سعید احمدیان/ روزنامه جوان- سال‌هاست فوتبال ایران از ورود بازیکنان بی‌کیفیت خارجی ضربه می‌خورد، بازیکنانی که خیلی‌های‌شان نه تنها در سطح بسیار پایین‌تری از بازیکنان داخلی هستند، بلکه پس از پرداخت نشدن مبلغ قراردادهای‌شان با شکایت به فیفا، حکم‌های مختلفی علیه باشگاه‌های‌مان از محرومیت از نقل و انتقالات تا جریمه‌های نقدی گرفته‌اند و فوتبال ایران را با دردسر‌های زیادی روبه‌رو کرده‌اند. البته در فصل جدید، با تدوین ساز و کار جدیدی برای جذب بازیکن و مربی خارجی از سوی باشگاه‌ها، تلاش شده است که هم از ورود خارجی‌های بی‌کیفیت جلوگیری شود و هم با ضمانت‌های بانکی که از تیم‌ها برای پرداخت دستمزد بازیکنان غیرداخلی گرفته می‌شود، شکایت‌هایی که از تیم‌های ایرانی در فیفا می‌شود، به صفر برسد.
ساز و کار جدید جذب بازیکن و مربی خارجی یک قدم رو به جلو است که سال‌ها بود جای آن در فصل نقل و انتقالات خالی بود. این کوتاهی باعث شده بود تا حتی برخی دلال‌ها و مربیان، یک پرنده‌فروش برزیلی را هم به عنوان بازیکن به یکی از بزرگ‌ترین باشگاه‌ها قالب کنند. حال با توجه به قانون جدید می‌توان امیدوار بود که اتفاقات و مصائب گذشته تکرار نشود. البته اجرایی شدن مو به موی قانون جدید و عدم تساهل با باشگاه‌ها، مهم‌ترین فاکتوری است که کمک می‌کند ماجرا‌های عجیب و غریبی که در فصل‌های اخیر درباره قرارداد با فوتبالیست‌های خارجی شاهد بوده‌ایم تکرار نشود.
البته باید توجه داشت که با توجه به قوانین سفت و سخت سازمان لیگ و همچنین گرانی ارز در سه سال گذشته، باشگاه‌های ایرانی که عمدتاً دولتی هستند و از منابع عمومی کشور بودجه‌شان تأمین می‌شود، کمتر توان مالی برای جذب بازیکن باکیفیت خارجی دارند و باشگاه‌ها در صورت جذب بازیکن خارجی هم عمدتاً بازیکنان متوسط و متوسط رو به پایین را می‌توانند به خدمت بگیرند، بازیکنانی که با وجود عبور از فیلتر‌های سازمان لیگ، شاید کمتر بتوانند کمک زیادی به بالا بردن سطح کیفی فوتبال ایران بکنند. در مقابل، اما جذب چنین بازیکنانی هزینه‌های هنگفتی روی دوش باشگاه‌ها می‌گذ ارد، هزینه‌هایی که با توجه به مشکلات اقتصادی و بودجه مشخص باشگاه‌ها، نمی‌تواند خروجی لازم را داشته باشد. البته بدیهی است که حضور بازیکنان سطح بالای خارجی در لیگ می‌تواند به بالا بردن کیفیت مسابقات و همچنین سطح کیفی بازیکنان ایرانی کمک کند، اما با توجه به گرانی ارز و قیمت‌های نجومی این بازیکنان که به اندازه بودجه یک سال باشگاه‌های دولتی است، حضور چنین فوتبالیست‌های خارجی با این کیفیت در لیگ ایران محال و نشدنی است. در چنین شرایطی فوتبال ایران برای عبور از جذب فوتبالیست‌های خارجی که کیفیت زیادی نمی‌توانند به لیگ ایران اضافه کنند، به تغییر نگاه مدیرانش احتیاج دارد، مدیرانی که می‌بایست به جای سرمایه‌گذاری و هزینه بودجه روی بازیکنان سطح پایین خارجی، نگاه‌شان را به استفاده از بازیکنان داخلی مستعد و استعدادیابی سوق دهند.
در حالی برخی باشگاه‌ها در طول فصل‌های مختلف با هزینه‌های چند ده میلیاردی بازیکن خارجی به خدمت می‌گیرند که با یک‌دهم چنین هزینه‌هایی می‌توان با تقویت آکادمی‌ها و رده‌های پایه و استعدادیابی گسترده به سمت و سوی کشف استعداد‌های داخلی رفت. فوتبال ایران کم استعداد ندارد، اما در دهه‌های اخیر چنبره دلالان و همچنین حضور مدیران کارنابلد سبب شده تا فاکتور مهم پشتوانه‌سازی و توجه به آکادمی‌ها در باشگاه‌ها در حاشیه قرار بگیرد.
هزینه چند ده میلیاردی برای قرارداد با خارجی‌هایی که خیلی‌های‌شان از سطح داخلی‌ها هم پایین‌تر هستند، تنها به جیب واسطه‌ها و دلال‌ها و مربیانی می‌رود که به جذب این‌گونه بازیکنان پافشاری می‌کنند و باشگاه عملاً در این میان سودی نمی‌برد. این در حالی است که سوق دادن این هزینه‌ها به سمت استعدادیابی و آکادمی‌ها و در پیش گرفتن رویکرد پشتوانه‌سازی می‌توان با یک تیر دو نشان زد، هم استعداد‌های فوتبال را شناسایی کرد و از قبل آن درآمدزایی کرد و هم از هدررفت سالانه چند صد میلیارد تومان پول جلوگیری کرد.