آدرس اشتباهی فوتبالی‌ها

سعید احمدیان/ روزنامه جوان- فوتبالی‌ها هم گویا دیواری کوتاه‌تر از فضای مجازی پیدا نکرده‌اند و مانند بخش‌های دیگر جامعه ساده‌ترین کار را در این دیده‌اند که همه چیز را به گردن شبکه‌های اجتماعی بیندازند تا پاسخگوی ضعف‌ها و بی‌تدبیری‌هایشان نباشند. نمونه آن اظهارنظر سه تن از اهالی فوتبال است که دیروز منتشر شد و مصائب فوتبال به فضای مجازی ارتباط داده شد تا بهترین توجیه از منظر خودشان برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت باشد.
صحبت‌هایشان را مرور کنید تا دستتان بیاید که به اعتقاد این افراد معضلات و فساد موجود در فوتبال از فضای مجازی آب می‌خورد. محمد دانشگر، مدافع استقلال در توجیه نتایج ضعیف آبی‌ها به خبرگزاری فارس گفته بود: «چقدر در اینستاگرام به بازیکنان تیم ما فحاشی شد؟ کل استقلال امسال درگیر اینستاگرام و حواشی‌اش بود و به ما کلی ضرر زد و یکی از دلایل ناکامی استقلال بود.» امیر قلعه‌نویی هم که مهمان برنامه ورزش و مردم شبکه یک تلویزیون بود، هم مدعی شد بیشترین لطمه را فضای مجازی به استقلال زده است: «پدر استقلال را یکسری صفحات فیک در فضای مجازی درآورده است. بعضی افراد از فضای مجازی استفاده و به باشگاه خیانت می‌کنند و همین عده بیشترین لطمه را به این تیم زدند.» عرب، مدیرعامل پرسپولیس هم که به تلویزیون آمده بود، مقصر حاشیه‌ها را شبکه‌های اجتماعی عنوان می‌کند: «خواهش من از هواداران این است که مراقب باشند در شبکه‌های مجازی فریب افرادی را که تلاش می‌کنند برای باشگاه حاشیه درست کنند یا قیمت برخی بازیکنان را بالا ببرند، نخورند.»
چنین توجیه‌هایی البته مختص فوتبالی‌ها نیست و جا‌های دیگر هم می‌توانید آن را ببینید. جا‌هایی که بی‌مسئولیتی‌های صورت گرفته به فضای مجازی ارتباط داده می‌شود. در فوتبال هم به نظر می‌رسد بهترین راه فرار از پاسخگویی صحبت‌هایی از این دست است؛ اینکه هواداران بدانند من بازیکن، من مربی یا من مدیر کار اشتباهی نکرده‌ام و هرچه هست زیر سر فضای مجازی و حرکت‌هایی است که در این شبکه‌ها صورت می‌گیرد و به تیم و باشگاه ضربه می‌زند.
بدیهی است که نقد‌های جدی به فعالیت‌های صورت گرفته در فضای مجازی چه در حوزه فوتبال و چه بخش‌های دیگر وارد است و نمی‌توان هر حرکت صورت گرفته در این شبکه‌ها را تأیید کرد. با توجه به دسترسی عمومی به شبکه‌های اجتماعی، قطعاً افرادی در این فضا هستند که سعی می‌کنند با حاشیه‌سازی و انتشار اخبار کذب به اهدافشان در فوتبال برسند و به یک مجموعه ضربه بزنند. چنین مسئله‌ای قابل انکار نیست، اما اینکه تأثیرات چنین فضایی در یک ناکامی یا یک سوءمدیریت پررنگ باشد، قابل توجیه نیست و نمی‌توان با پیش کشیدن اتفاقاتی که در فضای مجازی رخ می‌دهد، پشت آن پنهان شد و با عدم بررسی ریشه اصلی معضلات فوتبال برای پاکسازی این رشته و خلاصی از چنین مسائلی تلاش نکرد.
در حالی مدافع فعلی و سرمربی سابق استقلال در تلاش هستند با پیش کشیدن حاشیه‌های شبکه‌های اجتماعی، فضای مجازی را عامل ناکامی استقلال جلوه دهند که چنین صحبت‌هایی تنها یک فرار رو به جلو است، به‌خصوص که آبی‌ها از سوءمدیریت و انتخاب‌های نادرست بیشترین ضربه را خورده‌اند و باید دلیل اصلی ناکامی‌های سریالی آبی‌پوشان در لیگ برتر و آسیا را در ساختمان باشگاه و نیمکت این تیم جست‌وجو کرد، نه در شبکه‌های اجتماعی. صحبت‌های مدیرعامل باشگاه پرسپولیس هم قابل نقد است. در اینکه برخی با جوسازی در فضای مجازی سعی در بالا بردن قیمت بازیکنان یا مقابل هم قرار دادن باشگاه با هواداران دارند شکی نیست، اما تصمیم آخر را در نهایت مدیر یک باشگاه می‌گیرد.
علاوه بر این چند برابر شدن قیمت یک بازیکن معمولی بیشتر از آنکه به فضای مجازی مرتبط باشد به دلالان مرتبط با باشگاه‌ها و جنگ و دعوای مدیران تیم‌ها برای جذب بازیکنان برمی‌گردد. ضعفی که ریشه در سوءمدیریت مدیران باشگاه در فصل نقل و انتقالات دارد. اینکه مدیر یک باشگاه تحت تأثیر رقابت با باشگاه‌های دیگر بدون توجه به قیمتی که یک بازیکن با توجه به کیفیتش می‌تواند داشته باشد، صفر‌های قرارداد بازیکنان را تحت تأثیر جو روانی مدام اضافه می‌کند. قراردادی که با توجه به اینکه هزینه آن از بودجه عمومی کشور پرداخت می‌شود، چندان برای مدیرعامل اهمیت ندارد که با یک بازیکن ۱۰۰ میلیونی قرارداد یک میلیاردی ببندد!
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد اهالی فوتبال بهتر است به‌جای متمسک قرار دادن فضای مجازی و انداختن تمام تقصیر‌ها به گردن شبکه‌های اجتماعی به دنبال ریشه‌های اصلی معضلات فوتبال باشند و با چنین توجیه‌هایی به دنبال رفع مسئولیت از خودشان نباشند. البته به‌طور قطع با توجه به گسترش فضای مجازی و هجمه‌هایی که از این فضا متوجه فوتبالی‌هاست، باشگاه‌ها باید علاوه بر اطلاع‌رسانی شفاف که جلوی شایعه‌پراکنی را می‌گیرد به بازیکنان، مربیان و دیگر عوامل باشگاه، فرهنگ استفاده از فضای مجازی را آموزش دهند و با افرادی که از داخل مجموعه باشگاه در شبکه‌های اجتماعی حاشیه‌سازی می‌کنند، برخورد کنند تا فضای مجازی که می‌تواند باعث شود تا باشگاه‌ها ارتباط گسترده‌تری با هوادارانشان داشته باشند، مانند امروز دستاویزی برای توجیه ریشه اصلی معضلات و ناکامی‌های رخ داده در فوتبال نباشد.