سعید احمدیان/ روزنامه جوان- پنج سال پیش بود که جیانی اینفانتینو پس از انتخاب به عنوان رئیس فدراسیون جهانی فوتبال ایده رؤیایی‌اش را به تصویب رساند، ایده‌ای که مخالفان زیادی داشت، اما با رأی اعضای فیفا تصویب شد. برگزاری هر دو سال یک‌بار جام جهانی از ۲۰۲۶ ایده جاه‌طلبانه رئیس ایتالیایی فیفا بود. تصویب این طرح و افزایش تعداد بازی‌ها سبب شده بود تا آن سال، جام جهانی به ۴۸ تیم و ۸۰ مسابقه گسترش پیدا کند، به این معنا که تورنمنتی در بیش از یک کشور برگزار و به عنوان گزینه دلگرم‌کننده‌تری برای فیفا تلقی می‌شود. پس از انتخاب امریکا، مکزیک و کانادا به عنوان میزبانان جام جهانی ۲۰۲۶، حالا گمانه‌زنی‌ها و لابی‌ها برای میزبانی ۲۰۳۰ نیز بالا گرفته است. هرچند بنا به اعلام فیفا، پذیرش پیشنهاد‌های میزبانی از جام جهانی فوتبال ۲۰۳۰ از سال ۲۰۲۲ میلادی آغاز می‌شود و دو سال پس از آن میزبان از سوی کمیته اجرایی فیفا معرفی خواهد شد، اما در یک‌سال اخیر کشور‌های مختلفی با ایجاد کمپین تلاش برای گرفتن میزبانی جام جهانی را آغاز کرده‌اند.
سنگ بزرگ سعودی‌ها
یکی از جنجالی‌ترین پیشنهاد‌های میزبانی ۲۰۳۰ را روز جمعه روزنامه The Athletic انگلیس فاش کرد و در خبری اختصاصی نوشت: عربستان سعودی در حال بررسی یک پیشنهاد مشترک برای جام جهانی ۲۰۳۰ با ایتالیاست که بیش از ۲ هزار مایل از کشور خلیج فاصله دارد. با این حال شاهزاده محمد بن‌سلمان در حال همکاری با شرکت امریکایی Boston Consultancy Group برای جام جهانی است.
البته این شرکت ابتدا پیشنهاد میزبانی مشترک عربستان با مراکش و مصر در طرحی به نام منا را که از نظر جغرافیایی منطقی بود داده بود، اما زیرساخت‌های برگزاری چنین رویداد‌هایی در حال حاضر در آن کشور‌ها وجود ندارد و یک شریک اروپایی مانند ایتالیا که در ۹۰ سال گذشته، چهار تورنمنت بزرگ بین‌المللی فوتبال را میزبانی کرده، گزینه بهتری است.
در چند سال گذشته و پس از اینکه قطر میزبانی جام جهانی را در سال آینده برعهده خواهد داشت، نفوذ عربستان در دنیای ورزش در حال افزایش است. بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر گرانت لیبرتی، عربستان سعودی حداقل یک و نیم میلیارد دلار برای مسابقات بین‌المللی با اهمیت ورزشی هزینه کرده است. این شامل میزبانی مسابقه برگشت مسابقات جهانی بوکس سنگین‌وزن آنتونی جوشوا با اندی روئیز جونیور در دسامبر ۲۰۱۹ و همچنین یک تور گلف تور اروپا با حضور بسیاری از بزرگ‌ترین نام‌ها و رالی داکار است. سعودی‌ها همچنین برای اولین بار امسال میزبان جایزه بزرگ فرمول یک بودند، در حالی که سعودی‌ها سال گذشته پیشنهاد شکست خورده خرید ۳۰۰ میلیون پوندی برای نیوکاسل یونایتد ارائه دادند.
عربستان سعودی و ایتالیا نیز در سال‌های اخیر همکاری‌های مشترکی در بخش ورزشی داشته‌اند و این کشور میزبان دو فینال سوپرجام ایتالیا بوده است. ایتالیا که در یورو ۲۰۲۰ تابستان با غلبه بر انگلیس در فینال به پیروزی رسید، تجربه میزبانی چهار تورنمنت مهم را دارد و اگرچه هیچ یک از آن‌ها در ۳۰ سال گذشته نبوده‌اند، اما میزبان برخی از مسابقات قهرمانی اروپا در تابستان امسال بوده‌اند. ایتالیا آخرین بار میزبان جام جهانی ۱۹۹۰ بود و بسیاری از دانشگاه‌های این کشور از آن زمان به وضعیت نامناسبی رسیده‌اند و Athletic اضافه می‌کند که توانایی سرمایه‌گذاری سعودی‌ها در بازسازی ورزشگاه‌های ایتالیا می‌تواند یک امتیاز باشد.
با این حال عربستانی‌ها از سوی منتقدان به «شست‌وشوی ورزشی» متهم شده‌اند که با صرف هزینه‌های هنگفت برای میزبانی رویداد‌های ورزشی در تلاش برای تقویت اعتبار کشور به‌رغم سابقه ضعیف در زمینه حقوق بشر است. پرونده‌های حقوق بشری عربستان سعودی می‌تواند یک پیشنهاد مشترک را تحت‌الشعاع قرار دهد. این کشور پس از قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار مخالف در سال ۲۰۱۸ در سراسر جهان خبرساز شد و به دلیل مشارکت در یک جنگ داخلی فاجعه‌بار در یمن با انتقاداتی روبه‌رو است.
ضربه اوباش‌ها به پیشنهاد انگلیسی‌ها
البته عربستان- ایتالیا، تنها درخواست‌کنندگان برای میزبانی ۲۰۳۰ نیستند و انگلیسی‌ها به همراه ایرلند در تلاش برای کسب این میزبانی هستند. در مارس ۲۰۲۱، بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس با حمایت از این پیشنهاد در توئیتر نوشت: «بیایید فوتبال را در سال ۲۰۳۰ به خانه بیاوریم.» بوریس جانسون، در ماه مارس تأیید کرد که انگلیس و ایرلند می‌خواهند در تابستان ۲۰۳۰ فوتبال را به خانه بیاورند.
نشریه انگلیسی میرور روز شنبه در گزارشی نوشت بوریس جانسون در اوایل ماه جاری با الکساندر چفرین، دبیرکل یوفا ملاقات کرد تا با استفاده از جایگاه سیاسی‌اش، یوفا را به عنوان حامی برای میزبانی جام جهانی ۲۰۳۰ به همراه داشته باشد. نخست‌وزیر بوریس جانسون مشتاق است که یوفا پیشنهاد مشترک جام جهانی ۲۰۳۰ از انگلیس و ایرلند را تأیید کند.
با این حال با توجه به صحنه‌های نگران‌کننده در ومبلی در فینال یورو ۲۰۲۰ بین انگلیس و ایتالیا در اوایل ماه جاری بعید به نظر می‌رسد که چنین پیشنهادی مورد پذیرش یوفا قرار بگیرد، چراکه از نظر امنیتی مورد سؤال است. پیش از فینال یورو ۲۰۲۰ بین انگلیس و ایتالیا، تعداد زیادی از هواداران، امنیت ومبلی را نقض کردند و اراذل و اوباش بدون بلیت قبل از بازی تاریخی انگلیس با ایتالیا از موانع عبور می‌کردند و تماشاگران و کارکنان استادیوم را مورد ضرب و شتم قرار می‌دادند. جف هرست از بازیکنان قهرمانی انگلیس در ۱۹۶۰ نگران است که این حادثه به شانس میزبانی انگلیس و جمهوری ایرلند آسیب برساند.
در این شرایط پیروزی ایتالیا در یورو امید‌های آن‌ها برای میزبانی یک تورنمنت بزرگ را تقویت می‌کند، به خصوص که پیشنهاد مشترک انگلیس و ایرلند با توجه به صحنه‌های خشن و آشفته در حاشیه فینال EURO ۲۰۲۰ در ومبلی شکست خورده است.
سایر متقاضیان میزبانی ۲۰۳۰
البته برای میزبانی ۲۰۳۰ صف طولانی‌تری وجود دارد؛ دو پیشنهاد تأیید شده برای جام جهانی ۲۰۳۰ از اروپا وجود دارد تا آنجا که اسپانیا با همسایه خود پرتغال متحد شده، در حالی که یک پیشنهاد بلندپروازانه بین بلغارستان، یونان، رومانی و صربستان نیز مطرح شده است.
علاو بر این با توجه به اینکه سال ۲۰۳۰ صدمین سالگرد برگزاری جام جهانی است، اروگوئه اولین میزبان جام جهانی در ۱۹۳۰ به همراه همسایگان خود آرژانتین، پاراگوئه و شیلی پیشنهاد‌شان را اعلام کرده‌اند. یکی دیگر از پیشنهادات تأیید شده از مراکش ارائه شده که احتمالاً کشور‌های آفریقای شمالی مانند الجزایر و تونس در میزبانی به این کشور اضافه شوند.