سعید احمدیان/ روزنامه جوان- چهارشنبه و پنج‌شنبه هفته گذشته سالن 12هزار نفري مجموعه آزادي تهران ميزبان چهل و يكمين دوره مسابقات كشتي جام تختي در دو بخش آزاد و فرنگي بود، مسابقاتي كه امسال هم مانند تمام سال‌هاي گذشته در پايين‌ترين سطح ممكن و با غيبت كشتي‌گيران مطرح برگزار شد تا يكي از مهم‌ترين تورنمنت‌هاي كشتي ايران كه پسوند بين‌المللي نيز دارد و به نام يكي از بزرگ‌ترين پهلوانان و نامدارترين كشتي‌گيران كشورمان نامگذاري شده است، ميانه‌اي با نام بزرگش نداشته باشد و از روزهاي بزرگي فاصله بگيرد. البته اين‌بار با تصميم مسئولان فدراسيون كشتي، محمد بنا و غلامرضا محمدي، اين دوره جام تختي به عنوان اولين مرحله از انتخابي ملي‌پوشان جهت جهاني 2021 نروژ در نظر گرفته شده بود تا قدري اهميت اين تورنمنت براي اهالي كشتي بالا برود. اگرچه به نظر مي‌رسد با چنين تصميم‌هايي، جام تختي هيچگاه نخواهد توانست در حد و اندازه‌هاي نام بزرگش برگزار شود و بايد براي بازگشت بزرگي به تشك‌هاي مهم‌ترين تورنمنت كشتي فكري ديگري کرد.
كاسه‌ها سر كرونا شكسته شد
چهل و يكمين دوره كشتي جام تختي در روز چهارشنبه در بخش فرنگي و روز پنج‌شنبه در رده آزاد برگزار شد، آن هم همانطور كه اشاره شد بدون حضور قهرمانان كشتي و البته حضور تيم‌هاي خارجي و كشتي‌گيران مطرح دنيا؛ در فرنگي قرقيزستاني‌ها تنها تيم خارجي حاضر در تهران بودند و در آزاد هم تنها گرجي‌ها تيم‌شان را به جام تختي آورده بودند تا با حضور اين دو تيم بين‌المللي بودن جام زير سؤال نرود.
حميد سوريان، قهرمان نامدار كشتي فرنگي كه پس از خداحافظي از ورزش قهرماني پا به عرصه مديريتي گذاشته و به عنوان نایب‌رئيس فدراسيون كشتي در دو سال اخير فعاليت مي‌كند، پايين بودن سطح جام تختي را به گردن كرونا می‌اندازد: «نبود كشورها قبل از هر چيز به دليل كروناست و اگر اين مسئله نبود، كشورهاي خارجي بيشتري در اين مسابقات حضور پيدا مي‌كردند. بايد خوشبينانه نگاه كنيم كه ستاد ملي مقابله با كرونا مجوز برگزاری داد و قهرمانان جوان ما به بهترين شكل با رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي به رقابت پرداختند. شرايطي به وجود آمد که آنها با انگيزه‌تر مسيرشان را دنبال كنند و آينده روشن‌تري داشته باشند. اين اولين گامي بود كه ما برداشتيم، چون هدف برگزاري مسابقات بود. بعضي از بچه‌ها بيرون از اين مسابقات هستند و در اردوهاي تيم ملي براي مسابقات المپيك تلاش مي‌كنند. هر كسي از دل اين مسابقات موفق بيرون بيايد، گام نخست براي مسابقات انتخابي جهاني را برداشته و در كنار بقيه ورزشكاراني كه بيرون هستند و به صلاح‌ديد كادر فني بيرون بودند به رقابت مي‌پردازند.»
كيفيت پايين جام تختي، دغدغه‌اي است كه حتي غلامرضا محمدي، سرمربي تيم ملي كشتي آزاد كه روز پنج‌شنبه از نزديك نظاره‌گر رقابت آزادكاران شركت‌كننده بود به آن اشاره مي‌كند و البته او هم مانند سوريان شرايط كرونايي را پيش مي‌كشد: «كرونا روي همه چيزي تأثير گذاشته و اين براي جام تختي هم رخ داد، اما اميدوارم با عبور از شرايط كرونا، سطح رقابت‌هاي جام تختي از نظر كيفي و كمي به گذشته برگردد.»
بازگشت اعتبار با جوايز دلاري
اگرچه برخي مربيان تيم‌هاي ملي و برخي مسئولان فدراسيون كشتي، كيفيت پايين شركت‌كنندگان را به كرونا ارتباط مي‌دهند و معتقدند كه همه‌گيري كوويد19 محدوديت‌هاي زيادي را براي برگزاري جام تختي در حد نام اين پهلوان بزرگ به وجود آورده، اما جام تختي قبل از كرونا هم در يك دهه گذشته همواره يكي از ايرادهايي كه به آن وارد بوده، سطح پايين آن و عدم حضور كشورهاي قدرتمند با قهرمانان صاحب نام‌شان بوده و كيفيت پايين آن يكي از نقدهاي جدي به مديران گذشته و امروز فدراسيون كشتي است.
غلامرضا محمدي، سرمربي تيم ملي كشتي آزاد در پاسخ به سؤال «جوان» در این باره که چگونه مي‌توان اعتبار را به جام تختي برگرداند، مي‌گويد: «اگر به صورت كلي بخواهيم به واقعيت نگاه كنيم، بايد بگويم قطعاً آن ارتباطي را كه در بحث بين‌الملل بايد داشته باشيم با كشورها بايد برقرار شود، براي ترغيب قهرمانان سرشناس براي شركت در جام تختي مي‌توان فاكتورهايي مانند جوايز مالي خوب در نظر گرفت. اين فاكتورها لازم است تا در شرايط عادي و پس از عبور از كرونا، جام تختي در حد و شأن نام جهان پهلوان تختي برگزار شود.»
يكي از مهم‌ترين فاكتورها براي اينكه قهرمانان صاحب‌سبك روي تشك جام تختي كشتي بگيرند، مسائل مالي و بودجه‌اي است كه اين محدوديت‌ها با افزايش 25 برابري قيمت دلار در 10 سال گذشته بيشتر هم شده و دست فدراسيون را بسته است، به خصوص كه بودجه نسبت به گذشته حداقل افزايش را داشته است.
در حالي در اواخر دهه 80، قهرمان رقابت‌هاي جام تختي، 6 هزار دلار و در مجموع نزديك به 100 هزار دلار در اين مسابقات هزينه جوايز مي‌شد كه از ابتداي دهه 90 و با افزايش قيمت ارز، اين جوايز كم و كمتر شد و در نهايت نیز حذف شد. مسئله‌اي كه داوود رخش‌خورشيد، مربي سابق تيم ملي كشتي آزاد در گفت‌وگو با خبرگزاري فارس آن را تأثيرگذار مي‌داند: «فدراسيون كشتي بودجه كمي دارد و الان هم در سراسر جهان براي مسابقات اسپانسرهاي بزرگ مي‌آيند و جوايز بزرگي در نظر مي‌گيرند. اينجا اگر جايزه ندهيم تيمي نمي‌آيد.»
مسئولاني كه شأن جام تختي را نمي‌دانند
البته جدا از بحث مالي و كرونا، جام تختي با وجود اينكه بزرگ‌ترين و قديمي‌ترين تورنمنت بين‌المللي كشتي است، اما در نگاه مسئولان این ارزش را نداشته كه در دو روز برگزاري این مسابقات براي نشان دادن حمايت‌شان به سالن برگزاري مسابقات بيايند، به خصوص كه يكي از نكات قابل تأمل در دو روز برگزاري جام تختي، بي‌تفاوتي مسئولان وزارت ورزش و كميته ملي المپيك و حتي رئيس فدراسيون كشتي براي تماشاي اين مسابقات از نزديك بود. بي‌تفاوتي كه نشان مي‌دهد وقتی ارزش اين رقابت‌ها در نگاه مسئولان كم است، چطور مي‌خواهند با برنامه‌ريزي به اين جام اهميت بدهند و بزرگي را به آن برگردانند.