سعید احمدیان/ روزنامه جوان- واليبال در حالي با آلكنو از 7 خرداد آماده حضور در ليگ ملت‌ها يا همان ليگ جهاني سابق مي‌شود كه هشتمين حضور ايران در اين تورنمنت معتبر و سطح اول واليبال دنياست. شروع قصه ايران و ليگ جهاني در سال 2013 بود كه واليبال با ولاسكو توانست با عبور از سد مصر و ژاپن براي اولين بار به اين رقابت‌ها صعود كند. به بهانه آغاز ليگ ملت‌هاي 2021، در گفت‌وگو با شهرام محمودي ملي‌پوش سابق و يكي از ستاره‌هاي واليبال در يك دهه گذشته، به مرور اولين تجربه ايران در ليگ جهاني كه در سال 2013 اتفاق افتاد، پرداخته‌ايم.
مي‌خواهيم به 19 شهريور 91 برگرديم، يك روز تاريخي براي واليبال ايران، بعد از شكست دادن مصر و ژاپن براي اولين بار به ليگ جهاني صعود كرديم، راز اين موفقيت لذت‌بخش با ولاسكو چه بود؟
خيلي خوشايند بود، قبل از اين صعود به ليگ جهاني، تنها تورنمنت مهمي كه شركت كرده بوديم، جام جهاني بود و به المپيك هم صعود نكرده بوديم. آن موقع از تلويزيون بازي‌هاي ليگ جهاني را تماشا مي‌كرديم و مي‌ديديم چه كيفيتي اين سطح از رقابت‌ها دارد، چه بازيكنان درجه يكي حضور دارند و تيم‌هاي قدرتمند مقابل هم بازي مي‌كنند. چنين سطح و كيفيتي براي ما ايجاد انگيزه مي‌كرد كه ما هم به جمع اين تيم‌ها اضافه شويم. در اينكه خوليو ولاسكو مربي بزرگي بود، هيچ شك و ترديدي نيست و در آن برهه ايشان خيلي بر ذهنيت و روحيه بازيكنان تأثيرگذار بود. پيش از آن با بدشانسي و يك ست برده كمتر به المپيك لندن صعود نكرده بوديم و هدفگذاري‌مان اين بود كه به ليگ جهاني صعود كنيم. خوب تمرين كرديم و برنامه‌ريزي خوبي انجام شد و همه دست به دست هم داديم كه به اين هدف برسيم. آقاي ولاسكو هم خيلي خوب از نظر رواني با بچه‌ها كار كرد و اين انگيزه، باور و روحيه را به بچه‌ها تزريق كرد كه مي‌توانند اين كار را انجام دهند.
در حالی به لیگ جهانی برای اولین بار صعود کردیم که بعد از المپیک و قهرمانی جهان، این مسابقات از درجه اهمیت بالایی از نظر اسپانسری، درآمدی و حضور در جمع تیم های برتر والیبال دنیا برخوردار است، این تجربه جدید حتما هیجان انگیز و جذاب برایتان بوده است؟
قطعاً، تا قبل از ليگ جهاني ما در تورنمنت‌هايي كه شركت مي‌كرديم، مانند جام جهاني به صورت متمركز بود و در يك كشور برگزار مي‌شد و اينطور نبود كه مانند ليگ جهاني از اين كشور به آن كشور برويم و هفته‌اي دو يا چند بازي انجام دهيم و رقابت‌ها يك يا دو ماه طول بكشد. با توجه به اين مسائل، اولين تجربه در ليگ جهاني براي ما جديد و البته عجيب و غريب و دلهره‌آور بود اما رفته‌رفته براي بچه‌ها جا افتاد. سفرهاي طولاني مدت در ليگ جهاني كه گاهي يك ماه و نيم تا دو ماه دور از خانواده بوديم و اين مشكل بود. البته آقاي ولاسكو قبل از اين مسابقات اينها را براي ما توضيح داده بود كه اين اتفاقات مي‌افتد و ممكن است در يك ماه به سه قاره مختلف سفر كنيم و مدت زيادي خانواده‌هايمان را نبينيم و بايد به زندگي در شرايط هتل عادت كنيم. اول كار براي ما سخت بود ولي كم‌كم جا افتاد و در كل لذت‌بخش بود.
لیگ جهانی 2013 و اولین مسابقه تاریخ والیبال ایران در این رقابت ها با روسیه بود که باختیم، این شکست ناامیدتان نکرد که این روند ادامه پیدا کند یا اطمینان داشتید که می توانید شرایط را عوض کنید و موفق شوید؟
با بازي كردن جلوي تيم‌هاي بزرگ مشكل داشتيم، آن خودباوري نبود، يك مقدار ترس بود، در بازي‌هاي اولمان در ليگ جهاني، وقتي بازيكنان بزرگ را مي‌ديديم جا مي‌خورديم و رويارويي با آنها سخت و سنگين بود. به هر حال واليباليست‌هاي بزرگي كه قبلاً از تلويزيون بازي‌هايشان را تماشا مي‌كرديم، در ليگ جهاني اين فرصت را پيدا كرده بوديم كه روبه‌رويشان بازي كنيم. در طول يك هفته در سالن بازي، رستوران و هتل كنار هم بوديم و اين براي ما استرس آور و دلهره‌آور بود اما به مرور با بحث‌هاي رواني كه از سوي كادر فني با بازيكنان شد، بازيكنان به اين باور رسيدند كه مي‌شود مقابل تيم‌ها و بازيكنان بزرگ از پيش باخته نباشيم و هر چه جلوتر رفتيم بيشتر با تيم‌هاي بزرگ بازي كرديم و خودباوري‌مان بيشتر شد و نتایج بهتری را با تجربه بیشتری که از حضور در این رقابت ها به دست می آوردیم، کسب کردیم.
ولاسكو عقيده داشت با بازي مقابل تيم‌هاي بزرگ ترس بازيكنان مي‌ريزد و تجربه حضور در ليگ جهاني قطعاً به كسب اعتماد به نفس بازي‌هاي مقابل تيم‌هاي بزرگ سرعت زيادي داد.
قطعاً، شما تا وقتي با ترستان روبه‌رو نشويد، اين تابو نمي‌شكند. اين اتفاق براي ما در ليگ جهاني افتاد و در دو هفته يا حتي يك هفته چهار بار با تيم‌هاي بزرگي مانند برزيل، ايتاليا، روسيه و... بازي مي‌كرديم و اين كم‌كم برايمان عادي شد. بازي مقابل اين تيم‌ها و بازي در ليگ جهاني يك كلاس درس براي ما بود و خيلي جاها از تكنيك‌هاي بازيكنان بزرگ ياد گرفتيم. هر چه بيشتر با چنين تيم‌هايي بازي كرديم، اين ترس و دلهره از ما دورتر شد، نتايجمان بهتر و بهتر و بهتر شد و به خودباوري رسيديم. حتي در سال فصل 2014 ليگ جهاني به مقام چهارم دست يافتيم.
بعد از 3 باخت که دو بار به روسیه و یک بار به صربستان بود، در چهارمین بازی که مجدد با صرب ها بود، اولین برد در لیگ جهانی ثبت شد و بعد شاهکار برد مقابل ایتالیا رخ داد. بردهایی که نشان داد والیبال ایران که چند سال قبل در سطح آسیا برای مطرح شدن می جنگید، سقف آن بالاتر از این قاره است و حتی توانایی شکست تیم های بزرگ را هم داریم.
بسيار لذت‌بخش بود، تا قبل از اينكه اولين بردمان را به دست بياوريم، فكر مي‌كرديم كه نشود اما آنقدر جنگيديم و جنگيديم كه توانستيم بالاخره پيروز شويم، صربستان را البته در جام جهاني سال قبلش شكست داديم اما هر چه جلوتر رفتيم، تيم‌هاي بزرگ‌تر را مغلوب كرديم. بازي با ايتاليا يك روز رؤيايي براي ما و تاريخ واليبال و روز همه بازيكنان بود. از زمان بازي در ليگ جهاني، خودباوري بيشتر شد و تابو و ترسي كه بود ريخت و هر چه جلوتر مي‌رفتيم، بازي‌هاي نزديك‌تر و بهتري را با تيم‌هاي بزرگ انجام مي‌داديم. هيچ وقت يادمان نمي‌رود يك روز از آقاي رزنده سرمربي برزيل درباره ايران سؤال كرده بودند و گفته بود كه ايران هم مثل بقيه تيم‌هاي آسيايي يك برهه به ليگ جهاني آمده و بعد پايين مي‌رود. بچه‌ها اما آنقدر به خودباوري رسيدند و خوب كار كردند كه اين روند ادامه‌دار شد و قطع نشد. تيم‌هاي اروپايي را جز چند تيم همه را خيلي راحت مي‌توانيم ببريم و برايمان مشكل‌ساز نيستند.در لیگ جهانی2019 در اردبیل و ارومیه همه تیم ها را بردیم و این جای خوشحالی دارد و امیدوارم این روند ادامه دار باشد.
حضور ایران در 7 دوره لیگ جهانی و اینکه هر ساله ما در این رقابت ها با تیم های بزرگ زیادی بازی می کنیم، بر خلاف رقابت های المپیک یا قهرمانی جهان که هر 4 سال برگزار می شود، به نظر می رسد به رسیدن به این باور که می توانیم در والیبال دنیا بزرگی کنیم، کمک می کند.
حُسني كه ليگ جهاني دارد اين است كه هر ساله برگزار مي‌شود و تداوم دارد و10 تا 15 بازي برگزار مي‌كنيد، بر خلاف تورنمنت‌هاي متمركز كه تيم در گروه‌هايي كه قرار مي‌گيرد تيم‌هاي ضعيف‌تر هم هستند اما در ليگ جهاني همه تيم‌ها درجه يك و در بالاترين سطحند و با اين تيم‌ها پشت به پشت بازي مي‌كنيد و اين كمك مي‌كند اعتماد به نفس تيم بالا بماند و از سطح اول واليبال دنيا عقب نمانيم. اين رقابت‌ها نشان داد ما بازيكنان بزرگي داريم كه در پست‌هايشان فوق‌العاده‌اند و هر تورنمنتي كه شركت مي‌كنيم، مي‌بينيد كه بازيكنان ايراني در هر پست در بين واليباليست‌هاي برتر قرار مي‌گيرند و اين حاصل يك عمر تلاش است تا واليبال دنيا به ايران احترام بگذارد.
حالا در شرایطی آماده حضور در هفتمین حضورمان در لیگ جهانی یا همان لیگ ملت ها می شویم که والیبال می خواهد پوست اندازی کند، چه باید کرد که این روند موفق دچار وقفه و سکته نشود؟
اين مسئله اجتناب‌ناپذير است و بعد از المپيك برخي ملي‌پوشان كنار خواهند رفت، روند پشتوانه‌سازي در سال‌هاي اخير خوب پيش رفته و در زمان آقاي كولاكوويچ جوانان خوبي به اردو اضافه شدند و اميدوارم هر مربي‌اي كه بعد از آقاي آلكنو پس از پايان المپيك مي‌آيد روند استفاده از بازيكنان جوان را در كنار باتجربه‌ها ادامه دهد تا اين قطار از روي ريل خارج نشود و اين مسير درست ادامه پيدا كند و موفقيت‌ها ادامه داشته باشد. مهم اين است كه در تمرينات بازيكنان جوان كنار ملي‌پوشان بازي كنند و مهم‌تر اينكه در تورنمنت‌هايي مثل ليگ ملت‌ها به آنها فرصت داده شود، به خصوص اينكه هيچ چيز مثل بازي كردن مقابل تيم‌ها و بازيكنان بزرگ، آنها را پخته نمي‌كند و ترس و استرسشان با بازي كردن كم و كمتر مي‌شود.
علاوه بر ابعاد فنی، حضور در لیگ جهانی و رفت و آمد تیم های بزرگ به تهران و حضور آن همه تماشاگر پرشور در دوازده هزار نفری آزادی، از نظر فرهنگی هم چهره واقعی ایران را به دنیا نشان داد و روی سیاه نمایی ها خط کشید.
بله همين طور است. با صعود به ليگ جهاني توانستيم فرهنگ ايران را به دنيا نشان دهيم و تماشاگراني داريم كه سالن را هنگام مسابقات پر مي‌كنند. قدرت واليبال ما سبب شده تا فدراسيون جهاني به ايران ميزباني در ليگ جهاني بدهد. مسئله‌اي كه سبب مي‌شود هم واليبال ايران رشد كند و هم كشورمان بيشتر ديده شود. شايد باور نكنيد اما خيلي‌ها ايران را با عراق اشتباه مي‌گرفتند و نمي‌دانستند ايران كجاست، ليگ جهاني كه در ايران برگزار شد و تيم‌ها آمدند و رفتند و مردم جهان از تلويزيون‌ها ديدند، قدمي در راه معرفي ايران زيباي ما بود كه كار بزرگي بود.