پرداخت میشود، در دو دهه اخیر تبدیل به یک حیاط خلوت برای برخی مدیران، مربیان و دلالان در کنار فوتبالیستهایی شده که با استفاده از بیتوجهی نهادهای نظارتی و قضایی نقش پررنگی در فساد در فوتبال داشتهاند. حالا، اما گویا خوابشان آشفته شده و آنطور که وزارت ورزش مدعی است، قرار است اتفاقهای بزرگی برای مبارزه با فساد در فوتبال بیفتد. قدم اول بازداشت معاون حقوقی باشگاه پرسپولیس بود و وزیر ورزش و معاونانش آخر هفته گذشته با گرفتن ژست ضدفساد در بوق و کرنا کردهاند که این برخوردها ادامه دارد و در روزها و هفتههای آینده اهالی فوتبال خبرهای بیشتری در این رابطه خواهند شنید.
برخوردی که ریشه را قطع نکرد
در حالی اسفند سال ۸۷ گروههای سیاسی کشورمان خودشان را آماده انتخابات ریاست جمهوری سال آینده میکردند و بحث اینکه چه کسانی نامزد میشوند داغ بود که فوتبال کشورمان آبستن اتفاقات زیادی بود، آنهم خارج از زمین بازی، با ورود نهادهای امنیتی به پرونده اخاذی و دلالی برخی واسطهها که در بینشان نام چند خبرنگار و مدیران رسانهای هم دیده میشد، فاز تازهای از برخورد با فساد در فوتبال آغاز شد. «دلالهای خبرنگارنما»، این واژهای بود که یکی از مسئولان قضایی درگیر با پرونده دلالی در فوتبال ایران برای برخی متهمان این پرونده به کار برد. در میان دستگیرشدگان در رابطه با پرونده دلالی چند چهره شناخته شده جامعه خبری نیز وجود داشت که از مدتها قبل با استفاده از ارتباطات ناسالم با واسطههای فوتبالی از طریق رسانه خود بازیکنان مدنظر را به خوبی پوشش میدادند تا از این طریق خدمتی به مافیای دلالی کنند.
برخورد با مافیای دلالی، اما در ادامه مسکوت گذاشته شد و نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آنقدر پروندههای بزرگتری برایشان باز شده بود که برخورد سال ۸۷ با مافیای دلالان سبب نشد این شبکه از بین برود، به طوری که در ۱۲ سال گذشته مافیای دلالی با توجه به چند برابر شدن پمپاژ پولهای دولتی به فوتبال و قراردادهای میلیاردی فوتبالیستها که نظارتی بر آن وجود ندارد، سبب شده مافیای فوتبال قدرتمندتر از گذشته فعالیت کند.
بازداشتهایی برای خالی نبودن عریضه!
البته در یک دهه اخیر در موارد محدودی شاهد برخوردهای قضایی با برخی مدیران متخلف در فوتبال بودهایم. هرچند تعداد زیادی از مدیران فوتبالی با وجود حیف و میل و سوءاستفاده از بیتالمال با برخوردی مواجه نشدهاند. با این حال از بازداشتهای معدودی که صورت گرفته، میتوان به بازداشت حمیدرضا سیاسی، مدیرعامل اسبق پرسپولیس در آذر سال ۹۳ اشاره کرد. سیاسی که از نزدیکان امیررضا خادم، معاون وقت حقوقی وزارت ورزش بود با اتهامهای مختلفی از جمله ملاقات و رابطه با عوامل ضدانقلاب، سرویسهای اطلاعاتی بیگانه و شکایت اسپانسرها و مسائل اقتصادی بازداشت شد. بازداشت چند ساعته علی کفاشیان، رئیس سابق فدراسیون فوتبال نیز از دیگر بازداشتهایی بود که در سالهای اخیر در راستای مبارزه با فساد در فوتبال صورت گرفت. کفاشیان که به گفته رئیس کمیسیون اصل نود مجلس نهم یکی از متهمان اصلی پرونده فساد در فوتبال است، آذر ۹۱ پس از آنکه یکی از مشاورانش بازداشت بود، به اوین فراخوانده شد و تحت بازجویی قرار گرفت. البته بازداشت کفاشیان طولانی نشد و او پس از چند ساعت از اوین آزاد شد. محمدرضا ملامحمد، معاون فرهنگی فدراسیون فوتبال در زمان علی کفاشیان از دیگر بازداشتیهای فوتبال است که خرداد سال ۹۵ از سوی دستگاههای قضایی در راستای پرونده فساد در فوتبال بازداشت شد.
با این حال چنین بازداشتهایی نه تنها سبب نشد فدراسیون فوتبال پاکسازی شود، بلکه در سالهای اخیر حجم فساد در این فدراسیون به بالاترین حد خود رسیده است. آخرین نمونه آن قرارداد ویلموتس است، قراردادی ترکمانچایگونه که در زمان مهدی تاج بسته شد و علاوه بر حیف و میل ۲ میلیون یورویی که از جیب کارگران به این مربی پرداخت شد، فوتبال ایران را در آستانه یک جریمه ۶ میلیون یورویی دیگر نیز از سوی فیفا قرار داده است، آنهم مربی که مسئولان فدراسیون فوتبال قرارداد چند برابر ارزش واقعیاش را با او امضا کردند و در نهایت پس از شش ماه رفت و سبب نزول فوتبال کشورمان شد، طوری که امروز ملیپوشان با توجه به نتایجی که با سرمربی بلژیکی به دست آمده است کار سختی حتی برای صعود از مرحله اول انتخابی جام جهانی دارند!
با توجه به چنین پروندهای که به حیف و میل گسترده بیتالمال انجامیده، هنوز خبری از محاکمه و برخورد با مدیران فدراسیون فوتبال نیست و رئیس سابق این فدراسیون با وجود استعفا همچنان از پشت پرده برای فوتبال نسخه میپیچد.
امیدوار باشیم؟
با این حال اتفاقهایی که از هفته گذشته با بازداشت معاون باشگاه پرسپولیس در مبارزه با فساد در فوتبال آغاز شده یادآور اسفند سال ۸۷ است. برخوردهایی که امیدواریهایی را در فضای فوتبال برای برخورد با مدیران، مربیان و دلالان متخلف فوتبال به وجود آورده است. مسعود سلطانیفر پنجشنبه گذشته در این باره گفته بود: «عوامل مختلف فساد در باشگاههای مختلف شناسایی شدهاند و ما نیز محکم در مسیر مبارزه با فساد ایستادهایم و بهزودی اخبار جدیدی از مبارزه با فساد مطرح میکنیم. همکاران ما در وزارت اطلاعات عوامل زیادی را شناسایی کردهاند. در این مسیر دلالان فوتبال و عوامل مختلف فساد در باشگاههای مختلف شناسایی شدهاند. برخوردها شروع شده است؛ متأسفانه برخی از رسانهها با عوامل دلال، سودجو و فاسد همکاریهایی دارند که به مرور شناسایی میشوند، اما برخوردها شروع شده است.».
اما آیا این مبارزه با فساد در فوتبال قرار است به قطع کامل ریشه مدیران، مربیان و دلالان منتهی شود. این سؤالی است که پاسخش با توجه به سابقهای که در دهههای گذشته از مبارزه با فساد در فوتبال وجود دارد، چندان امیدوارکننده به نظر نمیرسد!