سعید احمدیان/ خبرگزاری ایرنا- در حالی بیش از یک سال از آغاز به کار دولت سیزدهم می‌گذرد که خصوصی‌سازی استقلال و پرسپولیس یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت در حوزه ورزش بود؛ وعده‌ای که در دولت‌های گذشته بارها وعده اجرای آن داده شده بود اما عملی نمی‌شد.
واگذاری سرخابی‌ها از چه زمانی کلید خورد؟
اولین جرقه خصوصی‌سازی استقلال و پرسپولیس به دهه ۷۰ بر می‌گردد، روزهایی که مرحوم عباس انصاری‌فرد در تلاش بود تا با ورود پرسپولیس به بورس، کمک مالی جذب کند اما تلاش او به نتیجه نرسید. در دهه ۸۰ هم علی فتح الله‌زاده و امیر عابدینی هم تلاش‌هایی را برای ورود سرخابی‌ها به بورس انجام دادند اما ناکام بودند تا همچنان این ۲ دولتی باقی بمانند.
نخستین تلاش برای واگذاری ۲ باشگاه استقلال و پرسپولیس به سال ۸۳ بر می‌گردد، به روزهایی که دولت وقت، طبق مصوبه هیئت وزیران مکلف به واگذاری دو تیم شد. پس از این مصوبه تا پیش از روی کارآمدن دولت سیزدهم، در ۱۷ سال گذشته و دوره‌های مختلف ریاست جمهوری بارها پرونده خصوصی‌سازی استقلال و پرسپولیس به جریان افتاد اما هیچ گاه عملی نشد.
آخرین تلاش‌ها در دولت حسن روحانی انجام شد اما به رغم وعده‌های مسعود سلطانی‌فر وزیر وقت ورزش که از واگذاری دو تیم تا پایان دولت دوازدهم خبر داده بود، این اتفاق رخ نداد.
جدیت دولت سیزدهم در واگذاری سرخابی‌ها
خصوصی‌سازی استقلال و پرسپولیس اما یکی از اولویت‌های اصلی آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در حوزه ورزش بود. رئیسی ۲۵ خرداد ۱۴۰۰ در دیدار با جمعی از ورزشکاران و پیشکسوتان رشته‌های مختلف ورزشی در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) تأکید کرد که موضوع خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را در دولت مردمی با جدیت پیگیری خواهد کرد تا نگرانی هواداران و پیشکسوتان در این رابطه رفع شود.
۱۳ شهریور ۱۴۰۰ هم سیدحمید سجادی وزیر ورزش با اشاره به موافقت رئیس جمهور برای واگذاری دو تیم عملی‌شدن این وعده تا پایان سال خبر داد و گفت: اصولا در تمامی کشورها، باشگاه‌ها معمولا مردمی هستند و دولت‌ها کمتر در اینگونه موارد دخالت می‌کنند و سیاست نیز بر واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به بخش خصوصی است و به شما قول می‌دهم فقط یک هماهنگی بین وزارت ورزش و جوانان و وزارت امور اقتصادی و دارایی است که باید انجام شود و بیشتر زحمت‌ها کشیده شده و با هماهنگی در زمانی بسیار کوتاه این اتفاق رخ دهد.
وی افزود: کار سختی در پیش نیست، طی یک تا دو ماه آینده این اتفاق رخ می‌دهد و به تدریج پیش می‌رود و بخشی از سهام را می‌توان به مردم واگذار کرد، پاس گل را به ما داده‌اند و ما فقط باید گل بزنیم.
با روی کار آمدن دولت جدید، پروسه واگذاری استقلال و پرسپولیس سرعت گرفت تا در سریعترین زمان ممکن این انتظار نزدیک به ۲۰ ساله عملی شود. به خصوص که یکی از دلایل کنار گذاشتن استقلال و پرسپولیس از فصل جاری لیگ قهرمانان، مالکیت مشترک دو تیم بود.
۱۲ بهمن ۱۴۰۰ هم علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت، از جدیت دولت برای واگذاری صحبت کرد و گفت: جمله‌ای که می‌گویم در هیئت دولت بیان شده است که استقلال و پرسپولیس تیم‌های مردم هستند و باید به مردم هم واگذار شوند. وزارت ورزش، وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی‌سازی به طور جدی پیگیر ماجرا هستند.
۱۵ اسفند ۱۴۰۰ تاریخی شد
بهمن‌ماه با ارزش‌گذاری سرخابی‌ها یک قدم مهم برای عرضه دو تیم به فرابورس برداشته شد، طبق اعلام سازمان خصوصی‌سازی، پرسپولیس ۳۲۰۰ میلیارد تومان و استقلال ۲۸۰۰ میلیارد تومان ارزش‌گذاری شدند تا به زودی عرضه سهام آنها در بازار پایه فرابورس آغاز شود. انضباط مالی، شفافیت، رعایت قواعد حاکمیت شرکتی مشارکت مردم و حل برخی مسائل مالی مهم‌ترین دستاورد این ارزش‌گذاری بود.
فرابورس ایران هم اطلاعیه درج شرکت‌های فرهنگی ورزشی استقلال ایران و پرسپولیس در بازار پایه (تابلوی نارنجی) این شرکت با نماد استقلال و پرسپولیس در روز دوشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۰ را منتشر کرد و سرانجام در ۱۵ اسفند ۱۴۰۰ با عرضه ۱۰ درصد سهام به مردم، طلسم واگذاری دو تیم شکسته شد تا یک روز مهم در تاریخ ۲ باشگاه ثبت شود.
در این روز عرضه ۱۰ درصد سهام استقلال و پرسپولیس به ترتیب در قیمت‌های ۲,۹۱۰ ریال و ۳,۳۸۷ ریال آغاز شد. طبق تصمیمات اتخاذ شده قرار بر این شده بود تا به هر یک از هواداران باشگاه استقلال تعداد یک هزار و ۳۰ سهم با قیمت دو هزار و ۹۱۰ ریال تعلق گیرد و هر سهامدار نیازمند ۳۰۰ هزار تومان نقدینگی برای مشارکت در این پذیره نویسی بود.
در سهام باشگاه پرسپولیس به هر سهامدار تعداد ۸۸۵ سهم با قیمت سه هزار و ۳۸۷ ریال اختصاص پیدا می‌کرد و سهامداران برای خرید سهام این باشگاه نیاز به ۳۰۰ هزار تومان نقدینگی داشتند.
پس از ۹ روز پذیره نویسی سهام استقلال و پرسپولیس در ۲۸ اسفند سال گذشته به پایان رسید و بر اساس اعلام فرابورس، ۳۵۰ میلیار تومان پرسپولیس و ۳۵۹ میلیارد تومان استقلال از طریق فروش سهام افزایش سرمایه داشتند.
بر اساس پذیره‌نویسی تعداد یک میلیارد و ۲۳۶ میلیون و ۹۹ هزار و ۶۵۶ سهم از سهام جدید شرکت فرهنگی ورزشی استقلال ایران (سهامی عام) در نماد معاملاتی (استقلالح ۱) و تعداد یک میلیارد و ۳۴ میلیون و ۸۴۰ هزار و ۵۶۷ سهم از سهام جدید شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس (سهامی عام) در نماد معاملاتی (پرسپولیسح ۱) به فروش رسید.
طبق آمار در پذیره نویسی پرسپولیس ۳۲۰ هزار نفر مشارکت کردند و ۲۶۱ میلیارد تومان از سهام این باشگاه توسط حقوقی‌ها و بیش از ۸۸ میلیارد تومان نیز توسط حقیقی‌ها خریداری شد. همچنین ۲۸۶ هزار نفر در پذیره نویسی استقلال شرکت کردند که ۲۸۰ میلیارد تومان از سهام این باشگاه توسط حقوقی‌ها و ۷۹ میلیارد تومان توسط حقیقی‌ها خریداری شد.
واگذاری استقلال و پرسپولیس در شرایطی عملی شد که به گفته وزیر ورزش خیلی‌ها آن را غیرعملی می‌دانستند. سجادی در این باره گفت: خوشحال هستیم که امروز ۲ باشگاه پرسپولیس و استقلال راه دشوار را در واگذاری طی کرده‌اند و با این اتفاق به موفقیت‌های چشم‌گیر دست یافتند.
وی افزود: وقتی در رسانه ملی از خصوصی‌سازی ۲ باشگاه استقلال و پرسپولیس صحبت کردیم برخی از مدیران ورزشی گذشته از این صحبت‌ها انتقاد کردند و گفتند که این امر شدنی نیست، اما با لطف خدا توانستیم این مهم را انجام دهیم.
واگذاری ۵۱ درصد سهام تا آخر پائیز
۵ ماه پس از پایان واگذاری ۱۰ درصد سهام استقلال و پرسپولیس، حالا دولت مصمم به ادامه خصوصی‌سازی ۲ تیم است. سجادی در این باره گفت: طبق برنامه‌ریزی سازمان خصوصی‌سازی، قرار بود تا آخر تابستان به سمت واگذاری ۵۱ درصدی ۲ باشگاه برویم، نوبت دوم واگذاری‌ها قرار است در شهریورماه انجام شود و ما در حال برنامه‌ریزی برای این موضوع هستیم. دو جلسه مفصل با باشگاه استقلال و پرسپولیس و سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال داشتم و مسائل لازم را بررسی کردیم.
وزیر ورزش خاطرنشان کرد: الان ۲ باشگاه در فرابورس هستند و وقتی این شرکت‌ها به سمت واگذاری می‌روند، همه مسائل آنها باید شفاف شود. در واقع هر چقدر ساز و کار مالی و اداری منظم‌تر و آماده‌تر باشد، سرعت واگذاری‌ها هم بیشتر می‌شود.
سجادی در پایان گفت: اگر تا آخر تابستان واگذاری سهام اتفاق نیفتد، تا پاییز این هدف محقق می‌شود. تمام تلاش ما این است که سریع‌تر ۵۱ درصد سهام واگذار شود ولی همه موارد اداری و مالی هم باید فراهم شود.