سعيد احمديان/ روزنامه جوان- حمایت از تولید داخلی در ورزش اگر چه در خیلی از فدراسیون‌ها و وزارت ورزش تنها در حد شعار باقی مانده و تلاش جدی در این زمینه صورت نمی‌گیرد، با این حال ماه گذشته در رشته قایقرانی یک اتفاق بزرگ ثبت شد و از اولین قایق تولید داخل در رشته دراگون‌بوت رونمایی شد، قایقی که توسط متخصصان داخلی با استاندارد‌های جهانی ساخته شده است و قیمت آن یک‌سوم مشابه خارجی است. با سجاد غریبی مربی تیم ملی دراگون‌بوت و مدیر باشگاه سکان که یکی از سازندگان این قایق است، در این باره گفتگو کرده‌ایم.
اواسط دی‌ماه از اولین قایق تولید داخل در رشته دراگون‌بوت رونمایی کردید و ثابت کردید در رشته قایقرانی می‌توان برای تأمین امکانات و تجهیزات به تولید داخلی تکیه کرد و روی آن حساب کرد. ایده ساخت قایق از کجا کلید خورد؟
برای اولین بار ۵۵ فروند قایق دراگون‌بوت سال ۸۴ وارد کشور شد که هزینه هر کدام ۱۵ هزار دلار بود. برای مسابقات دراگون‌بوت هم دو نوع قایق اسمال‌بوت ۱۲ نفره و استانداردبوت ۲۲ نفره استفاده می‌شد که ما در ایران متأسفانه قایق‌های اسمال‌بوت را نداشتیم و هر بار که در مسابقات بین‌المللی شرکت می‌کردیم، با توجه به اینکه بدون تمرین در روز مسابقه سوار قایق‌ها می‌شدیم، نتایج تیم تحت تأثیر قرار می‌گرفت. تا اینکه باشگاه سکان پنج فروند قایق اسمال‌بوت در سال ۹۵ خریداری کرد و از چین وارد ایران شد که هر کدام ۵ هزار دلار قیمت داشت که هزینه زیادی بود و اگر در داخل تولید می‌کردیم صرفه‌جویی زیادی می‌توانستیم در هزینه داشته باشیم. از سال ۸۵ تا سال ۹۲ هیئت‌های قایقرانی در اختیار دولت بود و با توجه به عدم ورود بخش خصوصی، بستر لازم برای تولید داخلی قایق وجود نداشت و بخش دولتی سمت این مسئله نمی‌رفت. علاوه بر اینکه جامعه آماری قایقرانی در رشته دراگون‌بوت به اندازه‌ای نبود که بخواهیم در داخل به سمت تولید قایق برویم. الان، اما تعداد باشگاه‌های خصوصی بیشتر شده و نیاز بیشتری برای تهیه قایق وجود دارد و تصمیم گرفتیم در داخل کشور قایق‌های مورد نیاز را تولید کنیم. برای اولین بار سال گذشته برادرم سبحان غریبی قایق‌های اسمال‌بوت را ساخت، اما قایقی که به صورت حرفه‌ای بتواند از لحاظ ظاهری و استاندارد‌ها با نمونه‌های خارجی رقابت کند، ماه گذشته رونمایی شد و توسط آقایان عباس محمدعلی، ساسان شجاعی و بنده این کار کلید خورد. آقایان ملکی، رسولی و زند هم به عنوان تکنیسین کنار ما بودند و زحمت زیادی کشیدند که قایق در سطح جهانی تولید شود و پروسه تولید قایق از زمان ایده‌پردازی تا اجرا و تولید چهار ماه طول کشید.
قایقی که ساخته شده نسبت به نمونه‌های خارجی از نظر کیفیت و قیمت چه شاخصه‌هایی دارد؟
قایقی که در ایران تولید شده سبک‌تر از نمونه‌های خارجی است و چندین نوآوری در این قایق اتفاق افتاده که سبب شده استهلاک آن در جابه‌جایی‌ها کمتر شود. در بخشی از جا‌های قایق به جای اینکه وزن آن را بالا ببریم لایه‌های آن را قوی‌تر کردیم و استحکام آن بیشتر شده است. طراحی ظاهر قایق را هم تا حدودی نسبت به مشابه خارجی تغییر داده‌ایم تا در نهایت قایق اورکا که به معنی نهنگ قاتل هست، اواسط دی‌ماه رونمایی شود و از ۱۰ روز پیش هم تولید انبوه را هم شروع کرده‌ایم. این قایق کاملاً ایرانی است و هیچ ماده اولیه خارجی هم برای ساخت آن مورد استفاده قرار نگرفته است. قیمت قایق یک‌سوم قیمت نمونه خارجی است و اگر باشگاه‌ها بخواهند سالی ۵۰ قایق را وارد کنند، با استفاده از تولید داخلی، سالانه ۲۵۰ هزار دلار صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت.
این قطعاً یک خبر خوب برای جامعه قایقرانی کشور است و بر خلاف گذشته دیگر مشکل کمبود قایق نخواهیم داشت، آیا علاوه بر تأمین نیاز داخلی، برنامه‌ای برای صادرات هم دارید؟
قطعاً، متأسفانه در برگزاری مسابقات داخلی یا میزبانی‌های بین‌المللی که داشتیم با چالش و کمبود قایق روبه‌رو بودیم و نمی‌توانستیم یک مسابقه خوب را برگزار کنیم. وقتی می‌خواستیم مسابقه برگزار کنیم با توجه به تعداد کم قایقی که داریم باید با تریلی این قایق‌ها را به شهر‌های مختلف حمل کنیم و دوباره به شهر‌های دیگر ببریم و این کار باعث می‌شود استهلاک قایق‌ها بیشتر و عمر آن‌ها کمتر شود. تولید داخلی قایق این نوید را به ما می‌دهد که بتوانیم مسابقات را با شرایط مناسب و حرفه‌ای‌تر برگزار کنیم. علاوه بر تأمین نیاز داخلی، برای صادرات هم برنامه داریم و می‌توانیم برای کشور‌های همسایه با توجه به هزینه باربری کمتر، قیمت‌هایی را پیشنهاد بدهیم که کمتر از قایق‌های ساخته شده در دیگر کشورهاست و این کار می‌تواند با استقبال آن‌ها روبه‌رو شود. در این باره با توجه به ارتباطاتی که با برخی کشور‌ها به دلیل حضور در مسابقات مختلف بین‌المللی شکل گرفته است، مذاکراتی داشته‌ایم.
تکنولوژی ساخت قایق دراگون‌بوت در انحصار چند کشور بود و در مقایسه با نمونه‌های خارجی در این محصول که تولید داخلی است، چگونه عمل کرده‌ایم؟
کشور‌های معدودی در این زمینه تولید‌کننده هستند. آلمان، لهستان و چین سه کشوری هستند که قایق دراگون‌بوت تولید می‌کنند و خوشبختانه ایران هم به این جمع اضافه شده و به صورت حرفه‌ای تولید را شروع کرده‌ایم. در برخی موارد مانند ظاهر و کیفیت هم می‌توانیم بگوییم قایق داخلی که ساخته‌ایم، بهتر از نمونه‌های خارجی است. این حرفی است که بچه‌های ملی‌پوش که تجربه مسابقه با قایق‌های خارجی را داشته‌اند، به آن اشاره کرده‌اند. همچنین در مسابقه‌ای که با قایق‌های داخلی و خارجی برگزار کردیم، قایق تولید شده در کشورمان در مسابقه نسبت به قایق خارجی پیش افتاد و حرکت روان‌تری در سطح آب داشت. در این مسئله تجربه‌ای که من و سایر همکاران در ۱۵ سال اخیر در قایقرانی داشته‌ایم به ما کمک کرد به خصوص که عیب‌هایی که در قایق‌های خارجی با توجه به تجربه‌مان در استفاده از آن‌ها داشتیم را درآوردیم و در اختیار مهندسان قرار دادیم تا این موارد در قایقی که در ایران ساخته شد، وجود نداشته باشد.
ساخت قایق تولید داخل در رشد عملکرد ملی‌پوشان و اینکه بتوانیم در مسابقات بین‌المللی موفقیت‌های بیشتری به دست بیاوریم، هم قطعاً تأثیرگذار خواهد بود.
همین طور است، تا پیش از این قایق ۱۲ نفره و اسمال‌بوت در رشته دراگون‌بوت در کشورمان به صورت محدود داشتیم و ملی‌پوشانی که از شهر‌های دیگر به تیم ملی دعوت می‌شدند، با توجه به اینکه در استان‌های خودشان این قایق‌ها وجود نداشت، وقتی در تهران سوار این قایق‌ها می‌شدند، با چالش‌هایی روبه‌رو بودند و در انتها اردو بود که یاد می‌گرفتند که چطور تعادلشان را در قایق در جریان مسابقه حفظ کنند و این روند آمادگی ملی‌پوشان را کُند می‌کرد. حالا تولید این قایق‌ها در داخل سبب می‌شود که تعداد بیشتری از این قایق‌ها را بر خلاف گذشته در اختیار داشته باشیم و استان‌ها و باشگاه‌ها به این قایق تجهیز شوند تا ملی‌پوشان فرصت بیشتری برای تمرین داشته باشند و این قطعاً زمینه‌ای می‌شود که عملکرد رشته قایقرانی در مسابقات بین‌المللی بهتر شود.
برنامه‌ای برای ساخت قایق‌های داخلی با استاندارد‌های جهانی دارید که به سمت تولید سایر قایق‌هایی که در رشته قایقرانی استفاده می‌شود، هم بروید؟
در حال حاضر علاوه بر تولید قایق دراگون‌بوت، ساخت پاروی آن را هم شروع کرده‌ایم که تا یک ماه دیگر تمام می‌شود، همچنین برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در فاز‌های بعدی تولید قایق‌هایی که به دلیل هزینه بالا حتی وارد کشور نمی‌شود را نیز آغاز کنیم.
حمایت‌ها چطور بود؟ به خصوص که کاری انجام دادید که تا پیش از این اتفاق نیفتاده بود.
موضوع ساخت قایق را خیلی با بخش‌های دولتی مطرح نکردیم و سعی کردیم با استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی این کار را شروع کنیم. با این حال صدا و سیما و رسانه‌ها از ما حمایت زیادی کردند و بازخورد خوبی داشت. در فدراسیون قایقرانی با توجه به محدودیت‌های مالی که وجود دارد، شرایطی وجود ندارد که به ما کمک مالی کنند و بیشتر روی اولویت‌های رشته قایقرانی که برگزاری اردو‌ها و اعزام‌های بین‌المللی است، هزینه کنند. با توجه به این شرایط ما انتظاری هم نمی‌توانیم داشته باشیم که با توجه به بودجه محدود، قایق‌ها را از ما خریداری کنند و در اختیار استان‌ها قرار دهند. رئیس فدراسیون قایقرانی، اما حمایت‌های معنوی را از ما دارد و قول داده‌اند در حوزه بازاریابی این قایق‌ها در سطح استان‌ها و باشگاه‌ها با ما همکاری کنند.
در پایان چه خواسته و انتظاری از وزارت ورزش دارید؟
تنها انتظاری که از وزارت ورزش و فدراسیون قایقرانی داریم این است که بستر توسعه ورزش همگانی را در بخش قایقرانی به خصوص رشته دراگون‌بوت که یک رشته مفرح است، آماده کنند. در کانادا، استرالیا و امریکا با توجه به استقبال زیادی که وجود دارد، باشگاه‌ها دیگر ظرفیت پذیرش علاقه‌مند جدید را ندارند. کشوری مانند کانادا با ۲ هزار نفر در یک مسابقه بین‌المللی شرکت می‌کند. به همین خاطر می‌توان با توجه به مفرح بودن قایقرانی، روی توسعه همگانی و ترویج بین عموم مردم تلاش کرد، البته در این زمینه مسئولان نباید شعاری و برای پر کردن رزومه مسئولیت‌شان کار کنند و یک برنامه پیاده‌روی برگزار کنند و پس از آن دیگر توجهی به توسعه ورزش همگانی نکنند. توجه جدی به توسعه ورزش همگانی علاوه بر بهبود شاخص‌های سلامت جامعه و کاهش هزینه‌های درمانی، باعث می‌شود صنعت ورزش هم رشد کند و با توجه به نیاز به قایق‌های بیشتر، تولیدات داخلی هم بیشتر شود. علاوه بر این با استقبال بیشتر از رشته‌های مختلف مانند قایقرانی، استعداد‌های بیشتری هم در این رشته‌ها شناسایی می‌شوند و می‌توانند پشتوانه ورزش قهرمانی باشند.